T24 - Wikileaks, ABD’nin 274 ülkedeki diplomatlarının 251.287 yazışmasının 243'ünü yayınladı, ortalık karıştı. 251.044 gizli belge daha açıklanmadı. Açıklanan belgelerin ardından ABD'li yetkililer belgelerde adı geçen ülkelerle ve kişilerle üst düzeyde temasa geçti. ABD hükümeti ortaya çıkan yazışmalar yüzünden Türkiye'de başta olmak üzere özür diledi.
ABD'nin bu denli gizlilik ilkesi bulunan ilkelerin nasıl sızdırıldığı konusunda çalışamalara başladığı belirtildi. Newsweek’ten Christopher Dockey, Julian Assange’in uğruna savaştığı şeffaflığın, belgelerin ilk kurbanı olacağını yazdı. Hürriyet gazetesinde yer alan haber şöyle:
Beyaz Saray Sözcüsü, “Wikileaks yalnızca insan haklarını değil insan hayatını da tehlikeye attı” derken, Newsweek’ten Christopher Dockey, Julian Assange’in uğruna savaştığı şeffaflığın, belgelerin ilk kurbanı olacağını yazdı.
Belgelerin birkaç ay boyunca yayınlanacağını söyleyen Wikileaks, burada bazı isimlerin üzerlerini ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan aldığı tavsiyeler ve gazetecilerle vardıkları ortak görüş çerçevesinde sansürlediklerini söyledi. Böylece belgelerde ismi geçen kaynakları koruduğunu savundu. Ancak bu önlem ne ABD’yi ne de diplomasi dünyasını yatıştırmaya yetti.
Beyaz Saray Sözcüsü Robert Gibbs “Belgeler diplomatlarımızı, istihbaratçılarımızı, aktivistlerimizi tehlikeye attı. Bu kriptolar samimi ancak genellikle eksik bilgiler içeriyor ve politikalarımızı yansıtmıyor. Bu belgelerde baskıcı rejimlerde yaşayan kaynakların isimleri de geçiyor. Wikileaks çalıntı belgeleri yayınlayarak yalnızca insan haklarını değil insan hayatını da tehlikeye attı” yorumunu yaptı.
Amerikan Dışişleri Bakanlığı merkezinde ise özel bir birim kurularak Wikileaks belgeleri ve dünyada yarattığı etkiler inceleme altına alındı. Burada birkaç vardiya halinde 24 saat çalışan özel birimin elçilikleri yönlendirdiği ve tavsiyelerde bulunduğu belirtildi.
İLK KURBAN ŞEFFAFLIK OLACAK
Diplomatlar ise bugüne kadar muhatapları dışında kimsenin okumayacağını düşünerek yazdıkları analiz ve yorumların bir anda internette sayfa sayfa yayınlanması karşısında şoke oldu.Milliyetet gazetesinde yer alan haber şöyle:
Newsweek dergisinde Christopher Dockey imzasıyla yayınlanan yorum yazısında belgelerin ardından Amerikan yönetiminin içinde bile görevlilerin birbiriyle rahat rahat konuşamayacağı, Julian Assange’in uğruna savaştığı şeffaflığın belgelerin ilk kurbanı olacağı yorumu yapıldı.
ABD’nin Ortadoğu’da görev yapmış deneyimli bir büyükelçisi “Artık en önemli bilgiler bilgisayarlara konmayacak bile, bilgisayarlara girenler ise daha yüksek seviyede korunacak, bunlara daha az insan ulaşabilecek” dedi.
İngiliz Financial Times gazetesinin yorumu ise şöyle oldu: “Amerikan yönetimi için belgelerin içeriğinden daha utanç verici olan belgelerin sızmış olduğu gerçeği. Amerikalı diplomatların günlük çalışmalarının tüm detayları herkesin gözleri önüne serildi. Belgelerin kalıcı etkisi olacak. Zira bundan sonra tüm diplomatlar Amerikalılarla konuşurken iki kez düşünecek, ABD’nin kamuoyu önündeki açıklamaları belgelerdeki gerçek görüşlerine göre değerlendirilecek.
CD YAZMA SİSTEMLERİ KALKIYOR
ABD belge paylaşım sistemini 11 Eylül’den sonra değiştirmişti. Şimdi stratejisini yeniden değiştirmek zorunda kalacak. İlk aşamada gizli belgelerin okunduğu bilgisayarların hepsinden CD yazma sistemleri kaldırılıyor. Ayrıca bu tip bilgilerin iki yetkili kişinin onayı olmadan açılamaz hale getirilmesi planlanıyor. Wikileaks sızıntısı teknoloji kullanımında teknisyenlerin önemini ve bu kişilerin her zaman çalıştıkları kişilerle aynı şekilde düşünmediğini hatırlattı.”
