BBC Türkçe
Amerika Ticaret Temsilciliği (USTR), ABD Başkanı Donald Trump'ın talimatıyla Türkiye'nin vergi avantajı sağlanan gelişmekte olan ülkeler arasından çıkarılacağını açıkladı. Karara gerekçe olarak, Türkiye'nin "ekonomik olarak yeterince gelişmiş olması" gösterildi.
ABD, Genelleştirilmiş Tercihler Sistemi (GTS) programı kapsamında koyduğu kriterleri sağlayan 120'den fazla gelişmekte olan ülkenin binlerce ürününe Amerikan pazarına gümrüksüz giriş imkanı sağlıyor.
Temsilciliğin internet sitesinden yapılan açıklamada, Türkiye'nin yanı sıra Hindistan'ın da bu programdan çıkarılacağı kaydedildi:
"ABD, yasalara göre programa uygunluk kriterlerini artık sağlamadıkları için Hindistan ve Türkiye'yi Genelleştirilmiş Tercihler Sistemi (GTS) programı kapsamında fayda sağlayan gelişmekte olan ülkeler arasından çıkarmayı planlamaktadır."
Açıklamada Türkiye için, "kişi başına düşen milli gelir, azalan yoksulluk oranı, hem ticaret ortağı hem de sektör anlamında ihracatta çeşitlilik, Türkiye'nin ekonomik kalkınmadaki yüksek seviyesinin kanıtları" denildi.
Hindistan'ın programdan çıkarılma gerekçesi olarak ise, ABD'nin Hindistan pazarlarına "adil ve makul erişimine izin verileceğine ilişkin güvencenin verilmemesi" gösterildi.
USTR'den Ağustos ayında yapılan açıklamada, Türkiye'nin, ABD tarafından uygulanan Genelleştirilmiş Tercihler Sistemi'nden (GSP) yararlanmaya devam edip edemeyeceği konusunun gözden geçirildiği belirtilmişti.
Bu açıklama, ABD'nin Türkiye'den satın alınan çelik ve alüminyumda ek gümrük vergisi koymasından sonra Ankara'nın benzer adımları atmasının ardından gelmişti.
Trump Twitter mesajında, "Türk lirası, çok güçlü dolarımız karşısında hızla düşerken Türkiye'den gelen çelik ve alüminyum üzerindeki gümrük vergilerinin ikiye katlanmasına onay verdim! Alüminyumda bu oran artık yüzde 20, çelikte de yüzde 50. Türkiye ile ilişkilerimiz bu dönemde iyi değil!" ifadelerini kullanmıştı.
Bu kararın ardından Türkiye de, ABD'den ithâl ettiği 22 ürüne aynı toplam miktarda vergi uygulayacağını bildirmişti.
Türkiye'den ithâlatın %17'si GSP kapsamında
GSP programı kapsamında aralarında Türkiye'nin de bulunduğu 120'den fazla gelişmekte ülke olan toplam 3 bin 500 ürünle Amerikan pazarına gümrüksüz giriyor.
ABD, 2017 yılında GSP kapsamında Türkiye'den 1,66 milyar dolar tutarında ithalat yaptı. Bu ABD'nin Türkiye'den yaptığı tüm ithalatın %17'sine tekabül ediyor.
Değişikliklerin ABD Kongresi'ne bildirim yapılmasından 60 gün sonra yürürlüğe gireceği kaydedildi.
Türkiye, bu programa 1975'te girmişti.
