Ekonomi

AB’den ‘banka batmasına izin yok’ kararı çıktı

AB liderleri, bundan sonra bankanın batmasına izin vermeyecek. Zor durumda olan bankalara kaynak desteği sağlanacak ya da bankalar kamulaşacak.

13 Ekim 2008 03:00

Avrupa Birliği liderleri, bundan sonra hiçbir büyük bankanın batmasına izin vermeyeceklerini açıkladılar. Dünya şimdi nefesini tuttu Piyasaların bugün vereceği tepkiyi bekliyor.

Paris’te dün biraraya gelen 15 ülkenin lideri, Avrupa’daki finansal sistemi kısmen devlet garantisi altına alan bir bildiriye imza attı.

Alınan karara göre hükümetler iflas eden önemli finansal kuruluşları kurtaracak, zor duruma düşen bankalara sermaye enjekte edecek. Buna göre, zor durumdaki bankalara kaynak desteği verilecek veya bankalar kısmi olarak kamulaştırılacak.

Avrupa’da Euro para birimi kullanan 14 ülke ve İngiltere, ’yüzyılın krizi’ne karşı ortak hareket etme kararı aldı. Paris’te AB dönem başkanı Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy başkanlığında Elysee Sarayı’nda yaklaşık 3 saat süren toplantıda biraraya gelen 14 AB ülkesi devlet ve hükümet başkanları ile Avrupa Komisyonu, Avrupa Merkez Bankası ve Eurogroupe başkanları, üye ülkelerde zor durumdaki bankaların iflasını 2009 yılının sonuna kadar engelleme kararı aldılar.

Bugün yürürlükte

Avrupa Birlği liderleri dün Paris’te küresel finansal krize son ve vurucu darbeyi yaptı. Fransa Cumhurbaşkanı’nın söz verdiği “Cesur karar” alındı ve AB “bundan böyle Avrupa’da sistem için önemli bir bankanın batmasına izin verilmeyeceğini” açıkladı. Avrupa’daki finansal sisteme kısmen devlet garantisi getirmek anlamına gelen bu karara göre AB liderleri kriz bitene kadar bölgede hiçbir finansal kuruluşun iflas etmesine izin vermeyecek, gerektiğinde sıkıntıya giren kuruluşlara sermaye enjekte edecek. Bankalar arası tüm işlemlerin devlet garantisi altına alındığı kararını da açıklayan AB ülkeleri böylece finansal sistemdeki panik havasını bitirerek, finansal sistemdeki kilidi çözmeyi hedefliyor.

Bu arada dün birbiri ardına alınan kararlarla Avrupa finans sektörü kısmen kamulaşıyor. Geçtiğimiz hafta sonunda ABD’den gelen ilk kamulaştırma açıklamasından sonra bankaların kısmen kamulaştırılmasında Avrupa’da bayrağı İngiltere ele aldı. İngiltere ülkenin en büyük 4 bankası için kurtarma planı yarattı. Ülkenin en büyük 4 bankası olan HBOS, Royal Bank of Scotland, Lloyds TSB ve Barclays için 50 milyar sterlinlik (87 milyar dolar) bir plan hazırlandı. Kurtarma planı hükümeti, HBOS ve Royal Bank of Scotland’da en büyük hissedar haline getirecek.

İngiltere Başbakanı Gordon Brown dün “Bu Avrupa için karar zamanı” dedi ve ülkesi Euro bölgesinde yer almasa da Paris’te yapılan AB liderler zirvesine katıldı. Bu sırada Zirve’nin evsahibi Fransa’da da bankacılık sektörünün kısmen kamulaştırılmasına izin verecek bir yasa üzerinde çalışmalara başlandı. Fransa’da Bakanlar Kurulu, bugün olağanüstü yapacağı toplantıda, zor durumdaki bankalara yardım edilmesiyle ilgili yasa tasarısını görüşecek.

Portekiz de kervanda

Geçen hafta Başbakan Francois Fillon tarafından gündeme getirilen öneri, oluşturulacak yeni kuruma, vakit geçirmeden kriz içindeki bankaya fon aktarması için yetki verilmesini öngörüyor.

Daha sonra bir açıklama da Portekiz’den geldi. Portekiz Maliye Bakanı, hükümetlerinin bankaları global finans krizinden korumak için 20 milyar euroluk bir paket hazırladığını açıkladı. Bakan Santos, “Merkezleri Portekiz’de olan finans kuruluşlarına devlet garantisi getirmeye karar verdik” dedi. Bu garantinin limitinin 20 milyar euro olduğu belirtildi. Daha sonra Norveç bankaları krizden kurtarmak için 41 milyar euroluk yeni paket açıkladı. Almanya’dan da aynı yönde bir açıklama bekleniyor.

Dünya kontrollü bir kapitalizme geçiyor

Merrıl Lynch Global Varlık Yönetimi Direktörü Gary Dugan, küresel piyasalarda geçen bir haftada “tam bir küresel felaket yaşandığını” söyledi. Dugan, ABD’de kurtarma operasyonunun boyutunun 5 trilyon dolara ulaşabileceğini belirtti. “Şimdi biz çok daha fazla düzenleyici, daha kontrollü bir kapitalizme doğru geçiyoruz” diyen Dugan, kriz karşısında Türkiye’nin durumunu şöyle değerlendirdi: “Türkiye için iyi haber, dünyada enflasyonist baskı azalıyor. Petrol 80 dolara kadar inerse, bu Türkiye’de olumlu katkı yapacaktır.”

Küresel finans sistemi çöküşün eşiğine geldi

UluslararasI Para Fonu IMF Başkanı Dominique Strauss-Kahn, dünyada finans sisteminin çökmenin eşiğinde olduğunu belirterek, G-7’nin kabul ettiği ve ardından diğer ülkelerin de benimsediği beş maddeli eylem planını, krize karşı küresel koordinasyon için ilk adım olarak övdü. Öte yandan, G-7’nin benimsediği eylem planının somut önlemler içermemesine yönelik bazı eleştiriler devam ediyor. Harvard Üniversitesi öğretim üyelerinden, IMF’nın eski Başekonomisti Kenneth Rogoff, “G-7’nin, gerekli bütün adımları atacağını dile getirmesi, neyin en iyi ve gerekli olduğunu bilip bilmedikleri sorusunu havada bırakıyor. Bu, G-7 için kritik bir andı. Sanırım piyasalar, hayal kırıklığına uğrayacak” dedi.

Kriz Türkiye'nin devlerinden 100 milyar dolar götürdü

Erdoğan: Krizi bizi etkiler demek hata

Kriz ciddi, özel sektörle diyalog şart

'Kriz fırsattır' diyen THY, rota değiştirdi

Krizin çözümü yaklaşıyor mu?