T24 - Denetimli Serbestlik Yasası değiştiriliyor, mahkûmlar artık cezalarının son 1 yılını cezaevi yerine dışarıda geçirecek. İlk aşamada 15 bin mahkûm tahliye edilecek. Serbest kalacak mahkûmlar arasında çocuk tacizcileri ya da eşlerini yaralayanlar da yer alacak denetimli serbestlikte yeni dönem başlıyor.
108 bin 957 kişi denetimli serbest
Hürriyet gazetesinde Oya Armutçu imzalı habere göre, ABD’de 1869’da, İngiltere’de 1842 yılında başlayan denetimli serbestlik uygulaması Türkiye’de 2005’te başladı. 5402 sayılı kanunla Türkiye’de de Denetimli Serbestlik Kurumu oluşturuldu ve adli yargı adalet komisyonlarının bulunduğu 133 yerde denetimli serbestlik müdürlükleri kuruldu. Şüpheli, sanık ve hükümlülerin tutuklanarak, cezaevine konulmak yerine toplum içinde denetim, takip ve iyileştirilmesi yapılıyor. 2006-2011 yılları arasında toplam 436 bin 150 kişinin takip ve denetimi yapıldı. Halen 108 bin 957 şüpheli, sanık ve hükümlü denetimli serbestlik uygulaması kapsamında bulunuyor.
İşte o tedbirler
Mahkemelerin başvurduğu tedbirler satırbaşları ile şöyle: “Kamuya yararlı bir işte ücretsiz çalıştırılma, elektronik kelepçe ile konutunda veya bölgede denetim ve gözetim altında bulundurulma, belirlenen yer ve bölgelere gitmeme, belirlenen öfke kontrolü ve benzeri eğitim programlara katılma.”
3 yıldan 5 yıla çıkıyor
TBMM’deki üçüncü yargı paketiyle suç işleyenlerin tutuklanmayarak, adli kontrol altına alınmasını öngören denetimli serbestlik süresi yeniden düzenlendi. “3 yıla kadar ceza öngören” suçlar için uygulanan denetimli serbestlik, en fazla 5 yıl ceza öngören suçlarda uygulanacak.
Adalet Bakanlığı, Amerikan modeli elektronik kelepçe kullanımını başlattı. Pilot uygulama için de Ankara’da 7 kişilik bir grup seçildi. Eşine, çocuklarına şiddet uygulayan bir koca ile annesine baskı uygulayan başka bir erkeğin de içinde yer aldığı 7 kişi elektronik kelepçeyle kontrol altına alındı.
Her akşam alkolmetre üflüyor
Denetimli Serbestlik Kontrol Merkezi’nden, bu 7 kişiye takılan elektronik kelepçelerin verdikleri sinyaller, 24 saat ekranlardan izleniyor. Adli kontroldeki kişinin nerede olduğu görülebiliyor. Örneğin mahkemenin, evine ve çocuklarının okuluna yaklaşmasını yasakladığı kişinin belirlenen sınırı aşması halinde, kelepçe uyarı sinyali veriyor. Bu durumda, o kişiye denetimli serbestlik infaz ekiplerinin müdahalesi mümkün olabiliyor. Pilot uygulama kapsamında, alkolle eve gitmesi yasaklanan kişi hakkındaki tedbir de aynı merkez tarafından uygulanıyor. Bu kişinin evine alkolmetre cihazı konuldu. Alkolmetre cihazını her akşam evine girişte üflemek zorunda olan kişinin alkollü olup olmadığını sistem görüyor. Başka birinin cihazı üflemesi halinde sistem hata veriyor. Böylece, sistem kanalıyla mahkemenin eve alkolle gelme yasağı koyduğu adli kontrol altındaki kişinin, bu tedbire uyup uymadığı günlük ölçümle elektronik ortamda denetlenebiliyor.
Suça göre düzenleme
Adalet Bakanı Sadullah Ergin, çocuk tacizcileri, kadına şiddet uygulayanlara sistemin nasıl uygulanacağı sorusu üzerine şöyle dedi: “Bu bir pilot uygulama. Her suç tipi için farklı düzenleme yapılacak. Pilot uygulamanın sonuçlarına göre sistem yaygınlaştırılacak. Denetimli serbestlik müdürlüklerinde polis dışında fiziki takip yapacak, gerekirse müdahale edecek infaz ekipleri de var. Elektronik kelepçe, denetimli serbestlikte argümanlardan birisi, sistem tamamen buna bağlı değil. Denetimli serbestlikte tedbir olarak başvurulan tek yöntem de elektronik kelepçe değil.”