Ekonomi

'Almadığımız gazın parasını ödemeyelim'

Türkiye başta olmak üzere, İtalya ve Almanya Gazprom'un kapısında, "Almadığımızı ödemeyelim" talebini diretiyor.

28 Eylül 2009 03:00

Türkiye başta olmak üzere, İtalya ve Almanya Gazprom'un kapısında, "Almadığımızı ödemeyelim" talebini diretiyor.

Rusya'nın en saygın gazetelerinden Kommersant, Gazprom'un müşterisi olan ülkelerin bu yıl satın almadıkları gaz için "al ya da öde" hükmü uyarınca 2.8 milyar dolar ödemesi gerektiğini vurguladı. Gazete Türkiye'nin bu hükmün askıya alınması talebini diğerlerinin de izleyeceğini yazdı.

TürkRus.Com'un cumartesi günü manşetine taşıdığı haber ve yorum, bugün neredeyse aynı cümlelerle Rusya'nın en saygın gazetelerinden Kommersant'ın da manşeti oldu. Gazprom'un müşterisi olan ülkelerin bu yıl satın almadıkları gaz için "al ya da öde" hükmü uyarınca 2.8 milyar dolar ödemesi gerektiğini vurguladı. Gazete Türkiye'nin bu hükmün askıya alınması talebini diğerlerinin de izleyeceğini, kendisi Türkmen gazını almayan, Ukrayna'ya karşı da esneklik gösteren Rusya'nın zor bir tercihle karşı karşıya olduğunu yazıyor.

Haberde en büyük üç gaz alıcısı olan İtalyan ENI, Alman E.ON ve Türk Botaş'ın bu yıl kriz yüzünden düşen tüketim nedeniyle daha az gaz almak ve daha az ödemek peşinde oldukları vurgulanıyor. Türkiye'nin bu yılın ilk yarısında 2008'e kıyasla yüzde 25 daha az gaz aldığı ve Enerji Bakanı Taner Yıldız'ın Rusya'dan şartları yumuşatmasını istediği belirtildi.

Benzer problemi herkesin yaşadığı, Batı Avrupa'nın ilk altı ayda gaz alımını yüzde 29 azalttığı, bu oranun Almanya için yüzde 44'e, İtalya için yüzde 34'e kadar çıktığı vurgulanıyor. Şu an Gazprom üçüncü çeyrek için borç hesabı çıkrarırken İtalya ENI'nin 1.5 milyar dolar ödeyeceği, Almanya ve Türkiye'nin hesabının henüz belli olmadığı belirtildi.

Kommersant'a konuşan bir yabancı gaz şirketinin temsilcisi sorunun şu an aktif olarak tartışıldığını, hatta geçen hafta Putin ile yapılan toplantıda da gündeme geldiğini belirterek, "Alınmayan gaz için ödeme yapılmasına tüm şirketler karşı. Birincisi Rusya kendisi Türkmenistan'dan gaz almıyor. İkincisi Putin benzer durumda Ukrayna'ya ödeme yapmama izni verdi. Üçüncüsü 2010 yılında gaz tüketiminin artacağının garantisi yok. 2013'e kadar bu piyasa şartları devam edebilir" dedi.

Bir başka kaynak ise şu an Gazprom'un 287 dolara sattığı gazın piyasadaki diğer satıcılardan ortalama 116 dolara alınabildiğini iddia etti.

Ancak Gazprom'un şu anda "al ya da öde" politikasından geri adım atmaya niyetli olmadığı da vurgulanıyor. Bazı uzmanlar ise Gazprom'un bir orta yol bulup uzlaşmaya mecbur olduğunu söylüyor.