Ekonomi

ABD’li otomotivciler 25 milyar dolar istedi

ABD'nin üç otomotiv devi Ford, General Motors ve Chrysler, ayakta kalabilmek için devletten toplam 25 milyar dolar yardım istedi.

19 Kasım 2008 02:00

Amerika Birleşik Devletleri’nde üç otomotiv devi Ford, General Motors ve Chrysler, ayakta kalabilmek için devletten toplam 25 milyar dolar yardım istedi.

ABD’nin otomotiv devleri General Motors, Ford ve Chrysler yaşam mücadelesi veriyor. Küresel kriz sebebiyle iflas korkusu yaşayan üreticiler soluğu ABD Kongresi’nde aldı. Senato bankacılık komisyonuna bilgi veren şirket yöneticileri, iflas etmeleri halinde ülke ekonomisinin büyük zarar göreceğini söylediler.

Ford’un CEO’su Başkanı Alan Mullally, “İç pazarda otomotiv sektörü için rekabetçi ve sürdürülebilir gelecek söz konusu olacak mı? Hükümetin bize bu zor zamanımızda kredi açması, ülke ekonomisi için hiçbir şey yapmamasından daha mı iyi?” diye sordu ve bu soruyu kendisi yanıtladı: “Bana göre evet.”

Senato’daki Cumhuriyetçiler ve Bush yönetimi, otomotiv şirketlerinin bankalar için açıklanan 700 milyar dolarlık kurtarma paketinden yararlandırılmasına şiddetle karşı çıkıyor. 20 Ocak’ta Bush’tan görevi devralacak olan Barack Obama, sektöre yardım sözü vermişti. Otomotiv şirketleri Ocak’a kadar bekleyemeceklerini söylüyor.

‘Uyum sorunu’

Senato’daki oturumda komisyonun Demokrat üyelerinden Christopher Dodd, sorunun yüzbinlerce kişi istihdam eden bu şirketin kendilerini değişen pazar koşullarına adapte edememesinden kaynaklandığını savundu.

Christopher Dodd, “Bana göre otomobil üreticileri, 21’inci yüzyılda göğüslemeleri gereken zorluklara 20’nci yüzyıl kafasıyla yaklaştılar ve bugün bunun bedelini ödüyoruz” dedi. Demokrat üye Dodd, bununla birlikte, sektöre yardımcı olunması gerektiğini belirtti. Demokrat Christopher Dodd, bunun ekonomik istikrarı sağlamak için gerekli olduğunu söyledi.

‘Sebep krizdir’

General Motors CEO’su Rick Wagoner ise senatör Dodd’a şöyle yanıt verdi: “Bizi başarısızlığa iten şey, ne çeşitlerimiz, ne iş planlarımız ne çalışanlarımız ve çok çalışma arzuları ne de uzun vadeli stratejimizdi. Bunun tek sorumlusu küresel mali krizdir.”

Wagoner konuşmasında milyonlarca kişinin işsiz kalması riskinden söz etti ve gayri safi yurtiçi hasılanın yüzde dört oranında azalacağı uyarısında bulundu.

Finansman formülü

Amerikan Hazine Bakanı Henry Paulson, komisyondaki oturumun açılışında kurtarma paketindeki paraların otomotiv sektörüne kanalize edilmesine karşı olduğunu söylemişti.

Bununla birlikte Beyaz Saray ve Cumhuriyetçi senatörler, otomobil üreticilerinin daha az yakıt tüketen araçlar geliştirmeleri için ayrılan 25 milyar dolarlık kredi diliminden yararlanabileceğini söylüyor. Fakat buna da Demokratlar karşı çıkıyor.

Kötü senaryo

Sektör uzmanlarından Peter de Lorenzo, Demokratlar ve Cumhuriyetçiler anlaşamaz ve otomotiv devleri istedikleri yardımı alamazsa yaşanabilecek bir krizin zincirleme etkileri olacağına dikkat çekiyor.

Lorenzo’nun verdiği bilgiye göre Amerikan otomotiv endüstrisi, doğrudan ya da dolaylı olarak her 10 Amerikan vatandaşından birini istihdam ediyor.

Peter de Lorenzo’ya göre tedarikçiler ve yan şirketler de dikkate alındığında bu sektörün çöküşü yakın vadede büyük bir felakete neden olabilir, 3 milyon kişi işsiz kalabilir. Kişisel gelirlerde de 150 milyar dolarlık bir azalma görülebilir.

Lorenzo, toplanamayacak olan vergiler, işşizlik ve emeklilik fonları göz önünde tutulduğunda, bu senaryonun ekonomiye çok kötü etkileri olabileceğini söylüyor.