Avrupa Birliği (AB), Anayasa değişikliğinin referandumun resmi olmayan sonuçlarına göre kabul edilmesi sonrası, 'Evet' ve 'Hayır' oylarının birbirine yakınlığına dikkat çekerek Türkiye'ye, anayasa değişikliğinin uygulanmasında "ulusal mutabakatı gözetmeleri" çağrısı yaptı.
AB yetkilileri, Türkiye'de referandumu takip eden uluslararası seçim gözlemcilerinin raporlarını da beklediklerini belirttiler.
Yüksek Seçim Kurulu (YSK), mühürsüz oyların "dışarıdan getirilerek kullanıldığı kanıtlanmadığı sürece" geçerli sayılmasına karar vermişti. Bazı seçmenlere mühürsüz oy pusulası ve zarf verildiği şikayetlerini değerlendirerek bu kararı verdiklerini söyleyen Kurulun bu kararı, tartışma yaratmıştı.
AGİT'in (Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı) Pazartesi günü bir basın açıklaması yaparak oylama sürecindeki olası "düzensizliklere" ilişkin ön raporunu açıklaması bekleniyor.
YSK'nın kararını eleştiren CHP ve HDP ise, sonuçlara itiraz edeceklerini duyurdular.
Avrupa Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker, AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini ve AB Komisyonu'nun genişlemeden sorumlu üyesi Johannes Hahn'ın yaptıkları ortak yazılı açıklamada, şu ifadeler yer aldı:
"Referandumun birbirine yakın çıkan sonuçları ve anayasa değişikliğinin geniş kapsamlı uygulama alanının ışığında, ... Türkiyeli yetkililere, değişikliği uygulamaya geçirirken ulusal mutabakatı mümkün olan en kapsamlı şekilde sağlamak için çabalamaları çağrısında bulunuyoruz."
Açıklamada ayrıca, anayasa değişikliğinin uygulanmasına yönelik değerlendirmelerin, "Türkiye'nin AB'ye üyelik sürecinin getirdiği zorunluluklar ve ülkenin Avrupa Konseyi üyeliği" ışığında yapılacağı ifade edildi:
"Türkiye'yi olağanüstü hâle (OHAL) ilişkin görüşler dahil Avrupa Konseyi'nin endişeleri ve önerilerini dikkate almaları konusunda cesaretlendiriyoruz."
Avrupa Konseyi Genel Sekreteri Thorbjorn Jagland da, Türkiye'nin lider kadrosunun bir sonraki adımları konusunda dikkatle düşünmeleri gerektiğini ifade etti.
Jagland'ın yazılı açıklamasında, "Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nde yer alan hukukun üstünlüğü ülkesine uygun bir şekilde, yargının bağımsızlığının sağlanması çok önemlidir. Türkiye'nin tam üyesi olduğu Avrupa Konseyi bu süreçte ülkeye destek vermeye hazırdır" denildi.
AP Türkiye Raportörü Kati Piri, referandumda oylanan anayasa paketinin olduğu gibi uygulanmasının, Türkiye'nin AB'yle katılım müzakerelerinin sona ermesine yol açabileceğini belirtti.
Piri, "Adil olmayan seçim ortamında, Türk nüfusunun küçük bir çoğunluğu Cumhurbaşkanı Erdoğan'a denetlenemeyen güçler verecek anayasa paketini kabul etti. Bu, Türkiye'deki tüm demokratlar için acı bir gün. Güçler ayrılığına saygı duymayan, denge ve denetleme mekanizmaları olmayan anayasaya sahip bir ülkenin AB'ye tam üye olamayacağı çok açık" dedi.
ABD'den referandumun açıklanan sonuçlarına ilişkin resmi bir açıklama gelmedi.
ABD medyasına göre ise, Dışişleri Bakanlığı, sonucun doğrulanması ve AGİT'in ilk bulgularına ilişkin raporunu tamamlamasına kadar yorum yapmayacaklarını duyurdu.
Amerika'nın Sesi'ne yazılı açıklama yapan Dışişleri Bakanlığı'nın bir sözcüsü, "Türkiye'deki referandum oylamasının neticesini elbette takip ediyoruz. Sonuçların doğrulanması ve AGİT'in (Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı) ilk bulgularına ilişkin raporuna kadar yorum yapmaktan kaçınacağız" dedi.
