ABD basını, Washington yönetiminin geçen hafta içinde yaptırım uygulama kararının ardından Türkiye'den giden heyetin yaptığı temaslardan olumlu sonuç çıkmadığını öne sürdü.
Wall Street Journal (WSJ) gazetesi, ABD'nin iki yıla yakın bir süredir tutuklu bulunan Papaz Andrew Brunson'ın vakit geçirilmeksizin serbest bırakılacağı yönünde Türk tarafından taahhüt alamadığını belirtti.
WSJ'nin ABD'li yetkililere dayandırdığı haberinde, temaslardan sonuç çıkmamasının yaşanan krizi derinleştirdiği ve Washington yönetiminin yeni yaptırımlar uygulamasının önünü açtığı belirtildi.
Gazeteye konuşulan yetkililer, Dışişleri Bakan Yardımcısı Sedat Önal başkanlığındaki heyetin gerek ABD Dışişleri Bakanlığı gerekse de ABD Hazine Bakanlığı'nda yaptığı temasların krizin çözümüne yönelik kaydadeğer bir gelişmenin yaşanmasına neden olmadığını söyledi.
Yetkililer, ABD Başkanı Donald Trump yönetiminin üst düzey diğer başka Türk hükümet yetkililerine yaptırım uygulamak gibi bazı yeni cezalandırıcı adımlar atacağını ifade etti.
Washington Post gazetesi de taraflardan ne görüşmelerde ilerleme kaydedildiğine ne de anlaşmanın yakın olduğuna dair işaretler geldiğini yazdı.
Görüşmelerin sonuçsuz kaldığına dair haberlerin çıkmasının ardından dolar/TL kuru yüzde 3'ün üzerinde yükselerek, 5,44'e çıktı.
ABD Dışişleri: Brunson dahil bir dizi meseleyi tartıştık
Yapılan temaslarla ilgili ilk ve şu ana kadarki tek resmi açıklama ise ABD tarafından geldi.
ABD Dışişleri Bakanlığı'nın internet sitesinde yer alan yazılı açıklamada, Önal ve ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı John Sullivan'ın "Papaz Brunson dahil olmak üzere bir dizi ikili meseleyi tartıştığı" ifade edildi.
ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Heather Ann Nauert de görüşmelerin devam ettiğini söyledi.
Nauert, "Türk heyetiyle ilave görüşmeler yaptık. Müzakereler devam ediyor" dedi.
ABD yönetimi, geçen hafta içinde Brunson'ın tutukluluğunun sorumlusu oldukları gerekçesiyle İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ve Adalet Bakanı Abdülhamit Gül'ü insan hakları ihalleleriyle suçlayarak, malvarlıklarını dondurma kararı aldı. Türkiye de ABD içişleri ve adalet bakanlarına yaptırım uygulayacağını açıkladı.
Washington'a giden heyette Dışişleri, Adalet ve Hazine ve Maliye Bakanlıklarından dokuz temsilci yer alıyor.
Heyet, dün Sullivan'ın yanı sıra Hazine Bakanlığı yetkilileriyle görüşmeler yaptı.
ABD yönetimi, Brunson'ın suçsuz olduğunu söylüyor ve derhal serbest bırakılmasını istiyor. Türkiye ise bunun bir yargı süreci olduğu ve kararın da mahkeme tarafından verileceğini savunuyor.
Reuters: ABD, Brunson'sız bir anlaşma istemiyor
Reuters haber ajansına konuşan ve "her iki tarafın da görüşmelerdeki tutumunu bildiği" belirtilen eski bir ABD'li yetkili de Türk heyetinin Ankara'ya elinde somut bir şeyle dönmek istediğini, bu yüzden de bir şekilde bir anlaşmaya varmayı hedeflediklerini söyledi.
Aynı eski yetkili, "ABD tarafının ise Brunson serbest bırakılana kadar kapsamlı bir anlaşmaya varacağını zannetmiyorum" dedi ve Türkiye'nin Brunson'ın serbest bırakılması karşılığında ABD Hazine Bakanlığı'nın İran yaptırımlarını deldiği gerekçesiyle Halkbank'a vermesi muhtemel cezayı düşük tutmasını da masaya getirdiğini öne sürdü.
Aynı yetkili, Türkiye'nin bir diğer talebinin de İran yaptırımlarıyla ilgili davada hüküm giydiği için halen ABD'de cezaevinde yatan eski Halkbank Genel Müdür Yardımcısı Mehmet Hakan Atilla'nın da tahliye edilmesi olduğunu vurguladı.
Atilla, kendisine yöneltilen altı suçlamanın beşinden suçlu bulundu ve Mayıs ayında verilen hüküm gereğince 32 ay hapse çarptırıldı. Atilla, yaklaşık 17 aydır ABD'de cezaevinde bulunuyor. Ayrıca, ABD Hazine Bakanlığı'nın Halkbank'a da para cezası kesmesi bekleniyor.
Masadaki diğer konular neler?
Son dönemde birbirlerini müttefik olarak nitelendiren bu iki ülke arasındaki ilişkilerde gerilimin artmasına neden olan tek konu Brunson davası değil.
ABD tarafında, Türkiye bir NATO üyesi olarak Rusya'dan S-400 füze savunma sistemi satın alma planları ve yeniden uygulamaya konulan İran yaptırımlarına uymayıp, ticarete devam edeceğini açıklaması rahatsızlık yaratan diğer konular arasında yer alıyor.
Son olarak, Enerji Bakanı Fatih Dönmez, ABD'nin yaptırım uygulama kararının "tek taraflı" olduğunu söyledi ve İran'la yapılan doğalgaz ticaretinin mevcut kontrat hükümlerine göre devam edeceğini belirtti.
Türkiye ise 15 Temmuz 2016'daki darbe girişiminin sorumlusu olarak gösterdiği Fethullah Gülen'in iade edilmemesinden ve Suriye'de de ABD'nin çoğunluğunu Kürt silahlı grup Halk Savunma Birlikleri'nin (YPG) oluşturduğu Suriye Demokratik Güçleri'ne (SDG) verilen destekten duyduğu rahatsızlığı her fırsatta dile getiriyor.
