Brüksel'de düzenlenen Avrupa Birliği (AB) liderler zirvesinin ilk gününde veri skandalıyla gündeme gelen Facebook ve kişisel veri güvenliği tartışmaları yaşandı. Zirvede, sosyal medya şirketlerine yönelik tüketici kanunlarının sertleştirilmesi planları masaya yatırıldı.
Facebook skandalı, AB'de yeni veri güvenliği yasasının yürürlüğe girmesinin öncesine denk geldi. Geçen yıl ilk kez gündeme gelen yasa tasarısı taslağında resmi makamların küresel cironun en az yüzde 4'ü kadar cezalar verebilmesi yer alıyor. Şu anda AB'li tüketicilerden sorumlu resmi makamlar ancak küçük miktarlarda ceza verebiliyor ve şirketlerin tüketici kanunlarını ihlal ettikleri için yaptırıma uğraması mümkün olmuyor.
50 milyon Facebook kullanıcısının kişisel verilerinin Cambridge Analytica şirketi tarafından izinsiz bir şekilde alınarak ABD seçimlerinde kullanıldığı skandal sonrası AB tüketici mevzuatının teknoloji devleri için daha da sertleştirilmesi söz konusu. Teklif, AB tüketici yasasının uygulanmasını ücret ödemek yerine kişisel verilerin paylaşıldığı "ücretsiz" dijital hizmetlere yönelik olarak genişletecek.
Reuters'ın haberine göre gelecek ay sunulacak teklifte "Kişisel verilerin artan ekonomik değeri göz önüne alındığında, bu hizmetler aslında 'ücresitz' değildir" şeklinde bir ifade yer alıyor. Bu taslak teklifinin tüketicilere sözleşme öncesi bilgileri verme ve sözleşmeleri 14 gün içinde iptal etme hakkı vereceği bildirildi.
Tusk: Bu sorunu çok ciddiye alıyoruz
Brüksel'de düzenlenen bir basın toplantısında konuşan AB Konseyi Başkanı Donald Tusk Facebook skandalıyla ilgili olarak "Vatandaşların mahremiyetinin ve verilerinin tam olarak korunması gerektiği konusu tüm liderler için netti" şeklinde konuştu. Tusk yazılı olarak yayımlanan zirve metninde ise "Bu sorunu çok ciddiye alıyoruz. AB ve ulusal mevzuatlara saygı gösterilmeli ve uygulanmalıdır" dedi.
AB'ye üye 28 ülkenin liderlerini bir araya getiren zirvede siyasi endişelerden ziyade kişisel mahremiyet ön plandaydı. Tusk çarşamba günü, Facebook konusunun zirveye son dakikada eklendiğini açıkladığında, liderlerin "sahte haberler ya da seçimlere müdehale gibi demokrasilerimize olan güveni baltalayan" sorunlar gibi konuları ele alacağını ve bunun, "Cambridge Analytica hakkındaki son ifşaa edilenler bağlamında gerekli olduğunu" söylemişti.
Ancak resmi açıklama beklenenden daha dar kapsamlı oldu.
Facebook yeni önlemler alacak
Cambridge Analytica isimli İngiliz danışmanlık şirketinin eski bir çalışanı, şirketin 50 milyona yakın Facebook kullanıcısının verilerini yetkisiz bir şekilde elde ettiğini ve bu verileri 2016'daki ABD başkanlık seçimlerinde sonradan başkan seçilen ve o zaman Cumhuriyetçilerin başkan adayı olan Donald Trump lehine kullandıklarını söylemişti.
İngilizce Channel 4 News televizyonunun yayınladığı gizli çekim görüntülerde de Cambridge Analytica şirketinin Yönetim Kurulu Başkanı Alexander Nix'in kendisini potansiyel müşteri olarak tanıtan muhabire elde ettikleri verileri seçim öncesinde Trump'ın lehine kullandıklarını söylediği ortaya çıkmıştı.
Bunun üzerine açıklama yapan Cambridge Analytica şirketi, Nix'in görevden aldıklarını duyurmuştu.
İngiltere ve ABD, Cambridge Analytica’nın Facebook’taki kişisel verileri usulsüz olarak kullandığı iddialarını araştırmak üzere soruşturma başlattı.
Salı günü Beyaz Saray sözcüsünün yaptığı açıklamada Başkan Trump’ın Cambridge Analytica'ya yönelik soruşturmaları memnuniyetle karşıladığı belirtilmişti.
Facebook'un kurucusu ve yönetim kurulu başkanı Mark Zuckerberg, skandalla ilgili olarak, şirketin verileri koruma konusunda "hata yaptığını” kabul etmişti. Zuckerberg Facebook'un yeni öenlemler alacağını açıklamıştı. Skandal nedeniyle Facebook'un piyasa değerinde 50 milyar dolar civarında düşüş gerçekleşti.
AFP/Reuters/SSB/GY
© Deutsche Welle Türkçe
