T24 - Yüksek Seçim Kurulu'nun (YSK) 6'si BDP'nin desteklediği toplam 12 milletvekili adayının başvurularını iptal etmesi üzerine AKP, CHP ve HAS Parti'den de tepki geldi. CHP Eski Genel Başkanı Deniz Baykal, kararın üzüntü verici olduğunu kaydederken, "Hata olduğunu önceden ilan et de aday olmasın. Onu da yapmayacaksın. Tuzak mı kuruyorsun?" diye sordu. HAS Parti Genel Başkanı Numan Kurtulmuş yaptığı yazılı açıklamada, verilen karardan kişilerin sorunu olmadığını, seçilme değil seçme hakkına "darbe" vurulduğunu öne sürdü. AKP Genel Başkan Yardımcısı Ömer Çelik de "Gerçekten Kürt sorununu çözmek istiyorlarsa, yapmaları gereken terörü adres göstermek değil, demokratik taleplerin ivmesini yükseltmektir" diye konuştu.
Doğan Akın - 15 soruda YSK vetosu, gerekçesi ve sonuçları
BDP seçime 'boykot'u tartışıyor
YSK, Başbakan Erdoğan'ın adaylığını da reddetmişti
Mehmet Ali Şahin: Demokratik vicdanların kabul edemeyeceği bir karar
YSK Başkanı Ali Em, 12 bağımsız milletvekili adayının adaylıklarının iptaline ilişkin kararla ilgili konuştu; "Kararımızda herşey belli" dedi. TBMM Başkanı Mehmet Ali Şahin de YSK'ya tepki gösterdi, "Karar gözden geçirilmeli" diye konuştu. Eski CHP lideri Baykal da, "Hata olduğunu önceden ilan et de aday olmasın. Tuzak mı kuruyorsun?" diye sordu.
Em, YSK'ya gelişinde gazetecilerin soruları üzerine, Kurulun, "12 bağımsız milletvekili adayının aday olamayacaklarına" ilişkin kararının açık olduğunu söyledi.
YSK Başkanı Em, "Kararımız belli, bunun dışında bir açıklama yapmayacağım" diye konuştu.
YSK'nın kararını değerlendiren TBMM Başkanı Mehmet Ali Şahin de, parlamentonun en karmaşık sorunların bile çözüm yeri olduğuna dikkat çekti, "Bu karar Meclis'in misyonunu zayıflatmıştır" dedi.
Şahin, "YSK'nın kararı mevcut yasalar içinde bir yere oturtulabilir ama ülkenin demokratik vicdanının kabul edebileceği bir karar değildir" ifadesini kullandı.
Herkesi serin kanlı olmaya davet eden Meclis Başkanı, YSK'nın da kararını gözden geçirmesini istedi.
Seçimler ertelenir mi?
Adalet Bakanı Ahmet Kahraman ise "YSK bağımsız bir organdır. İtirazları yine YSK değerlendirecektir" açıklamasında bulundu.
Eski BDP Genel Başkanı Selahattin Demirtaş'ın seçimlerin ertelenmesi yönünde çağrıda bulunduğunun hatırlatılması üzerine Kahraman, "Bu parlamentonun takdir edeceği bir husus ama sanıyorum geç kalınmış. Bundan sonra geriye dönüşü olmayan yola girildi gibi geliyor, benim kişisel kanaatim" dedi.
İçişleri Bakanı Osman Güneş de, "Anayasamıza göre, seçimler yargı organlarının denetimi altında yürütülür. YSK bağımsızdır. YSK'nın kararını değerlendirecek değilim" diye konuştu.
Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay da, "Kaygı verici. Karar yeni anayasa ihtiyacını ortaya koydu" şeklinde konuştu.
BDP'nin suçlamalarına tepki
AKP Genel Başkan Yardımcısı Ömer Çelik de YSK'nın kararını yorumladı; BDP'lilerin AK Parti'yi suçlamasına tepki gösterdi.
TRT Haber'de katıldığı bir programda konuşan Çelik, "YSK'nın vetosu yargı kararıdır. Eğer kişilerin 'aday olmalarına engel durum yoktur' belgesi aldıkları doğruysa, burada ciddi bir yeteneksizlik var demektir. Ya da bir adayın 40-50 yıl önceden aldığı bir ceza ile ilgili böyle bir karar alınıyorsa, burada yapısal bir problem var demektir" diye konuştu.
BDP'yi de eleştiren Ömer Çelik, "Bugün bu durumdan dolayı AK Parti'yi suçlayan BDP unutmasın ki bu tip sorunlar çıkmasın diye yapılan Anayasa ve yargı reformlarını engelleyenlerin oluşturduğu hayır cephesinden biri de BDP'ydi" diye konuştu.
Ömer Çelik BDP'li yöneticileri şiddet çağrısı yapmakla da suçladı; "Kendilerinin beğenmediği bir karar çıktığında hemen terörü koz olarak kullanmaları demokrasiye yönelik söylemlerindeki inandırıcılığı da kaldırıyor" dedi.
Kararla ilgili bir değerlendirme de eski CHP Genel Başkanı Deniz Baykal'dan geldi.
Baykal, kararın Türkiye'nin nasıl ciddi bir yönetim kriziyle karşı karşıya bulunduğunu açıkça ortaya koyduğunu söyledi.
Kararın üzüntü verici olduğunu kaydeden Baykal, "Hata olduğunu önceden ilan et de aday olmasın. Onu da yapmayacaksın. Tuzak mı kuruyorsun?" diye sordu.
CHP Genel Başkan Yardımcısı Sezgin Tanrıkulu da YSK'nın 12 bağımsız adaya veto kararını değerlendirdi. Kararın doğru olmadığını ve geniş siyasi etkileri olacağını belirten Tanrıkulu, "Karar hukukun garabetini ortaya koymaktadır" dedi.
HAS Parti Genel Başkanı Numan Kurtulmuş da veto kararını sert sözlerle değerlendirdi.
Seçimlerin meşruiyetini kaybetme noktasına geldiğini savunan Kurtulmuş, "Hiçkimse bu durumu "mahkeme kararıdır, yapılacak bir şey yok" diye geçiştiremez" dedi.
Kurtulmuş, YSK'nın kararından AK Parti'nin sorumluğu olduğunu belirterek, "Bu kararın hukukiliğini elbette hukukçular tartışacaklardır. Ama bu karar hazırlanması ve sonuçları itibariyle siyasaldır. Demokrasimiz açısından vahim sonuçlar doğurabilecek bu karardan esas olarak 9 yıldır iktidarda bulunan AK Parti sorumludur. Eğer AK Parti, Türkiye'nin demokratikleşmesi için elzem olan bu düzenlemeleri 12 Eylül 2010 tarihinde yapılan "Anayasa Referandumu'na" koysaydı bugün böyle bir garabeti yaşamayacaktık" şeklinde konuştu.
HAS Parti lideri sözlerine, "Ayrıca, oy oranı düşük partilerin hazine yardımı almalarını engellemek için kolayca bir araya gelip yasa çıkaran AK Parti ve CHP eğer yüzde 10 seçim barajını kaldırsalardı bunlar yine yaşanmayacaktı" diye devam etti.
İktidar ve muhalefete çağrıda bulunan Kurtulmuş, "Şimdi AK Parti ve CHP'ye düşen önemli bir görev var. Vakit geçmiş değildir, derhal Meclis'i toplayıp bu tehlikeli tabloyu düzeltecek Anayasal ve yasal değişiklikleri yapsınlar" dedi.
Yargıtay Başkanı Hasan Gerçeker de, gazetecilerin soruları üzerine karara ilişkin yaptığı değerlendirmede, "Orada arkadaşlarımız karar vermiş, yani YSK. Mutlaka mevzuat açısından bir değerlendirme yaptılar. Bilemiyorum. Şu anda detayını daha bilemediğim için bir şey söylemek imkanım yok. Konuyu tam bilmeden bir şey söylediğiniz zaman yanlış değerlendirme yapmış olabilirim" diye konuştu.
"YSK'ya itiraz olabilir mi?" sorusu üzerine de Gerçeker, "Listeler kesinleştikten sonra ilan edildi. Yanılmıyorsam. Onlara itiraz edilebilir, yeniden incelenebilir. Ama YSK kararları kesindir biliyorsunuz. Ancak maddi hata varsa düzeltme olabilir. Oradaki arkadaşlarımızın bilecekleri, değerlendirecekleri bir konu" ifadesini kullandı.
Bu arada, YSK'nın 12 bağımsız milletvekili adayının, adaylıklarının iptaline ilişkin kararı ilgili il seçim kurullarına gönderildi.
AKP'li Çelik'ten BDP'nin yorumuna tepki
CHP adına konuşan Sezgin Tanrıkulu ise, YSK'nın veto kararını siyaseten meşru görmediklerini söyledi.
AKP ise hem YSK'yı hem BDP'nin tavrını eleştirdi. Genel Başkan Yardımcısı Ömer Çelik, siyasi katılımları engelleyen bütün tasarrufların karşısında olduklarını söyledi.
BDP'lilerin "Bu bir komplo" yorumuna da tepki gösteren Çelik, "Bu bir komplo ise BDP'nin de buna ne kadar teşne olduğu ortaya çıkıyor" dedi.
"BDP kararı kullanıyor"
BDP'nin Yüksek Seçim Kurulu kararını kullanarak AKP ile çatışma zemini yaratma gayretinde olduğunu savunan Çelik, "Gerçekten Kürt sorununu çözmek istiyorlarsa, yapmaları gereken terörü adres göstermek değil, demokratik taleplerin ivmesini yükseltmektir" diye konuştu.
Tuzak mı kuruyorsun?
Kararla ilgili bir değerlendirme de eski CHP Genel Başkanı Deniz Baykal'dan geldi.
Baykal, kararın Türkiye'nin nasıl ciddi bir yönetim kriziyle karşı karşıya bulunduğunu açıkça ortaya koyduğunu söyledi.
Kararın üzüntü verici olduğunu kaydeden Baykal, "Hata olduğunu önceden ilan et de aday olmasın. Onu da yapmayacaksın. Tuzak mı kuruyorsun?" diye sordu.
Bu arada, YSK'nın 12 bağımsız milletvekili adayının, adaylıklarının iptaline ilişkin kararı ilgili il seçim kurullarına gönderildi.
Seçilme ve seçme hakkına darbe vuruldu
Halkın Sesi Partisi (HAS Parti) Genel Başkanı Numan Kurtulmuş, yazılı açıklamasında, verilen karardan kişilerin sorunu olmadığını, seçilme değil seçme hakkına "darbe" vurulduğunu öne sürdü.
"YSK’nın bu kararı, bütün Türkiye’yi ilgilendiren vahim sonuçlar doğurabilecek niteliktedir" diyen Kurtulmuş, "Demokratikliği ve adilliği yüzde 10 barajı nedeniyle zaten tartışma konusu olan 12 Haziran seçimleri, YSK’nın bu kararı ile demokratik meşruiyetini bütünüyle kaybetme noktasına gelmiştir. Endişe ederiz ki, seçimin güvenliğini, hatta ülke barışını ciddi bir şekilde tehdit edecek sonuçlar doğurabilir" ifadelerini kullandı.
Seçim sadece 39 günde ertelenebilir
YSK’nın, ikisi milletvekili 12 bağımsız aday hakkındaki ‘’Veto’’ kararı ortalığı karıştırırken Ankara’da ‘’Seçimin ertelenmesi’’ tartışmaları başladı. Ancak Anayasa gereği 12 Haziran seçimleri en çok 39 gün süreyle ertelenebiliyor.
Anayasa’daki 4 yıllık seçim dönemi nedeniyle seçimin en geç 22 Temmuz 2011’e kadar yapılması gerekiyor. Anayasa, savaş durumu hariç, seçimlerin daha uzun süreyle ertelenmesine olanak tanımıyor. TBMM seçimleri en fazla 39 gün süreyle erteleme kararı alsa dahi, yasal engelleri aşmak için yapılması gereken Anayasa değişikliği 227 milletvekilinin yeniden aday gösterilmemesi nedeniyle imkansıza yakın bulunuyor. Anayasanın referandumsuz kabulü için 367 oy gerekiyor.
Seçimlerin 39 gün süreyle ertelenmesi de Anayasa ve yasalar gereği sorunu çözmüyor. 39 günlük sürede TBMM’nin acil yasal düzenlemeler ile soruna çözüm getirmesi çok zor görünüyor. Yeniden aday gösterilmeyen AKP’li 167 milletvekili ile diğer partilerdekilerle birlikte 227 vekil, Anayasa’da yapılması gereken değişikliklere onay vermeyeceği, hatta Genel kurula dahi gelmeyeceği için değişiklik zora giriyor.
12 bağımsız vekil adayına şok! Yüksek Seçim Kurulu, aralarında Hatip Dicle, Leyla Zana, Sebahat Tuncel ve Gültan Kışanak'ın da bulunduğu 12 bağımsız milletvekili adayının adaylıklarını, milletvekili seçilme yeterliliğini etkileyecek eski mahkumiyetleri bulunduğu gerekçesiyle dün iptal etmişti.