Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) 2014 yıllık raporunu yayınladı. Rapora göre son yılda AİHM en çok Türkiye ile ilgili ifade özgürlüğü kararı verdi. Türkiye etkili soruşturmanın yetersizliği, adil yargılanma hakkı ihlali ve eğitim hakkı ihlali davalarında da birinci sırada yer alıyor. Türkiye hakkında açıklanan 101 kararın 94’ünde Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) en az bir maddesinin ihlal edildiğine hükmedildi. Türkiye’nin hiçbir hakkı ihlal etmediğine yönelik sadece bir karar bulunuyor.
Rapordan öne çıkan başlıklar şöyle:
- AİHM verilerine göre dava başvurusu sayısı 2013’teki 99 bin 900’den geriledi. 2014’te 69 bin 900 başvuru yapıldı.
- Dava başvurusunda Türkiye Ukrayna, İtalya ve Rusya’yı takip ederek en fazla başvurunun olduğu dördüncü ülke oldu.
- Hakkında en fazla dava başvurusu bulunan ülke 13 bin 650 ile Ukrayna oldu. Ukrayna’yı 10 bin 100 ile İtalya, 10 bin ile Rusya, 9 bin 500 ile Türkiye, 3 bin 400 ile Romanya, 2 bin 500 ile Sırbistan, 2 bin 300 ile Gürcistan, bin 850 ile Macaristan, bin 800 ile Polonya, bin 700 ile Slovenya izledi.
- 2014’te toplam 896 karar açıklandı. AİHM Rusya hakkında 129, Türkiye hakkında 101, Romanya hakkında 87, Yunanistan hakkında 54, Macaristan hakkında 50, İtalya hakkında 44 ve Ukrayna hakkında 40 karar açıkladı.
En çok dava güvenlik ve özgürlük hakkı ihlali konusunda
- Avrupa genelinde toplamda en çok davaya konu olan ihlal 212 davayla güvenlik ve özgürlük hakkı ihlali oldu. Bunu 174 ihlal ile insanlık dışı aşağılayıcı muamele ve 149 davayla adil yargılanma hakkı ihlali izledi. Bu sıralamada insanlık dışı aşağılayıcı muamele ile güvenlik ve özgürlük ilgili en çok dava Rusya’dan, adil yargılanma hakkı ihlali ile ilgili en çok dava da Türkiye’den geldi.
Türkiye'nin 101 davadan sadece birinde hak ihlali yok
- Türkiye hakkında açıklanan 101 kararın 94’ünde Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) en az bir maddesinin ihlal edildiğine hükmedildi. Türkiye’nin hiçbir hakkı ihlal etmediğine yönelik sadece bir karar bulunuyor.
- Türkiye hakkındaki en fazla ihlal kararı 45 kararı ile güvenlik ve özgürlük hakkı oldu. Bunu 31 kararla adil yargılanma hakkı ile 24 kararla ifade özgürlüğü hakkı izledi. Adil yargılanmayla ilgili ihlal kararların 11’i yargı sürelerinin uzunluğundan kaynaklanıyor.
- Türkiye 2013’te olduğu gibi 2014 yılında da AİHM önünde ifade özgürlüğü ihlali nedeniyle hakkında en fazla karar açıklanan ülke oldu.
- Türkiye etkili soruşturmanın yetersizliği, adil yargılanma hakkı ihlali ve eğitim hakkı ihlali davalarında da birinci.
47 ifade özgürlüğü kararının yarısı Türkiye'den
- 2013’te Türkiye için ifade özgürlüğü ihlali konusunda 24 karar veren AİHM, 2014’te bu konuyla ilgili 24 karar verdi. Bu rakamla Türkiye’den gelen davalar Avrupa ülkelerinde ifade özgürlüğü ile ilgili verilen 47 AİHM kararının yüzde 50’sinden fazlasını oluşturdu.
