Uygar Gültekin yaklaşan Ermeni Tehciri'nin 100. yıl dönümü için, soruna dair uluslararası alanda girişimlerin önünü lobi faaliyetleri, diplomasi ve ekonomik gücününü kullanarak keseceğini belirterek Başbakanlık ve Dışişleri Bakanlığı içinde çalışmalar olduğunu belirtti. Gültekin, Bülent Arınç'ın 1915'in yıldönümüne yönelik çalışmalarının olduğunu söylediğini hatırlatarak, konu hakkında çalışmalar yapan AKP milletvekili Prof. Dr. Seyit Sertçelik'in ise, iki- üç buluşma dışında AKP içinde özel bir çalışma yapmadıklarını belirttiğini aktardı.
Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç, 5 Kasım'da Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu'nda Türk Tarih Kurumu bütçesi görüşmelerinde "2015 , bir taraftan Çanakkale'nin 100. yılı, bir taraftan da sözde Ermeni soykırım iddialarının 100. yılı . Bu konuda ciddi çalışmalarımız var. Burada sempozyumlar, konferanslar, paneller, kitap neşri ve belgeseller üzerinde çalışmalar var; ancak biz başka alanlarda da, yani bütün dünya ülkelerini kamu diplomasisi açısından etkileyebilecek çok özel çalışmalar da yapıyoruz. Resmi kurumlarımızın bu çalışmaları elbette herkesin bildiği, katılabileceği ancak bunlara ilaveten başka hazırlıklarımızın da olduğunu, Başbakanlıkta bir kurumun sadece bu işle ilgilendiğini de söyleyebilirim" dedi.
Diğer yandan, geçmişte Ermeni Meselesi konusunda da çalışmalar yapan AKP milletvekili Prof. Dr. Seyit Sertçelik, daha önce oluşturulan grubun iki- üç buluşma dışında AKP içinde özel bir çalışma yapmadıklarını belirtti.
Uygar Gültekin de hükümetin 2015 stratejisinin de bugüne kadarki devlet stratejisinden pek de faklı olmadığını belirtti. Gültekin "Soruna dair uluslararası alanda yaşanacak her türlü girişimin önünü lobi faaliyetleri, diplomasi ve ekonomik gücünü kullanarak kesmeye çalışan hükümet, içeride ise Başbakanlık bünyesinde kurduğu bir merkez ile 2015'e dönük hazırık yapıyor. Dışişleri Bakanlığı ise 2015'e Ermenistan ile ilişkilerin normalleşmesi için diplomasi atağında" şeklinde yazdı.
Uygar Gültekin'in, Agos gazetesinde, "Türkiye 2015 için kolları sıvadı" başlığı ile 15 Kasım 2013 tarihinde yayımlanan yazısının ilgili kısmı şöyle:
'AKP içinde özel çalışma yapmıyoruz'
Hükümetin 2015'e yönelik çalışmalarını AKP milletvekili Prof. Dr. Seyit Sertçelik'in yürüteceği belirtiliyor. Sertçelik, Ermeni meselesi konusunda çalışmalar da yapan akademisyen bir milletvekili.
Yıl içinde parlamentoda, TBMM Başkanvekili Mehmet Sağlam, AKP Milletvekili Seyit Erçelik, MHP Milletvekili Yusuf Halaçoğlu ve CHP Genel Başkan Yardımcısı Faruk Loğoğlu toplantılar yaparak 2015'e dönük çalışmalar yürüttü.
Agos'un sorularını yanıtlayan Seyit Erçelik, oluşturulan grubun iki- üç buluşma dışında bir çalışma yapmadığını, bu buluşmaların da sadece fikir alışverişi düzeyinde olduğunu belirterek, çalışmaların basına yanlış aktarıldığını, bu grubun özel bir görevi olmadığını, AKP içinde de konuya ilişkin özel bir çalışma yürütülmediğini savundu.
TTK'ya özel görev
Oluşturulan strateji çerçevesinde, Türk Tarih Kurumu'na, Ermeni soykırımının inkarı konusunda özel görev biçildi. Kurum, bu amaçla büyük bir "Türk Ermeni İlişkileri Külliyatı" hazırlıyor. Türk Ermeni ilişkilerinin taihsel süreçet geçirdiği evrelerin ele alınacağı makaleler toplamaya başlayan TTK, hazırlanan projeyi 2015'e kadar yetiştirmeyi planlıyor.
Öte yandan TTK, 2014 yılı içinde 14 farklı toplantı organize ederek Türkiye kamuoyunu soykırımla ilgili devlet tezleri konusunda yönlendirmeye çalışacak. "Ermeni Ayaklanmaları, Sultan II. Abdülhamit ve Dönemi, Birinci Dünya Savaşı'nda Ermeniler, Son Halife: Abdülmecit Efendi, Sultan Vahdeddin ve Dönemi, İttihatçılar ve İttihatçılık, Tarihte Türkler ve Kürtler" yapılması düşünülen sempozyumlardan bazıları. Türk Tarih Kurumu, yürüteceği çalışmalar için toplam 8 milyon 239 bin liralık bütçe ön görüyor.
Dışişleri Diplomasi Atağında
Dışişleri Bakanlığı ise 2015'e gidilirken Ermenistan ile ilişkilerin normalleşmesi yolunda yeni bir diplomatik açılımın sinyallerini vermeye başladı. Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu'nun "Bazı yaratıcı fikirlerle ve yeni düşüncelerle bunu geliştirmeye çalışıyoruz" açıklamasının ardında diplomatik bir çabanın olduğu görülüyor. Geçtiğimiz ay, İsviçre'yi ziyaret eden Davutoğlu, İsviçre'den bu konuda arabulucuk istedi. Kulislerde, İsviçre'nin Ermenistan ile Türkiye arasında sessiz arabuluculuk yapmayı kabul ettiği konuşuluyor.
Dışişleri kaynakarına göre, Türkiye, Ermenistan'ın Karabağ çevresinde elinde tuttuğu 7 Azeri reyonunun 5'inden çekilnmeyi taahhüt etmesi ve buna dair takvim belirlenmesine paralel olara sınırı açmaya hazır. Azerbaycan'ın da bu fikri kabul ettiği belirtiliyor. Ermenistan'ın ise, bu reyonlardan çekilmesi karşılığında Karabağ'ın gelecekteki statüsü konusunda legal güvenceler istediği biliniyor. Çözümün düğümü de tam bu noktada yatıyor. Türkiye'nin Azerbaycan'ın kabul göstermeyeceği bir girişimde bulunması beklenmiyor ancak tıkanıklığı Ermenistan'ın 5 reyondan çekilme taahhüdünde bulunması yoluyla açmaya çalışacak.
Rusya'ya işbirliği arayışı
2015 hazırlıkları çerçevesinde yıl başında Dışişleri Bakanlığı bürokratlarının TBMM Dışişleri Komisyonu'na basına kapalı bir brifing verdiği ve burada sorunun çözümü için Türkiye'nin Rusya'yla daha aktif işbirliğinin yollarını arayacağının belirtildiği de kulis bilgileri arasında
Dışişleri bürokratları bu toplantıda, Ermenistan'ın Türkiye'ye yönelik güvensizliğinin aşılması gerektiğini ve bunu ancak Rusya ile yapabileceğini belirterek, Rusya'nın istekli davranması halinde Ermenistan ile ilişkilerinin normalleşmesinin gündeme gelebileceğini savundu.
Türkiye'nin Rusya'dan ve Ermenistan'dan geçecek bir demiryolu projesi için Rusya'nın kapısını çaldığı ve Rusya'nın kapısını çaldığı ve Rusya'nın buna sıcak baktığı belirtiliyor.
Ermenistan sınırında hareketlilik
Öte yandan, Türkiye Ermenistan sınırında da bazı hareketlilikler var. Tarım İşleri Genel Müdürlüğü, Ermenistan sınırında bulunan arazilerin tarım arazisi olarak kullanıma açılması için ihaleye çıkılacağını duyurdu. Yıllardır çalışmayan tren yolunun iyileştirildiği, sınır kapısına giden yollarda ise Karayolları Bölge Müdürlüğü tarafından etüt çalışması yapıldığı da gelen bilgiler arasında.