Geçtiğimiz günlerde Mısır Devlet Başkanı Abdülfettah el Sisi'yi telefonla arayan ABD Başkanı Barack Obama Mısır'a yıllık bir milyar 300 milyon dolarlık askeri yardım vaadinde bulundu. Bu görüşmede iki lider durma noktasına gelen ABD- Mısır ilişkilerine yeniden ivme kazandırılması konusunda görüş birliğinde olduklarının da mesajını verdiler.
Mısır'da Muhammed Mursi'nin 2013 yılının temmuz ayında devrilmesinden sonra ABD Mısır'a yönelik yardımları durdururken, askeri işbirlikleriğini de askıya almıştı. ABD yönetimi, devlet başkanının koltuğundan indirilmesini demokrasi kurallarına aykırı bir durum olarak değerlendirmişti.
Ancak Obama 2009 yılında Kahire'de yaptığı konuşmayı unutmadı. 4 Haziran'daki "İslam Dünyasına Sesleniş" konuşmasında ABD lideri Mısır'a demokratikleşme sürecinde destek olma ve Ortadoğu'ya istikrar getirme sözü vermişti. Washington şimdi o sözü yerine getirmek istiyor.
Gerçi Mısır Devlet Başkanı el Sisi muhaliflerine yönelik sert tutumu nedeniyle insan hakları gözlemcileri tarafından sert şekilde eleştiriliyor. Ancak bölgede sağlanan istikrar uluslararası toplumun Mısır'a yönelik bakışını yeniden gözden geçirmesine neden oldu. Arap baharından sonra Ortadoğu'da oluşan kaos ortamında Mısır'ın istikrarlı duruşu bölgedeki önemini de arttırdı. Bu nedenle ABD Mısır'ı yeniden partner olarak kazanmak niyetinde.
Suudi Arabistan için de önemli bir ülke
Mısır aynı zamanda Suudi Arabistan için de önemi bir ülke. Zira İran'la ezeli bir rekabet içinde bulunan Suudi Arabistan bölgede kendi siyasetini benimseyen ülkelere ihtiyaç duyuyor. Suudi Arabistan'ın şu sıralarda özellikle Yemen konusunda takındığı öncü rolü destekleyecek müttefiklere gereksinimi var.
Çünkü Suudi Arabistan öncülüğünde Mısır, Ürdün, Kuveyt ve Bahreyn orduları Yemen'de iktidarı ele geçiren Husilere karşı ortaklaşa bir operasyon başlattılar. İran ise bu ittifakı sert bir dille eleştiriyor.
İran Devrim Muhafızları Kolordusu eski komutanı Kanani Moghadam tepkisini, "Eğer Suudi Arabistan ile müttefikleri Mısır, Ürdün, Katar, Kuveyt ve Bahreyn, Yemen'e karşı saldırganca tutumlarını sürdürür ve Yemen devrimine baskı uygulamaya devam ederlerse İran da bu ülkeye askeri danışman gönderir. Tıpkı Suriye ve Irak'ta yaptığı gibi" sözleriyle dile getiriyor.
Bu açıklama, Suudi Arabistan için Mısır'ın önemini açıkça ortaya koyuyor. Bu yüzden Suudiler el Sisi yönetimini baştan beri destekliyorlar. Sisi'nin desteklenmesindeki diğer neden ise Suudi Arabistan'ın Müslüman Kardeşler korkusu. Çünkü Müslüman Kardeşler benzeri bir hareketin kendi topraklarında ortaya çıkması, kraliyet ailesinin işini zorlaştıracaktır.
Bu nedenle kısa süre önce Mısır'da toplanan Arap Birliği ülkelerinin devlet ve hükümet başkanları bir yandan İran'ın bölgedeki etkisini nasıl azaltacaklarını konuşurken, diğer yandan aşırı dinci oluşumların olası tehlikelerine karşı ortak tutum belirlediler.
Yemen'e yönelik oluşturulan ortak askeri birliğin önemine dikkati çeken Arap Birliği Genel Sekreteri Nebil El Arabi, "Şu anda tüm dünyanın kabullenmesi gereken önemli bir sorunla karşı karşıyayız. İlk kez Arap ülkeleri tehditlere karşı ortak bir tutum içine girdi. Bu ortak tutum son derece önemlidir" diye konuşuyor.
Bir süredir siyaset arenasında etkisini pek hissettirmeyen Mısır, ABD'nin de desteğiyle bundan böyle adını daha sık duyuracağa benziyor. Ama bu kez sorunlardan çok sorunların çözümüne yönelik çalışmalarıyla ön plana çıkacak.
