Yurt dışında yaşayan Türk seçmenler için aralarında Almanya'nın da bulunduğu bazı temsilciliklerde ve gümrük kapılarında oy verme işlemleri 7 Haziran Perşembe günü başladı. Almanya'da yaklaşık 1 milyon 445 bin kayıtlı Türk seçmen yeni cumhurbaşkanı ve milletvekillerini seçmek üzere sandık başına gidecek. Berlin'deki seçmen sayısının 140 bin civarında olduğu tahmin ediliyor.
Berlin Başkonsolosluğu, Almanya'da sandık kurulan 13 temsilcilik arasında bulunuyor. Binanın arka bahçesine kurulan konteynerler, seçim merkezi işlevi görüyor. Almanya saati ile sabah 09.00'da sandıkların açılmasıyla birlikte seçmenler de oylarını kullanmak üzere Başkonsolosluk binasına gelmeye başladı.
Oyunu kullanan ilk seçmenlerden biri olan, adının açıklanmasını isteyen bir kadın, "Açıkçası biraz sabırsızdım, hemen gelip oyumu ilk kullananlardan biri olmak istedim” diyor. DW Türkçe mikrofonlarına konuşan seçmenlerin çoğu, Başkonsoloslukta işleri olduğu için geldiklerini, bu arada oylarını da kullandıklarını aktarıyor. Adının açıklanmasını istemeyen bir erkek seçmen ise "Önemli bir vatandaşlık görevi olan oy kullanmayı, geciktirmemek, son günlere bırakmamak için” daha ilk günden oy vermeye geldiğini ifade ediyor.
Berlin'de sandık sayısı artırıldı
Sandıkların açıldığı ilk saatlerde oy kullanmaya gelenlerin sayısı çok yüksek olmasa da, hafta sonunda ve sandıkların kapanmasından önceki son günlerde bu sayının artabileceği tahmin ediliyor.
Berlin Başkonsolosu Mustafa Çelik’in DW Türkçe'ye verdiği bilgilere göre, kuyrukların oluşmasının engellenmesi için sandık sayısı artırıldı. Buna göre, hafta içi 10, hafta sonunda 12 sandık kuruluyor. Yüksek Seçim Kurulu’nun (YSK) ilk belirlediği sayıya göre hafta için 8, hafta sonu 10 sandığın kurulması öngörülüyordu.
Almanya'daki seçmen hangi partiye oy veriyor?
Türkiye'de toplam 59 milyon 390 bin civarında seçmen bulunuyor. Almanya'daki seçmenlerin oyları ise Türkiye'deki toplam oyların yaklaşık yüzde 2'sini oluşturuyor. Bu nedenle, Almanya'daki Türk seçmenin oyları önem taşıyor. Almanya'daki sandıklardan çıkan sonuçlar, seçmenin tercihinin AKP olduğunu gösteriyor. 1 Kasım 2015'te yapılan son genel seçimlerde Almanya'daki seçmenin yüzde 53,65'i AKP'yi seçmişti. 16 Nisan referandumunda ise yüzde 59 oranında "evet" sonucu Almanya'daki sandıklara yansımıştı.
Berlin'de oy verme işlemlerinin başladığı ilk saatlerde DW Türkçe konuşan seçmenlerin tercihleri ise birbirinden farklılık gösteriyor.
Adının açıklanmasını istemeyen erkek bir seçmen, oyunu "Recep Tayyip Erdoğan'a” vereceğini söylüyor ve "Türkiye için en iyi liderin Erdoğan” olduğunu sözlerine ekliyor.
Muhammed Yabalıoğlu, oy verdiği partinin adını söylemek istemiyor. Ancak "Ülkenin refahı için, mevcut sistemi değiştirmeyecek” bir partiye oy verdiğini vurguluyor.
Bir başka kadın seçmen ise "milletvekili seçiminde oyunu CHP'ye, cumhurbaşkanlığı seçiminde ise oyunu Muharrem İnce'ye verdiğini” dile getiriyor ve ekliyor: "Muharrem İnce'de Türkiye'nin geleceğini, uzun yıllardır hasret kaldığımız çoşkuyu görüyorum” diyor.
"Türkiye'deki sistemde şu anda insan hakları ve demokratik hukuktan söz etmek mümkün değil” diyen Rezan Polat, oyunu "Selahattin Demirtaş ve HDP'ye verdiğini” söylüyor. Polat, Türkiye'nin "demokratik bir ülkeye dönmesini istediğini” dile getiriyor.
Cumhurbaşkanı adayları ile partilerin isimlerinin yer aldığı iki ayrı oy pusulasının bulunduğu seçimlerde, farklı partilere de oy vermek mümkün. Mahmut Özel, "milletvekili seçiminde oyumu HDP'ye, cumhurbaşkanı için ise Muharrem İnce'ye verdim” diyor. İnce'nin "umut verici” olduğunu söylüyor.
Oyunu kullanmadan önce DW Türkçe’ye konuşan, kararsız bir şeçmen ise "İçeriye girip mühürü elime aldığımda karar vereceğim” diyor.
Güvenlik önlemleri
Berlin Başkonsolosluğu binasının civarında ve sandıkların kurulduğu alanda güvenlik önlemlerinin artırıldığı gözlemleniyor. Seçmenler, güvenlik kontrolünden geçirildikten sonra sandıkların kurulduğu alana girmelerine izin veriliyor.
Berlin Başkonsolosu Mustafa Çelik, sandıkların kurulduğu alanda güvenliğin sağlanması için özel bir güvenlik şirketi ile anlaştıklarını ifade ediyor. Buna göre, Başkonsolosluk personeline ek olarak her gün 15-20 görevli seçimler sırasında güvenliğin sağlanmasından sorumlu olacak. Almanya İçişleri Bakanlığı'nın DW Türkçe'ye verdiği bilgilere göre, oy kullanılan binanın çevresinde ise güvenliğin sağlanması eyaletlerin emniyet birimlerinin sorumluluğunda bulunuyor.
Oylar Türkiye'de sayılacak
Berlin Başkonsolosluğu'nda 13 gün boyunca her gün saat 09.00 ile 21.00 arasında oy kullanmak mümkün olacak. Almanya'daki temsilciliklerde 19 Haziran akşamı sandıklar kapanacak. Ancak verilen oylar Almanya'da sayılmıyor.Verilen oylar, ağzı mühürlü çuvallar içinde özel bir uçakla Türkiye'ye gönderilecek. Türkiye'de 24 Haziran akşamı sandıkların kapanmasının ardından sayılacak.
Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ikinci tura kalması halinde ise Almanya'da seçimlerin 30 Haziran-5 Temmuz tarihleri arasında yapılması öngörülüyor.
Jülide Danışman / Berlin
© Deutsche Welle Türkçe