Hürriyet gazetesi yazarı Abdülkadir Selvi, dokunulmazlıkların kaldırılmasıyla ilgil anlaşan AKP, CHP ve MHP’nin milletvekili sayısının 489’u bulduğunu ancak dokunulmazlıkların kaldırılması için gerekli olan 367 evet oyunun olası fireler nedeniyle bulunamayabileceğini belirterek, CHP’nin ince bir hesap yaparak oy evet oyunun 330 ile 367 arasında kalmasını sağlayabileceğini ve dokunulmazlıklarla ilgili referanduma gidilebileceğini vurguladı. Selvi, AKP'nin referandumu anlamsız ve ciddi bir risk olarak gördüğünü kaydetti.
CHP’de evet oyu verenlerin bir elin parmaklarını geçmeyebileceğine de değinen Selvi, “Şehitlerin geldiği, terörle mücadelenin devam ettiği bir sırada milletvekili dokunulmazlığı için referanduma gitmek halka nasıl anlatılacak?” dedi.
Selvi’nin bugün (20 Nisan 2016) yayımlanan “Dokunulmazlıkta referandum riski” başlıklı yazısı şöyle:
Dokunulmazlıklarla ilgili ilk sınav Anayasa Komisyonu'nda verilecek.
AK Parti, Anayasa değişikliği teklifini 316 milletvekilinin imzasıyla verdiğine ve 133 milletvekili olan CHP ile 40 milletvekiline sahip MHP desteğini açıkladığına göre, dokunulmazlıkların kaldırılmasının önünde bir engelin olmaması lazım.
Üç partinin milletvekili sayısı 489’a ulaştığı için Anayasa değişikliğinin güle oynaya Meclis’ten geçmesi gerekiyor.
Ama sayıların aritmetiği ile siyasetin aritmetiği aynı şey değil.
1998 yılında benzer bir olay yaşanmıştı. Refah Partisi dışında bütün partiler anlaşmış, Tansu Çiller, Mesut Yılmaz, Deniz Baykal ve Bülent Ecevit dokunulmazlıklar konusundaki teklifi imzalamışlardı. Dört partinin milletvekili sayısı 380’i buluyordu. Ancak liderlerin anlaşmasına rağmen Anayasa değişikliği geçmedi.
CHP’den güçlü destek şart
Anayasa değişikliğinin referanduma gerek duyulmadan Meclis’ten geçmesi için 367’nin üzerine çıkılması gerekiyor. Eğer 330-367 arasında bir oyla geçerse bu kez zorunlu olarak referanduma gidilecek.
Hukuki tartışmalara girmek istemiyorum.
Ama dokunulmazlıklarla ilgili Anayasa değişikliğinin önünde bir değil, birkaç engel var.
Dün Meclis’teydim.
İktidar kulisinin nabzını tutmaya, muhalefetteki fireleri ölçmeye çalıştım.
İş dışarıdan göründüğü gibi değil. MHP’den ciddi bir fire görünmüyor. Ama MHP’nin tek başına vereceği destek, referandumsuz geçmeye yetmiyor. O nedenle hem AK Parti ve MHP’nin fire vermemesi hem de CHP’den güçlü bir destek alınması gerekiyor.
CHP’deki duruma bakınca orada işler biraz karışık. CHP’den ne kadar fire olacak diye sormamak lazım. CHP’den kaç milletvekili evet oyu verecek diye sormak daha doğru olur. Kemal Kılıçdaroğlu bir kez daha ciddi bir liderlik sınavı ile karşı karşıya.
CHP’de ‘evet’çiler bir elin parmaklarını geçmeyebilir
CHP, içinden geçilen terörle mücadele ortamında HDP ile aynı safta görünmemek için Anayasa değişikliğine destek vereceğini açıkladı. Dokunulmazlıklar konusunda grup kararı alınamıyor, oylama gizli olduğu için kimin hangi oyu verdiği tespit edilemiyor. CHP’de evet diyeceklerin sayısı bir elin parmaklarını geçmeyebilir. Ya da CHP çok ince bir hesap yapıp, iktidarı referandum aralığına oturtabilir. CHP sadece değişikliğin reddedilmesini önleyecek ama referandumu zorunlu kılacak bir sayıda evet oyu verebilir. Bu durumda AK Parti’yi referandum mecburiyeti ile karşı karşıya bırakabilir. AK Parti şimdi bu riske göre hesaplarını yeniden gözden geçiyor.
AK Parti firede 10’u geçmez
AK Parti, Meclis’e intikal eden dokunulmazlıkların kaldırılması hamlesi ile...
1-) Sadece HDP’lilerin dokunulmazlığı kaldırılıyor şeklinde bir havanın oluşmasına imkân vermedi. Böylece 1994 yılında DEP konusunda yapılan yanlış tekrar edilmedi.
2-) HDP’lilerin iç politikada ve yurtdışında mağduriyet propagandası yapmasına imkân verilmedi.
Ama bazı riskler de alınmadı değil. AK Parti’de çok fazla bir firenin olacağı düşünülmüyor. Dokunulmazlık dosyası olan bazı isimler oy vermediği takdirde bu sayının 10’u geçmeyeceği hesap ediliyor.
Ancak 367 aşılmaz da referanduma gitmek zorunda kalınırsa ne yapılacak? Şehitlerin geldiği, terörle mücadelenin devam ettiği bir sırada milletvekili dokunulmazlığı için referanduma gitmek halka nasıl anlatılacak?
AK Parti’yi bu tür hesaplar yapmaya iten neden, CHP’nin tavrı.
Anlamsız ve ciddi risk
CHP’nin iki alternatifli bir strateji izlediğini düşünüyorlar.
1-) Oylama gizli olduğu için kaç oy çıkarsa çıksın, biz destek verdik, fireler AK Parti’den diyecekler.
2-) Referandumu zorunlu kılan bir sayı ile geçirerek, iktidarı referanduma gitmek zorunda bırakacaklar.
CHP bu kadar ince hesaba dayalı bir strateji izleyebilir mi, orasını bilmem ama iktidar, dokunulmazlıklar konusunda referanduma gidilmesini anlamsız ve ciddi bir risk olarak görüyor.