T24 - İzmir’in Bergama ilçesinde yapılan Yortanlı Barajı’nın sular altında kalacak antik Allianoi termal merkezinin üzerini kumla kapatma çalışmalarına başlanması, kazı heyetini ve bilimadamlarını ayağa kaldırdı. Allianoi Kazı Heyeti Başkanı Yrd. Doç. Dr. Ahmet Yaraş, “Oldu bittiye getirmek istiyorlar. Hiçbir kontrol mekanizması olmadan çalışıyorlar. Devlet bildiğini okuyor” dedi.
İzmir 2 No’lu Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu’nun geçen ay aldığı kararın ardından kumla kaplanması için çalışmalar başlatılan antik şifa yurdu Allianoi’ye vinçler kuruldu, kazılarda çıkartılan duvarlar kireç, kum ve tuğla tozundan oluşan Horasan harcı ile kaplandı. Şimdiye kadar gün ışığına çıkartılmış en büyük kilise olan ve milattan sonra 5- 11. yüzyıllar arasında kullanıldığı tahmin edilen kilise tamamen kumla kaplandı.
Yumurtadan harç!Tepkilere neden olan baraj projesinin kime ait olduğu ise devlet kurumlarının farklı görüşleri nedeniyle soru işaretlerine yol açtı. DSİ yetkilileri “Proje, Bergama Müze Müdürlüğü’nün, biz uygulayıcıyız” derken, Müze yetkilileri açıklama yapmadı. Roma Ilıcası ve tarihi kalıntıların örtüleceği Horasan harcı, yapı mukavemetini arttırmak için kullanılıyor. Karışım, yumurta akı, peynir, reçine, pişmiş toprak gibi katkı maddelerden oluşuyor. Çok kuvvetli ve suya dayanıklı bir bileşim özelliği bulunuyor.
Allianoi Kazı Heyeti Başkanı, Trakya Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi öğretim üyesi Yaraş, şöyle konuştu: “Baraj kapakları kapatıldıktan sonra, barajın suyu olmasa bile, yağacak ilk yağmurda Allianoi tarih olacak. Devlet Su İşleri arazinin kille kapatılması konusunda ısrarcı. Ancak Koruma Kurulu defalarca bu teklifleri redetti. Koruma Kurulu, kil ile bir koruma olmayacağı yönünde kararlar almıştı. Fakat baskılarla kurul üyeleri değiştirildi ve kabul ettirdiler. Biz bunu da mahkeme kararıyla iptal ettirdik. Bu kez kil yerine kelimeyi değiştirip kum ile kapatılması yönünde karar alındı.”
‘Kelime oyunu’Cuma günü çalışmaların başlaması nedeniyle, önlerinde iki günlük adli tatil engeli olduğunu anlatan Yaraş, şöyle devam etti:
“Şimdi tam adli tatil öncesinde bir kelime oyunuyla karar uygulamaya koyuldu. Bu işlem bittikten sonra baraj kapakları kapatılacak ve kültür mirasının üzerine 30 metre su birikecek. Bugün yağmur yağsa Allianoi ortadan kalkar. Oysa, mahkeme bu uygulamayı iptal edebilir. Oldu bittiye getirmek istiyorlar.”
‘Kumu boşaltırız’Allianoi Antik Kenti’nde nöbet tutan Allianoi Girişim Grubu Dönem Sözcüsü İffet Diler ise, “Geri dönülemez bir noktada değiliz. Hukuki süreci başlattık, kararı bekliyoruz.” dedi. Selçuk Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Ahmet Tırpan da, “Tüm dünyanın gözü önünde bir kültürel değeri yok ediyorlar. Bunlar bir daha geri gelmeyecek eserler. Keban Barajı altında kalan eserleri açığa çıkarabildik mi?” dedi.