Güvenlik Konseyi'nin amacı nedir?
192 ülkenin üye olduğu Birleşmiş Milletler’in en güçlü organı olan Güvenlik Konseyi, 7 Ocak 1946’da kuruldu. Konsey'in asıl amacı BM’ye üye ülkeler arasında güvenliği ve barışı korumak. BM’nin diğer organları, sadece tavsiye kararı alabilirken, Güvenlik Konseyi’nin kararları BM Tüzüğü gereğince, tüm üye ülkeler tarafından bağlayıcı olarak kabul ediliyor.
Konsey’in aldığı bazı kararlar nedir?
Kore Savaşı, Birinci ve İkinci Körfez Savaşları, Bosna Savaşı, İran’a yaptırımlar, Afganistan’daki devrilen Taliban yönetimine karşı silah ve teknik malzeme yaptırımları, Irak’ta Saddam rejimine karşı yaptırımlar.
Daimi ve geçici üyenin farkı ne?
BM Güvenlik Konseyi, 15 üye ülkeden oluşuyor. Bu ülkelerden 5 tanesi daimi üye, 10 tanesi ise geçici üyeler. Daimi üyeler arasında İkinci Dünya Savaşı’nın galibi, BM kurucu üyeleri olan ve her biri nükleer bomba sahibi Çin Halk Cumhuriyeti, Rusya (eski SSCB), ABD, İngiltere, Fransa bulunuyor. Geçici 10 üye, her 2 yılda bir BM Genel Kurulu’nda yapılan kapalı oylama ile seçiliyor. Bu ülkelerden 5’i ilk yıl, 5’i de ikinci yıl üye oluyor. Konsey'e Afrika bölgesi 3 ülke, Latin Amerika ve Karayipler, Asya, Batı Avrupa iki ülke seçiyor. Doğu Avrupa da 1 ülke seçiyor. Arap ülkeleri de bir üye gönderiyor.
Konsey’de nasıl karar alınıyor?
BM Güvenlik Konseyi kararları, üye ülkeler tarafından verilen bir önergenin, 15 üye ülkeden 9’u tarafından kabul edilmesi ve bir daimi üyeden veto almamış olması şartıyla alınıyor. Geçici üyelerin veto hakkı bulunmuyor.
Türkiye için önemi nedir?
Diplomatik kaynaklar, Güvenlik Konseyi geçici üyeliğini Türkiye'nin BM'de yapacağı faaliyetleri açısından büyük bir fırsat olarak değerlendiriyor. Türkiye, üyelikle BM'nin ilgilendiği tüm konuları daha yakından takip edebilecek. Konsey üyelerini doğrudan bilgilendirecek. Kaynaklar, gelecek yıllarda birçok uluslararası sorunun BM gündemine geleceği ve burada karara bağlanacağı görüşünde. Bu nedenle Türkiye açısından özellikle Kıbrıs konusu gündeme geldiği zaman daha iyi bilgilendirme yapılabilir. Üyelikle birlikte Ankara, herhangi bir karar mekanizmasında toplantı salonunun dışında değil de içinde yer alacak.
