Suriye’de Türkiye ve Rusya’nın garantörlüğünde ateşkese varıldı. Açıklama Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'den gelirken, ateşkese El Nusra Cephesi ve DEAŞ dahil edilmedi. Rus tarafı, 7 muhalif grubun Esad yönetimiyle anlaştığını ve bu grupların toplam 60 bin militanı kapsadığını bildirdi. Ateşkes, yerel saatle 00.00'da (TSİ 01.00) yürürlüğe girdi.
Hürriyet'ten Nerdun Hacıoğlu'nun haberine göre, 3 soruda mutabat...
1-Ateşkese hangi muhalif gruplar katıldı?
Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu, Suriyeli taraflar arasında imzalanan ateşkes anlaşmasına 60 binden fazla militanın olduğu 7 muhalif grubun imzaladığını söyledi. Muhalif grupların isimleri şöyle:
Feylak eş Şam: İdlib, Humus ve Hama’da faaliyet gösteriyor, 4 bin militanı var. Özgür Suriye Ordusu’nda (ÖSO) yer alıyor.
Ahrar’uş Şam: Şam, Deraa, İdlib, Lazkiye, Hama ve Humus’ta 16 binlik bir güç.
Ceyşul İslam (İslam Ordusu) : Şam, Deraa, Deyr ez-Zor, Lazkiye, Hama ve Humus’ta faal. 12 bin militanı var.
Suvar el Şam: İdlib ve Lazkiye’de faaliyet gösteriyor, 2.5 bin militanı var. (ÖSO)
Ceyşul Mücahidin: İdlib ve Hama’da faaliyet gösteriyor, 8 bin militanı var. (ÖSO)
Ceyş İdlib: İdlib’de faaliyet gösteriyor, en az 6 bin militanı var. (ÖSO)
Cebhe eş Samiye (Şamiye Cephesi): İdlib ve Şam’da faaliyet gösteriyor, yaklaşık 3 bin militanı var. (ÖSO)
2-Ateşkese kimler dahil değil?
Suriye ordusunun açıklamasına göre ateşkes anlaşması, DEAŞ, Şam’ın Fethi Cephesi (eski adıyla El Nusra) ve bu örgütlerle bağlantılı tüm grupları dışlıyor. Türk Dışişleri Bakanlığının açıklamasında ise “Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi tarafından terör örgütü olarak kabul edilen gruplar bu mutabakatın dışındadır” denildi. DEAŞ ve Nusra BMGK’nın terör örgütü listesinde. DEAŞ, Suriye’de El Bab’da TSK destekli Özgür Suriye Ordusu güçleriyle, Palmira’da Suriye ordusuyla, Rakka civarında ise YPG ile savaşıyor. Ateşkesten dışlanan El Nusra ise Türkiye sınırındaki İdlib kentini kısmen kontrol altında tutuyor. Yaklaşık 15 bin militanı olduğu tahmin edilen örgüt, DEAŞ’tan sonra Suriye’deki en büyük silahlı grup.
3-Şam’ın Doğu Guta bölgesi dahil mi?
BBC’ye göre anlaşma Suriye ordusunun ilerlemeye çalıştığı, Suudi Arabistan’ın desteklediği silahlı muhalif grup İslam Ordusu’nun kontrolündeki Şam’ın Doğu Guta bölgesini de kapsıyor. Esad yönetimine yakın Al Masdar sitesi, Suriye ordusunun dün sabah Doğu Guta’da İslam Ordusu grubuna karşı önemli kazanımlar elde ettiğini bildirmişti. Ahrar’uş Şam’ın siyasi kanat lideri Münir El Sayal önceki gün yaptığı açıklamada, Rusya’nın Suriye’nin tamamında öngörülen ateşkesin Doğu Guta bölgesini kapsamasını istemediğini, ancak bunu kabul etmeyeceklerini belirtmişti.
Ahrar'uş Şam: İmzalamadık
Suriye’de Türkiye ve Rusya’nın inisiyatifiyle varılan ateşkese dahil olduğu iddia edilen en büyük silahlı muhalif grup olan Ahrar’uş Şam ateşkes metnini imzalamadıklarını bildirdi. Örgütün sosyal medya hesabından yapılan açıklamada, “Ahrar’uş Şam’ın anlaşma ve ilgili müzakere süreciyle ilgili çekinceleri var. Bu nedenle anlaşmayı imzalamadı. Daha sonra çekincelerimizi açıklayacağız” denildi.
Özgür Suriye Ordusu adına yapılan açıklamada ise ateşkesin hiçbir grubu dışarda bırakmadığı ve Suriye’nin geleceğinde Devlet Başkanı Beşar Esad’ın sözünün geçmediği kaydedildi.
Ankara-Moskova kırmızı hat
- Rus Savunma Bakanı Şoygu, “Savunma Bakanlığı, ateşkes anlaşmasının tüm koşullarının uygulanmasının ve anlaşmalarının denetiminin garantörü olan Türk tarafı ile işbirliğinin desteklenmesi amacıyla bugün itibarıyla kırmızı hat kurdu” dedi.
- Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Rusya, Türkiye ve İran arasında Moskova’da 20 Aralık’ta imzalanan Suriye’de barış konulu ortak bildiriyi BM Güvenlik Konseyi’ne (BMGK) sunacaklarını da ifade etti. Lavrov, bu sürece Mısır’ı da davet edeceklerini, ayrıca, Suudi Arabistan, Katar ve Ürdün’ün de dahil olabileceğini söyledi. Lavrov, ABD Başkanı seçilen Donald Trump’ın ocak ayında koltuğa oturmasının ardından ABD hükümetinin de üç ülkenin imzaladığı bildirinin doğrultusundaki sürece katılmasından memnuniyet duyacaklarını sözlerine ekledi.