AB liderleri Brüksel'deki zirvede belli başlı iki noktada uzlaşmaya vardı. Bir yandan birliğin dış sınırlarını daha iyi kontrol altına alacak önlemler kararlaştırıldı.
İltica başvurusunda bulunanların sevk edileceği "hotspot" adı verilen büyük ve hızlı kabul merkezlerinin kurulması konusunda mutabakata varıldı. Kasım ayı sonuna kadar İtalya ve Yunanistan'da bu tür merkezler inşa edilecek. Almanya Başbakanı Angela Merkel, Bulgaristan'da da bir kabul merkezi kurulacağını söyledi.
Sığınmacı yardımı ikiye katlandı
AB liderleri ayrıca sığınmacılara sağlanacak yardımı önemli ölçüde artırma kararı aldı. AB Komisyonu, sığınmacılara yardım için bu yılın başında öngörülen bütçeyi ikiye katlayarak 9 milyar 200 milyon euroya çıkardı.
Türkiye'ye sığınmacılar için 1 milyar euroya varan yardım yapılması öngörülüyor. Türkiye Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 5 Ekim'de Brüksel'de temaslarda bulunacağı açıklandı.
Afrika ülkelerine 1,8 milyar euro aktarılacak. AB'nin dış sınırlarının korunmasından sorumlu kurum Frontex'in bütçesi de artırılacak.
AB yardım parasını Dünya Gıda Programı (WFP) ve Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği'ne (UNHCR) aktaracak.
'Açık kapı siyaseti' bitiyor
AB Konseyi Başkanı Donald Tusk, "Açık kapı siyasetimizi düzeltmeliyiz. Dış sınırlarımızdaki kaos son bulmalı" diye konuşurken, Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande, "Gerginlikler ortadan kalkmadı, ama bunlar zirvede herhangi bir rol oynamadı" diye konuştu.
İtalya Başbakanı Matteo Renzi de, "Sığınmacı sorunu artık belli üye ülkelerin sorunu olmaktan çıktı. Avrupalıların tamamını ve tüm Avrupa kurumlarını ilgilendirir hale geldi" dedi.
Zirvede Orban tartışması
Macaristan Başbakanı Viktor Orban'ın çıkışı zirvede tartışmaya yol açtı. Orban, toplantıda AB'nin dış sınırlarını oluşturan Yunanistan'a ilişkin bir karar alınmamasını eleştirdi. Sığınmacıların uluslararası düzenlemeleri hiçe sayarak Yunanistan'a gelmeye devam edeceğini kaydeden Orban, AB üyesi Hırvatistan ile sınırları kapatma tehdidinde bulundu.
Sınıra tel örgü çekme kararını savunan Orban, "Tel örgü istenmiyorsa sorun değil. Biz de sığınmacıların Avusturya ve Almanya istikametinde yollarına devam etmelerine izin veririz" dedi.
Macaristan ve Avusturya liderleri atıştı
AB Konseyi Başkanı Tusk, bazı noktalar üzerindeki görüş ayrılığının devam ettiğini söyledi. Tusk, "Macar ve Avusturyalı başbakanın tartışması hararetli geçti" dedi.
Macaristan, sığınmacıları kayıt altına almadan Avusturya'ya gönderdiği için eleştiriliyor. İltica başvurularını düzenleyen Dublin Sözleşmesi böylece ihlal edilmiş oluyor.
Merkel: 'Tel örgü sorunları çözmez'
Almanya Başbakanı Angela Merkel ise, tel örgünün sorunları çözemeyeceğini belirterek, sığınmacıların iltica edecekleri ülkeyi seçemeyeceklerine dikkat çekti.
Merkel, Orban'la ilgili tartışmada şunları söyledi: "Mutabık kaldığımız, farklı düşündüğümüz noktalar var. AB dış sınırlarının korunmasının kaçınılmaz olduğu konusunda hemfikiriz."
AB devlet ve hükümet başkanları üç hafta sonra düzenlenecek zirvede sığınmacı krizini tekrar ele alacak.
