Hülya Karabağlı / Ankara
AKP'nin 22 maddelik 5. Demokratikleşme Paketi gecek hafta salı günü Adalet Komisyonu'nda görüşülecek. CHP paketin 17 Aralık operasyonu önlemi olarak nitelendirirken, BDP TMK'nin tümüyle kaldırılmaması ve toplumda infial oluşturan suçların düzenlenmemesini eksiklik olarak görüyor.
Tutukluluk süresi için ayrı madde gerekir
BDP Şırnak Milletvekili Hasip Kaplan, yasa tekilfinde TMK'nin 10.maddesinin kaldırılmasının, tutukluluk süresinin tek başına indirildiği anlamına gelmediğini söyledi. Kaplan, tutukluluk süresini 5 olarak düzenleyen ayrı bir maddenin gerekebileceğine dikkat çekti.
Tecavüz, taciz, cinsel saldırı suçları yok
Pakette toplumda 'infial uyandıran' suçların yer almamasının eksiklik olduğunu anlatan Kaplan, "Tecavüz, taciz, cinsel saldırı gibi suçlar düzenlenmemiş. Linç girişimine neden olan suç tipleri bu pakette yer almıyor. Bunu da düzenlemek gerekirdi" dedi.
MİT, Emniyet ve jandarmanın dinlemeleri
Hasip Kaplan, pakette 'sınırsız dinleme' olarak yorumlanan 'önleyici dinleme'yi önleyen bir düzenleme yapılmadığını söyledi. " Şehirden şehire dinlemeler yapıldı" diyen Kaplan, MİT, Emmniyet ve Jandarmanın 'önleyici dinlemeleri' konusunda önlemin önemine dikkat çekti.
İl emniyet müdürlerinin soruşturması
CHP İstanbul Milletvekili Ali Özgündüz, paketin 15. maddesiyle, il emniyet müdürleri ve jandarma komutanlarının soruşturmasının Adalet Bakanı'nının iznine bağlandığını söyledi.
Pakette neler var?
Suç dışı tapeler yok edilecek
Telefon dinlemeleri yeniden düzenleniyor. Buna göre şüpheli hakkında kuvvetli suç şüphesi ve somut bir delil bulunamazsa savcılık kararıyla telefon dinlemesi yapılabilecek. Bu karar en geç 24 saat içinde savcılık tarafından ağır ceza mahkemesine sunulacak ve karar alınacak. Dinlemelerde suç dışı belge ve tapeler yok edilecek.
Dinlemelere takılan 3. kişilerle ilgili olarak dava açılamayacak
Dinlemelerin yapılabilmesi için eskiden olan tek hakimin onayı kaldırılıyor. Dinleme için "mahkemeden oy birliği ile kararı” şartı getiriliyor. Dinleme taleplerine, kimin dinleneceğine ilişkin belge eklenmesi de zorunlu hale getiriliyor.
Telefon dinlemesine ilişkin süreler 6 aydan 3 aya indiriliyor. Örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenen suçlarla ilgili olarak sürenin müteaddit defalar uzatılmasına son veriliyor ve bu durumda en fazla 3 ay uzatılabilmesi imkanı getiriliyor.
Somut delil yoksa bilgisayara el konamayacak
Bilgisayar, bilgisayar programı ve kütüklerinde arama kopyalama ve el koyma yeniden düzenleniyor. Buna göre göre kuvvetli suç şüphesi somut delil olmadan bilgisayarlar aranamayacak, el konulamayacak. El koyma işlemi sırasında sistemdeki bütün verilerin yedeklemesi yapılacak. İstemesi halinde kopya şüpheli veya avukatına verilecek.
Belgelerin bir fotokopisi verilecek
Soruşturmaya konu suçun işlendiği konusunda somut delil ve belge edilememesi halinde kamu görevlileri mahkeme kararıyla gizli soruşturmacı olarak görevlendirilebilecek. Dosyalardaki, belgeleri inceleyip gerekirse fotokopisini alabilecek.
Özel yetkili mahkemeler ve özel yetkilik savcılıklar kaldırılacak. Özel yetkili mahkemelerin baktığı davalar suçun işlendiği yerde bulunan ağır ceza mahkemelerinde görülecek.
Kişisel verilerin korunması amacıyla, bu verileri hukuka aykırı olarak kaydedenlere, yayanlara veya ele geçirenlere verilecek cezalar önemli derecede artırılıyor. Kişisel verileri Sızdıranlara verilen cezanın alt sınırı bir yıldan, iki yıla çıkarılıyor.
Tutukluluk süresi 5 yıl
Özel yetkili mahkemelerin görevine giren suçlarda uygulanmakta olan azami 10 yıllık tutuklama süresi, 5 yılla sınırlandırılacak.
Birden fazla suç işleyenler ile suçu meslek edinenler bakımından tutuklamayı kolaylaştırıcı düzenleme getiriliyor.
-Teknik araçlarla izleme tedbirine ilişkin süreler 8 haftadan 4 haftaya indiriliyor. Örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenen suçlarla ilgili olarak sürenin müteaddit defalar uzatılmasına son veriliyor. Bu durumda süre en fazla 4 hafta uzatılabilecek.
Sanığın, mevcut yerdeki mahkemeye çıkma ihtimali bulunamazsa, en yakın mahkemeye sesli ve görüntülü ifade verebilecek
Mevcut dinleme kararları sil baştan
Mevcut dinleme kararlarının tümü, yasa kabul edildiğinde geçersiz hale gelecek. Dinlemelerin devam edebilmesi için yeniden karar alınması gerekecek
Şüpheli ve sanık avukatlarının, dosyanın içeriklerine ulaşması sağlanacak.
