Alman hükümeti bu yılın ilk çeyreğinde Türkiye’ye 15 milyon 300 bin euroluk silah satışına onay verdi. Türkiye, Almanya’nın silah ihraç listesinde 19’uncu sırada yer aldı.Almanya'nın silah ve teçhizat ihracatında bu yılın ilk üç ayında düşüş kaydedildi. Yeşiller milletvekili Omid Nouripour'un soru önergesine Ekonomi Bakanlığı'nın verdiği yanıta göre, Alman hükümeti bu yılın ilk üç ayında 1 milyar 120 milyon euro değerinde satışa onay verdi. 2018'de ise her çeyrekte ortalama 1 milyar 210 milyon euroluk silah ve teçhizat satışına onay verilmişti.
Almanya'nın silah ve askeri malzeme ihraç ettiği ülkeler arasında Türkiye, verilen 15 milyon 300 bin euro değerindeki satış izni ile 19'uncu sırada bulunuyor. Alman Haber Ajansı'nın (dpa) edindiği bilgilere göre, Türkiye ve Suudi Arabistan'a silah ve teçhizat ihracatı için bekletilen başvuruların değeri milyarlarca euroyu buluyor.
Türkiye, geçmişte Almanya'da silah ve askeri malzeme alan ülkelerin başında geliyordu. Ancak Türkiye’de 15 Temmuz darbe girişimini izleyen süreçte demokrasi ve insan hakları alanındaki gerilemeler ve Türkiye'nin Afrin operasyonunda Alman Leopard tanklarının kullanılması ile ilgili tartışmalar Almanya’nın Türkiye’ye silah ihracatını sınırlandırmasında önemli bir rol oynamıştı.
Silah ihracatında ABD ilk sırada
Ekonomi Bakanlığı'nın soru önergesine verdiği yanıta göre, Almanya'nın 2019'un ilk çeyreğinde silah ve teçhizat ihraç ettiği ülkelerin başında ABD geliyor. Yılın ilk üç ayında Almanya'dan ABD'ye 169 milyon 100 bin euroluk satışa onay verildi. Bunu 156 milyon 900 bin euro değerindeki ihracat izni ile İngiltere takip etti. 87 milyon 800 bin euro değerinde satışın yapıldığı Avustralya üçüncü, 56 milyon 100 bin euroluk ihracat ile Fas dördüncü ve 54 milyon 600 bin euro değerindeki satış ile Avusturya beşinci sırada yer aldı.
Berlin'in Riyad'a silah satışında "ortak proje" pürüzüAlman hükümetinin 2018 yılında verdiği ihracat izinlerinin değeri yaklaşık Almanya Suudilere silah satış yasağının süresini uzattıdörtte bir azalarak 4 milyar 820 milyon euro olarak kaydedilmişti. Almanya'nın silah satışında son olarak 2015 yılında rekor kaydedilmiş ve 7 milyar 860 milyon euro değerinde silah ve askeri malzeme ihraç onayı verilmişti. 2015 yılından beri silah ihraç onaylarında düşüş gözlemleniyor.
Almanya'da koalisyon ortakları Hristiyan Birlik (CDU/CSU) ve Sosyal Demokrat Parti (SPD), iktidara geldiği Mart 2018'den beri silah ve askeri malzeme ihracatına verilen onaylarda daha kısıtlayıcı bir tutum izliyor. Koalisyon protokolünde, Yemen savaşına müdahil ülkelere silah satışının kısmen askıya alınması karara bağlanmıştı. Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı'nın geçen yıl Ekim ayında İstanbul'da öldürülmesinin ardından Kasım ayında Suudi Arabistan'a silah ve askeri malzeme satışı askıya alınmış, Mart ayının sonunda ise Suudilere yapılacak teslimatlardaki yasak gevşetilmişti.
Hristiyan Birlik ile Sosyal Demokratlar arasında görüş ayrılığı
Silah ve askeri malzeme ihracatına ilişkin uygulamalar, koalisyon ortakları CDU/CSU ve SPD arasında görüş ayrılığı yaratıyor. Silah satışında daha sert bir düzenleme yapılmasını isteyen Sosyal Demokratların, Avrupa seçimleri için hazırladıkları programda "Kriz bölgelerine ve diktatörlüklere silah ve teçhizat ihracatı yapılmasını istemiyoruz” ifadesi yer alıyor.
Hristiyan Birlik partileri ise silah ve askeri malzeme ihracatında daha sert bir düzenlemenin Almanya'nın dış politikasına zarar vermesinden kaygı duyuyor. Buna gerekçe olarak Yemen savaşına müdahil olan ülkelere uygulanan silah satış yasağının, İngiltere ve Fransa ile savunma alanında yürütülen ortak projeleri olumsuz yönde etkilediği gösteriliyor.
Koalisyon ortakları, bu yılın ortasına kadar silah ve teçhizat ihracatında yeni bir düzenleme üzerinde uzlaşma sağlamayı hedefliyor.
DW,dpa/JD,BK
© Deutsche Welle Türkçe
