Dünya

Almanya'da Afganistan krizi sürüyor

Almanya’da, Afganistan'da düzenlenen bir hava saldırısı nedeniyle dün istifa eden Genelkurmay Başkanı'nı çalışma bakanı izledi.

28 Kasım 2009 02:00

T24 - Almanya'da, Kunduz bölgesine Eylül ayında gerçekleştirilen saldırı sonrası yaşanan kriz dinmedi. Saldırı ile ilgili bilgilerin ve kanıtların kamuyondan saklanmasının ardından yaşananlar üzerine dün (27 Kasım 2009) Genelkurmay Başkanı'nın istifa etmesi sonrası bugün de (28 Kasım 2009) saldırının gerçekleştirildiği dönem Savunma Bakanı olan, şimdik dönemin çalışma bakanının istifası izledi. Merkel, istifa üzerine kabine değişikliğine giderken, istifalar muhalefetin eleştirilerini dindirmedi.

Deutsche Welle Türkçe'nin haberine göre Afganistan’da bir Alman subayın emriyle düzenlenen hava saldırısının Berlin’de neden olduğu sarsıntı dinmek bilmiyor. Genelkurmay Başkanı’nın istifasının ardından Bakan Franz Josef Jung da geri çekildi.

Yeni Alman hükümetinde Çalışma Bakanı olarak görev alan eski Savunma Bakanı Franz Josef Jung’un, dün (27 Kasım 2009) öğle saatlerinde gelen istifa haberi, Almanya gündemine bomba gibi düştü.

Afganistan’da eylül ayında düzenlenen operasyonda sivillerin ölümüne ilişkin bilgi ve kanıtların Alman kamuoyundan saklanması, Merkel hükümetini zor durumda bırakmıştı.

Genelkurmay Başkanı Wolfgang Schneiderhan ve Savunma Bakanlığı Müsteşarı Peter Wichert’ın istifalarının ardından, gözler dönemin Savunma Bakanı Jung’a çevrilmişti.

Baskılara dayanamadı

Ana muhalefet partileri Jung’un o dönemdeki gelişmeleri kamuoyundan ve Federal Meclis’ten sakladığı yönünde dünkü Fedaral Meclis oturumunda ağır suçlamalar yöneltmişti. Jung, üzerindeki baskıların artması üzerine istifasını verdi.
 
Eski Savunma Bakanı Franz-Josef Jung, Kunduz operasyonunda Savunma Bakanlığı’nın enformasyon politikasının sorumluluğunu üstlenerek, kabinedeki görevinden “istifa” kararı aldığını açıkladı.  Ancak Jung, görevini ifa ederken ihmal suçu işlemediğini bir kez daha yineledi:

“Elimdeki bilgileri hem kamuoyuna hem parlamentoya aktardım. Ayrıca olayın daha fazla aydınlığa kavuşturulması için elbette ki elimden geleni yapmaya hazırım.”
 
Eylül ayında Savunma Bakanlığı görevini yürüten Jung, Kunduz operasyonunun ardından günlerce yaptığı açıklamalarda, “sivillerin ölümüne ilişkin bir bilgi almadığını” söylemiş, operasyonda Alman askerlerinin bir hatası olmadığını vurgulamıştı.
 
Ancak Bild gazetesinin haberine göre, NATO kaynaklarının Eylül ayındaki olaylara ilişkin bilgilerini Alman Savunma Bakanı da çoktan öğrenmişti. Habere göre eski Savunma Bakanı Jung, Taliban’ın kaçırdığı iki tankerin bölgedeki Alman komutanın emri sonucunda bombalanması üzerine, masum sivillerin de öldüğünü aslında biliyordu. Gazetenin, bazı raporların ordu karargâhı tarafından gizlendiği haberi, kamuoyunun tepkisini daha da artırdı.

Yeni Savunma Bakanı ne diyor?

İlk açıklama dün (27 Kasım 2009) Başbakan Angela Merkel tarafından, yeni kurulan hükümette Ekonomi Bakanlığı’ndan Savunma Bakanlığı’na getirilen Karl-Theodor zu Guttenberg’den geldi. Yeni Savunma Bakanı, Afganistan konulu Meclis Genel Kurulu'nda "Genelkurmay Başkanı ile Savunma Bakanlığı müsteşarının istifa ettiklerini" açıkladı.
 
Hrıstiyan Sosyal Birlik Partisi’ne mensup Savunma Bakanı zu Guttenberg, istifalar için "Afganistan’da Alman komutanın emriyle yapılan bombardımana ilişkin bilgilerin karartılmasını" gerekçe gösterdi.
 
Federal Meclis’te dün yapılan savunma komisyonu toplantısında yeni bir açıklama yapan zu Guttenberg, Kunduz operasyonu ile ilgili dokuz adet rapor olduğu konusunda bir bilgisi olmadığını söyledi. Guttenberg, görevine başlamadan önce Alman askerleri tarafından düzenlenen bombardımanın “orantılı” olduğunu belirtmişti, dünkü konuşmasında ise Guttenberg, karartılan bilgiler nedeniyle, bu ifadeyi de yeniden değerlendireceğini bildirdi:

“Bu yeni değerlendirmeyi bugün(27 Kasım 2009) yapmayacağım, çünkü orada o dönemde nelerin olup bittiği konusunda tam bilgi sahibi olmam için zamana ihtiyacım var.”

Merkel, kabinesinde değişikliğe gitti

Almanya’da İkinci Merkel Hükümeti, Afganistan’ın Kunduz bölgesinde düzenlenen bir hava saldırısı nedeniyle sıkıntılı günler yaşıyor. Başbakan Angela Merkel, yeni atamalarla olayı yatıştırmaya çalışıyor.

Aralarında çok sayıda sivilin de olduğu, 142 kişinin öldüğü Kunduz hava saldırısının düzenlendiği tarihte Savunma Bakanı olan, yeni Alman hükümetinde ise Çalışma Bakanı olarak göreve başlayan Franz Josef Jung'un istifası Merkel kabinesinde değişikliğe yolaçtı. Jung'un istifasından birkaç saat sonra Başbakan Merkel kabine değişikliği ile ilgili açıklama yaptı.

Jung'dan boşalan koltuğa Aile Bakanı Ursula von der Leyen getirildi. 51 yaşındaki Leyen, atamayı kuşkuyla karşılayanlara, federal hükümetten önce Aşağı Saksonya'da Sosyal İşler Bakanı olarak görev yaptığını hatırlattı. Krizin istihdam piyasasında etkilerinin bariz şekilde hissedildiğini kaydeden Bakan Leyen, “Çalışma hayatı reform bekliyor. Bu ihtiyacın gerektirdiği bütün görevlere talibim” dedi.

Muhalefete istifalar yetmedi

Ana muhalefet partileri, eski Savunma Bakanı Jung’un istifasını yeterli bulmayarak, konuya ilişkin bir parlamento araştırma komisyonu oluşturulmasını talep etti. İktidardaki partiler de olayın aydınlığa kavuşturulmasından yana görüş bildiriyor.
 
Federal Meclis’teki muhalefet partilerinden Yeşiller Partisi’nin savunma uzmanı Omid Nuripur bu konuda şunları kaydetti:
 
“Biz, Savunma Bakanlığı’na sunulmuş olan kaç adet rapor olduğunu, hangi belgelerin bulunduğunu bilmek istiyoruz. Ayrıca, bunların hepsini gözden geçirmek istiyoruz. Biz hangi raporların, ne zaman, kime verildiğini ve hangi bakanların bundan haberdar edildiğini bilmek istiyoruz.”
 
Ana muhalefetteki Sosyal Demokrat Parti’nin Savunma Sözcüsü Rainer Arnold da, Jung’un görevini gerçekten ciddi olarak ifa etmediği suçlamasını yöneltti.
 
Öte yandan, Eski Savunma Bakanı’nın skandalın ardından derhal görevden çekilmemesinin, koalisyon hükümeti içinde de huzursuzluğa yol açtığı belirtiliyor.

Sosyal Demokrat Parti Genel Başkanı Sigmar Gabriel, “Asıl yanıtlanması gereken soru, Bakan Jung'un kurban edilip edilmediğidir. Başbakan Merkel, olayla ilgili gerçeklerden genel seçimler öncesi bilgi sahibi olup olmadığına açıklık kazandırmalıdır” dedi.

'Hükümet krizde' suçlaması

Sosyal Demokrat Parti Genel Sekreteri Andrea Nahles, kuruluşunun ardından 4 hafta geçmeden hükümetin bir krize sürüklendiğine dikkat çekti. Nahles, “Başbakan Merkel'in kötü kriz yönetimi, Franz Josef Jung'un görevinde uzatmaları oynamasını sağladı” dedi.

Yeşiller Partisi Federal Meclis Grup Başkanı Jürgen Trittin, Jung'un istifasını memnuniyetle karşıladı. Trittin, “Federal Meclis'te kurulu Savunma Komisyonu'nun Kunduz saldırısını araştırma komisyonuna dönüştürülerek olayın eksiksiz aydınlatılmasını” istedi.

Merkel'e eleştiri

Yeşiller Partisi Federal Meclis Grup Başkan Vekili Renate Künast, Çalışma Bakanlığına Kristina Köhler'in getirilmesini “Merkel'in zafiyetinin belgesi” olarak niteledi. Künast, “Merkel'in ipleri Hessen Eyaleti Başbakanı Roland Koch'un elinde. O yüzden bakanlığa Hessen kökenli biri getirildi” dedi.

Muhalefet partileri, Franz Josef Jung'un istifasının ardından halen görev başındaki Savunma Bakanı Karl-Theodor zu Guttenberg'in durumuna da açıklık getirilmesi gerektiğini savunuyorlar. Hrıstiyan Sosyal Birlik Partili (CSU) Bakan, bu ayın başında yaptığı açıklamalarda Kunduz bombardımanının haklılığını savunmuştu. Bakan Guttenberg, son açıklamalarında, “kendisinden konuyla ilgili 10 dolayında raporun gizlendiğini, bu gerçekler ışığında daha önce askeri açıdan uygun gördüğü hava saldırısını yeniden değerlendireceği” görüşünü dile getirdi.