ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton, İran'ın lider kadrosuna ABD'ye, vatandaşlarına veya müttefiklerine zarar vermeleri halinde "kıyametin kopacağı" uyarısında bulundu.
ABD Başkanı Donald Trump da, Bolton'dan önce İran'ı Ortadoğu'da "kaos, ölüm ve yıkım tohumları ekmekle" suçlamıştı. İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ise, Trump yönetimini düşmanca tutumu nedeniyle eleştirerek yanıt vermişti.
ABD yönetimi, 2015 tarihli nükleer anlaşmadan çekilmesinden sonra İran'a yeni ambargolar koymuştu. Eski ABD Başkanı Barack Obama tarafından müzakere edilen uzlaşmada, ambargoların gevşetilmesi karşılığında İran'ın uranyum zenginleştirme faaliyetlerini kısıtlaması öngörülüyordu.
Anlaşmaya taraf diğer ülkeler uzlaşmaya bağlı kalacaklarını açıklamıştı. İngiltere, Çin, Fransa, Almanya ve Rusya İran'la alışveriş için yeni bir ödeme sistemi kuracaklarını ve Amerikan ambargolarını bypass edeceklerini söylemişti.
ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo planı "akla hayale gelebilecek en zarar verici önlemlerden biri" diye tanımlamıştı.
ABD'den gelen son İran açıklamaları
Ulusal Güvenlik Danışmanı Bolton "Tahran'daki mollaların kanlı rejimi yalana, aldatmaya ve hileye devam ederse, ciddi sonuçlarla karşı karşıya kalacaklarını" söyledi.
Aynı zamanda ABD'nin eski BM Büyükelçisi olan Bolton "Nükleer İran'a karşı" konferansında konuştu. Bolton "Bizi, müttefiklerimizi ya da ortaklarımızı aldatırsanız, vatandaşlarımıza zarar verirseniz, kesinlikle kıyamet kopar. Bugün net bir mesaj vereyim: İzliyoruz ve peşinizdeyiz" dedi.
Geçmişte İran'a karşı askeri seçeneklerin de kullanılmasını savunan Bolton, ABD'nin ekonomik ambargoların uygulanmasında agresif bir tutum izleyeceğini de vurguladı.
Trump: Komşularına veya sınırlara saygı duymuyorlar
Bu arada Başkan Trump da BM Genel Kurulu'nda yaptığı konuşmada İran'la nükleer anlaşmadan çekilme kararını savundu.
Trump "İran'ın liderleri, kaos, ölüm ve yıkım tohumları ekti. Komşularına veya sınırlara ya da ulusların egemenlik haklarına saygı duymuyorlar. Bunun yerine İranlı liderler ülkenin kaynaklarını kendilerini zenginleştirmek, Ortadoğu ve ötesinde kaos yaymak için kullanıyorlar" dedi. Trump ayrıca ekonomik baskının İran'ı yeni bir anlaşmaya zorlayacağını savundu.
Trump'ın bugün de, BM Güvenlik Konseyi'nde İran ve nükleer silahsızlanma konusundaki bir toplantıya başkanlık etmesi bekleniyor.
İran nasıl yanıt verdi ?
İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ise, tehditlerin ve "adaletsiz ambargoların" sona ermesiyle diyaloğun başlaması gerektiğini söyledi ve hiçbir ülkenin güç kullanarak müzakere masasına oturtulamayacağını vurguladı.
Ruhani "ABD'nin uluslararası ilişkiler konusunda otoriter bir anlıyaşı var. Gücün kendilerini haklı kıldığını düşünüyorlar. Güçten anladıkları yasal, meşru bir otorite değil, zorbalık ve dayatmayla güç kullanıyorlar" dedi.
ABD geçen ay İran hükümetinin dolar satın almasını, altın ve diğer değerli metallerle ticaretini ve otomotiv sektörünü hedef alan ekomonik ambargolarını yeniden yürürlüğe sokmuştu.
Ambargoların ardından İran'ın para birimi riyalde düşüş yaşandı.
ABD yönetimi, gelecek ay da İran'ın petrol ve gemicilik sektörleriyle, merkez bankasını hedef alan ve potansiyel olarak daha çok zarar vermesi beklenen yeni ambargolar uygulamaya geçirecek.
