Birleşmiş Milletler (BM), Suriye'de hükümet güçlerinin harekât başlattığı Halep çevresindeki bölgelerden onbinlerce kişinin kaçmaya başladığını bildiriyor. Kentten ayrılmaya çalışan 70 bin kişiden 50 bininin Türkiye istikametine yönelmek için hazırlık yaptığı bildirildi.
BBC Türkçe'de yer alan habere göre; Suriyeli muhalif bir gözlem kuruluşu ise Rusya'nın hava saldırılarında şu ana kadar tahminen üçte biri sivil olmak üzere 370 kişinin öldüğünü söylüyor.
Hükümet güçleri 30 Eylül'de başlayan Rus hava desteği ile birlikte ülkenin ikinci büyük kenti Halep de dahil beş ayrı cephede harekete geçti.
BM İnsani Yardım Koordinasyon Merkezi'nden Vanessa Huguenin "Hükümet güçlerinin son bir kaç gün içinde başlattığı saldırı harekatı ardından Halep'in güney batısındaki yerleşimlerden yaklaşık 35 bin kişinin kaçtığı haberleri geliyor" diye konuştu.
Huguenin bu bölgelerden batıya doğru kaçan onbinlerin başka ailelerin yanında ya da geçici barınaklarda kalmaya başladıklarını ve kış yaklaşırken acilen gıda, barınak ve eşya ihtiyacı içinde olduklarını söyledi. Şu ana kadar Türkiye sınırına doğru yoğun bir kaçış gözlenmedi.
Suriye'de 2011'de başlayan çatışmalar yüzünden 250 bini aşkın insan öldü, milyonlarcası evlerinden kaçmak zorunda kaldı.
Rus bombardımanı
Rusya hava kuvvetleri Eylül sonundan bu yana Suriye hükümet güçlerine destek amaçlı 500'den fazla hava akını düzenledi.
İngiltere merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi adlı muhalif kuruluş, Rus bombardımanında şu ana kadar en az 120'si sivil olmak üzere toplam 370 kişinin öldüğünü söylüyor.
Bu sayıya Pazartesi günü hükümetin kalelerinden Lazkiye'nin kuzeyinde yürütülen bombardımanda öldürülen bir kısmı sivil 45 kişinin de dahil olduğu kaydediliyor.
Kayıplarla ilgili bu sayıları bölgedeki koşullardan dolayı bağımsız kaynaklardan doğrulatmak zor görünüyor.
Rusya hava saldırılarının IŞİD'i ve "terörist" olarak tanımladığı diğer bazı grupları hedef aldığında ısrar ederken, muhalif kaynaklar cihatçıların yanında daha ılımlı İslamcı grupların da hedef alındığını söylüyorlar.
Örneğin İnsan Hakları Gözlemevi'ne göre Rus hava saldırılarında öldürülen 243 muhaliften sadece 52'si IŞİD'ciydi.
Hedef ikmal yolları
Aynı muhalif kuruluş, Suriye İnsan Hakları Gözlemevi Rus hava saldırılarının Humus, İdlib, Şam ve Halep'in bazı bölgelerini hedeflediğini, aynı anda Suriye ordusunun Hama, Halep ve Lazkiye civarında yürüttüğü saldırılardan kaçanların sayısının ise 100 bini bulduğunu kaydediyor.
Suriyeli muhalif Maamun el Hatip, insanların Suriye ordusu ile birlikte savaşan İranlı milislerin köylerine gireceği korkusuyla kaçtığını söyledi.
Devlet Başkanı Esad'ın müttefiklerinden İran'ın Suriye'ye yüzlerce savaşçı gönderdiği söyleniyor.
Bir zamanlar Suriye'nin ekonomik kalbi sayılan Halep şimdi çatışmaların odağında.
2012 yılından beri batısı hükümet güçlerinin, doğusu da isyancıların elinde olan Halep'in güneyinde hükümet güçleri geçen Cuma günü bir saldırı harekatı başlattı.
Harekatın odağında Halep'i Şam'a bağlayan otoyol ve çevresi var.
Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, Esad'a bağlı güçlerin harekat başladığından beri beş köyü ele geçirdiklerini bildirdi.
Fakat, Suriye'de yayımlanan hükümete yakın el Vatan gazetesi, ordunun bölgede 16 köyü kapsayan 100 kilometrekarelik bir bölgeyi ele geçirdiğini söylüyor.
Gazete operasyonun, isyancıların Halep'in güneyindeki bölge ile İdlib eyaleti arasındaki ikmal yollarını kesmeyi ve Halep ile Hama arasındaki otoyolu almayı hedeflediğini yazıyor.
Halep'i Hama ve Humus üzerinden Şam'a bağlayan otoyolu ele geçirmek gerçekten de son haftalarda hükümet güçlerinin ana hedefi gibi görünüyor.
Hürriyet'ten Uğur Ergan'ın haberine göre Rusya’ya ait savaş uçaklarının başta Halep’in güney ve doğusu olmak üzere ılımlı muhalifler ile kentin dışında IŞİD’in hâkim olduğu bölgelere yoğun operasyon düzenlemesi, sonrasında da Esad’a bağlı güçlerin kara harekatına başlamasıyla, ilk etapta kentten ayrılmaya çalışan 70 bin kişiden 50 bininin Türkiye istikametine yönelmek için hazırlık yaptığı bildirildi.
"350 bin kişi göç edebilir"
Bölgeden alınan istihbaratlar doğrultusunda Halep ve civarına yönelik Esad güçlerinin karadan yaptığı harekâta İran ve Hizbullah da destek veriyor. Türk yetkililer, havadan ve karadan operasyonun bu şiddette devam etmesi halinde Halep’ten hafta sonuna doğru 350 bin kişinin ayrılabileceğini, bunun büyük bir bölümünün de Türkiye sınırına dayanabileceğini belirttiler. Suriye Türkmen Meclisi Başkanı Abdurrahman Mustafa da, 50 bin kişinin Türkiye yoluna döküldüğü bilgisini doğruladı. Mustafa, şunları söyledi:
‘DURUM KÖTÜLEŞECEK’: “Asıl göç, Halep’in güneyinden başladı. Türkmenler, kırsal ve kuzey kesimlerde. Rejim güçleri buraya ulaştığı zaman göç tehdidi daha da büyüyecek. Bayırbucak bölgesinde de şiddetli çatışmalar oluyor. Türkmendağı’nın yanında Cebelekrat’ta (Kürtdağı) rejim güçleri Rusya’nın hava desteği ile yoğun bir operasyon başlattı. Bayırbucak Türkmenlerini de bir yandan Esad, diğer yandan da Rusya ve IŞİD vuruyor. Böyle giderse Türkmenler için durum iyice kötüleşecek.”
HAZIRLIKLAR TAMAM: AFAD yetkilileri de Halep ve civarından yoğun göç tehdidine karşılık Hatay ve Kilis’te gereken tüm önlemlerin alındığını söylediler. Cenevre’deki BM ajansı İnsani Olaylar Koordinasyonu Ofisi’nden (OCHA) dün yapılan açıklamada çatışmalar yüzünden 35 bin civarında insanın evini terk ettiği belirtildi. OCHA Sözcüsü Vanessa Huguenin, “İnsanların acilen gıda, temel barınma ihtiyaçlarının karşılanması gerekiyor. Yardım ajanslarının havanın giderek soğumasından ötürü dışarda yaşayan aileler konusunda endişeleri artıyor” diye konuştu.
Rusya'dan muhalif gruplara ağır darbe
Suriye’de Esad yönetimine karşı savaşan örgütlere Amerikan yapımı tanksavar TOW füzelerinin ulaştırıldığına dair haberlerin ardından Rusya, Batı-Körfez destekli gruplara ağır darbe vurdu. Son saldırılarda Nureddin Zenki Tugayları ve Özgür Suriye Ordusu’na (ÖSO) bağlı Birinci Sahil Tümeni’nin komutanları öldü. Londra merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi’ne (SİHG) göre önceki gün Lazkiye’nin doğusundaki Cebel Akrad bölgesinde Birinci Sahil Tümeni’nin mevzileri havadan vuruldu. Ölen 45 kişi arasında örgütün lideri Basil Zamo da var. Yerel Koordinasyon Komiteleri ise Lazkiye’de kayıpların sayısını 57 olarak verdi.
Havadan karadan saldırı
Yine önceki gün Halep’in güneyindeki çatışmalarda Nureddin Zenki Tugayları komutanı İsmail Nassif öldürüldü. Bu iki örgüt de ABD’nin askeri yardım programlarından yararlanıyor. Halep’in güneyindeki operasyonlara havadan Rusya karadan Suriye ordusu, Hizbullah, rejimin milis gücü Ulusal Savunma Güçleri, Baas Partisi üyelerinden oluşan Baas Tugayları ve Iraklı milislerle kurulan Neceba Hareketi katılıyor. Suriye ordusu ve müttefikleri önceki gün Halep kırsalında Tel Nağmus, Tel Sebıyn, El Muflese, Nasıriye, Havica ve Bakaca beldelerini kontrol altına aldı.
Bilgi notu
Suriye ordusu, Rusya, İran ve Hizbullah’ın desteğiyle Halep’te 16 Ekim’de büyük çaplı bir operasyon başlattı. 2012’den bu yana Halep merkezi olan batı kısmı Esad rejiminin, doğusu ve güney kırsalı muhaliflerin denetiminde. Şehirdeki Şehy Maksud semti ise PKK bağlantılı YPG’nin denetiminde. Halep’in doğusundaki kırsal kesimlerde ise IŞİD’in etkinliği söz konusu.
