Afganistan Sondaj Projesi dahil olmak üzere Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı’nın 2016 ve 2017 yıllarında zarara uğradığı işlemlerin müfettiş raporları dönemin Genel Müdürü izin vermeyince soruşturulamadı. Soruşturulamayan Afganistan Sondaj Projesi'nde kurum 6,3 milyon dolar zarara uğradı.
Afganistan Sondaj Projesi’nin finansörü olan ABD, proje kapsamındaki nakliye ve malzeme temininin İran üzerinden yapılamayacağını bildirdi. Buna karşın projenin nakliye ihalesine İran güzergâhı üzerinden çıkıldı ancak sonra ihale iptal edilerek, İran dışı güzergâhtan nakliye gerçekleştirildi. Bu işlemler nedeniyle 3 milyon dolara ihale edilen işin maliyeti, 5,8 milyon dolara çıktı. Kurumun projedeki toplam zararının 6,3 milyon dolar olduğu bildirildi.
BirGün'den Mustafa Bildircin'in haberine göre, dönemin TPAO Genel Müdürü Besim Şişman zararın, “işin işleyişi nedeniyle” ortaya çıktığını belirterek, “Herhangi bir soruşturmaya yer yoktur” dedi. Afganistan Sondaj Projesi’nde ortaya çıkan kamu zararına ilişkin idari soruşturma, “zaman aşımına uğradığı” gerekçesiyle yapılamadı. TPAO’nun mali hesaplarının görüşüldüğü TBMM KİT Komisyonu’nda konuşan CHP Milletvekili Atilla Sertel, Sayıştay’ın kurumu zamanında uyardığının altını çizerek, “Bu konuyla ilgili soruşturma bilerek zamanaşımına uğratılmış” diye konuştu.
CHP Amasya Milletvekili Mustafa Tuncer, TPAO’ya 6,3 milyon dolar zarar getiren işin bin 116 gün gecikmeli gerçekleştiğini ve idareden 3,1 milyon dolar gecikme cezası talep edildiğini de anlattı. Tuncer, bunun neticesinde TPAO’ya, 3,6 milyon dolarlık teminat mektubunun iade edilmediğini de sözlerine ekledi. Konu hakkında kurumun herhangi bir cevabı olmadığının altını çizen Tuncer, “Dönemin Genel Müdürü 2 Mart 2017 tarihli derkenarında bunlara hiç değinmeden diyor ki ‘Söz konusu zarar işin işleyişi sebebiyle ortaya çıkmış olup herhangi bir soruşturmaya gerek yoktur” ifadelerini kullandı.
Sondaj borusu kiralamada da zarar edildi
Benzer şekilde TPAO’nın sondaj borusu kiralaması işinde meydana çıkan zararın da zaman aşımına takıldığı belirtildi. Kurumun, ilgili firmayla davalık olduğu, borçlu firmanın iki aracı ve bazı gayrimenkullerinin haczedildiği ancak firmanın başka davaları nedeniyle haciz işleminin tamamlanamadığı kaydedildi. Konuyla ilgili ceza soruşturmalarından takipsizlik kararı çıktığı ancak ilgililer hakkında zamanaşımı nedeniyle idari soruşturma açılamadığı ifade edildi.
Sayıştay’ın TPAO Batman Bölge Müdürlüğü’ne yönelik usulsüzlük tespitlerine ilişkin de hiçbir işlem yapılmadığı ortaya çıktı. CHP’li Sertel, idarenin bu konuda da “Bunlar görevden dolayı olabilecek şeyler” savunması yaptığını anlattı.
"Batman Bölge Müdürlüğü’ndeki usulsüzlükler yalan mı?"
CHP’li Tuncer de Batman’da yaşananla ilgili kurumun hiçbir işlem yapmadığını vurgulayarak, Genel Müdür Şişman’ın yaptığı ilginç savunmayı şöyle aktardı: “Bu tür olaylarla bizim yönetim kurulumuzu alaşağı etmek istiyorlar’ diyor. Yani kendilerine komplo kurulduğunu, bu komploya da gelmeyeceklerini açıkça söylüyor. Böyle bir savunma mümkün değildir. Kim kuruyor böyle bir komployu veya kurumun araç kiralarından dolayı uğradığı zarar yalan mı? Batman Bölge Müdürlüğü’ndeki usulsüzlükler yalan mı? Afganistan Sondaj Projesi’ndeki nakliye ve malzeme temini işindeki zarar yalan mı? Bunları cevaplamak gerekiyor.”
