ABD, çelik ve alüminyum ürünlerine yeni gümrük tarifeleri getirmesinin ardından buna misilleme yapan Avrupa Birliği (AB) ve aralarında Türkiye’nin de olduğu bir grup ülkeyi Dünya Ticaret Örgütü’ne (DTÖ) şikayet etti. Bu ülkeler Türkiye’nin yanı sıra Çin, Kanada ve Meksika olarak sıralanıyor.
ABD Ticaret Temsilcisi Robert Lighthizer yaptığı açıklamada, toplamda 28,5 milyar dolarlık Amerikan ihraç ürününe misilleme amaçlı getirilen ek gümrük vergilerinin DTÖ kurallarına göre yasadışı olduğunu savundu. Lighthizer, “Bu tarifelerin DTÖ’nin her bir üyesinin DTÖ tüzüğü altındaki yükümlülüklerini ihlal ettiği görülüyor. ABD, çıkarlarımızı korumak için her türlü gerekli adımı atacaktır. Ticaret ortaklarımızı çelik ve alüminyum sektörlerindeki devasa boyutta ve süreklilik gösteren aşırı kapasitenin yol açtığı sorunlar hakkında bizimle yapıcı şekilde çalışmaya çağırıyoruz” dedi.
Lighthizer’in ofisi, ABD’nin çelik ve alüminyum ithal ürünleri üzerinde uygulamaya başladığı yeni vergilerin DTÖ kurallarına uygun olduğunu çünkü bu vergilerin ulusal güvenlik gerekçesiyle getirildiğini belirtiyor. DTÖ kurallarına göre ülkeler, tüzükteki ulusal güvenlik istisnasını kullanarak yeni gümrük vergileri getirebiliyor ancak örgüt, ülkeleri, suistimali önlemek için bu istisnayı çok fazla kullanmamaya teşvik ediyor.
Meksika: Yeni tarifeler getirilmesi haksız
Uluslararası Para Fonu IMF de, ticari ihtilaflardaki artışın küresel ekonomik toparlanmayı frenleme riskini doğurduğu uyarısında bulundu. Meksika da, ABD'nin yeni tarifeler getirmesinin “haksız” olduğunu savunarak, buna karşılık attığı misilleme adımını savunacağının altını çizdi.
Washington ise misilleme adımlarının ulusal gerekçesine dayanmadığını ve hukuki bakımdan hiçbir haklılığı olmadığını savunuyor.
Türkiye'nin muaf olma talebi reddedilmişti
Türkiye de demir-çelik ithalatına %25, alüminyum ithalatına %10 ilave gümrük vergisi uygulamaya başlayan ABD’ye başvurarak Türk firmalarının söz konusu düzenlemeden muaf tutulmasını talep etmiş ancak bu talep reddedilmişti.
Bunun üzerine Ankara, ABD’den ithal ettiği otomobil, kömür, kağıt, ceviz, tütün, badem, viski, çeltik, kozmetik, petrokimya, makine-teçhizat gibi ürünlere ilave vergi uygulamaya başlamıştı. Türk firmaları ilave vergiye tabi tutulan ürünleri ithal etmek için ABD’ye 1,8 milyar dolar ödüyor. İlave vergiler Amerikan firmalarıiçin 266,5 milyon dolarlık bir vergi yükü oluşturacak.
