TBMM Başkanlığı'na sunulan 2009 yılı bütçesinde gelir 148,7 milyar YTL, gider 262,1 milyar YTL olarak öngörüldü. Büyüme hızı yüzde 4, enflasyon hedefi yüzde 7,5 olarak belirlendi.
TBMM Başkanlığına sunulan 2009 yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Tasarısında, bütçenin, geliri 248 milyar 759 milyon TL, gideri ise 262 milyar 110 milyon TL olarak öngörüldü. Bütçenin 13,3 milyar TL açık vereceği 2009 yılında, 202 milyar 90 milyon TL vergi toplanması hedeflendi. Tasarıya göre, bütçe 2009’da 44 milyar 149 milyon TL faiz dışı fazla verecek. Böylece faiz dışı fazlanın yüzde 3,5 olması öngörüldü.
Tasarıda, gelecek yıl Türkiye’de büyüme hızı yüzde 4, yıl sonu enflasyon hedefi ise yüzde 7,5 olarak yer aldı. Maliye Bakanı Kemal Unakıtan tarafından 23 Ekim Perşembe günü TBMM Plan ve Bütçe Komisyonuna sunulacak olan 2009 yılı bütçe kanunu tasarısı, gelecek yıl YTL’den TL’ye geçileceği için Türk Lirası (TL) olarak hazırlandı.
Gelirleri oluşturan kalemler
Toplam 248 milyar 759 milyon TL olarak belirlenen 2009 bütçe gelirinin, 214 milyon 948 bin TL’si yargı, 1 milyar 152 milyon 679 bin lirası idari, 2 milyar 258 milyon 904 bin lirası vergi, 126 milyon 627 bin lirası diğer para cezalarından oluşacak.
Tasarıda, 1 milyar 152 milyon 679 bin TL olarak belirlenen idari para cezasının; 700 milyon 85 bin lirası trafik, 7 milyon 404 bin lirası çevre, 445 milyon 190 bin lirası da diğer idari para cezalarından oluşacak. Vergi cezalarının alt kalemlerinden; Vergi Ve Diğer Amme Alacakları Gecikme Zamlarından beklenen ceza 1 milyar 769 milyon 909 bin lira olarak öngörülürken, Diğer Vergi Cezalarından 489 milyon 995 bin TL ceza geliri bekleniyor. Böylelikle 2 milyar 259 milyon 904 bin TL düzeyinde tahmin edilen vergi cezası; idari cezalar içinde, en fazla gelir getiren kalemi oluşturdu. Diğer para cezalarını oluşturan kalemde ise; Kaynak kullanımı Destekleme Fonu Kesintilerinden oluşan cezai faiz 39 milyon 443 bin TL ve tüm bu kalemler içinde tanımlanmayan diğer para cezası da 87 milyon 184 bin TL olarak hesaplandı. Dolayısiyle, Diğer Para Cezaları başlığı altında 126 milyon 627 bin TL ceza toplanması öngörüldü.
Yatırım harcamaları
Tasarıya göre, 2009 Yatırım Programına ek yatırım cetvelinde yer alan projeler dışında herhangi bir projeye harcama yapılamayacak. Ödeneği toplu verilmiş projeler kapsamındaki yıllara sair işlere (kurulu gücü 500 megavatın üzerindeki HES projeleri, Gebze Haydarpaşa, Sirkeci-Halkalı Banliyö Hattının iyileştirilmesi ve demiryolu boğaz tüp geçiş inşaatı ve diğer demir yollu yapım projeleri hariç) 2009’da başlanabilmesi için proje veya işin 2009 yılı yatırım ödeneği, proje maliyetinin yüzde 10’undan az olamayacak.
Silahlı Kuvvetler bütçesinin programlarında savunma sektörü, altyapı, inşa, iskan ve tesisleriyle NATO altyapı yatırımlarının gerektirdiği inşa ve tesisler ve bunlara ilişkin kamulaştırmalar ile stratejik hedef planı içinde yer alan alım ve hizmetler, DPT Müsteşarlığının vizesine bağlı olmayıp, 2009 yılı yatırım programına ek yatırım cetvellerinde yer almayacak.
2009 Yılı Yatırım Programına ek yatırım cetvellerinde yıl içinde yapılması zorunlu değişiklikler için 2009 Yılı Programının Uygulanması, Koordinasyonu ve İzlenmesine Dair Kararda yer alan usullere uyulacak. Milli Savunma Bakanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı bütçelerinde yer alan Silahlı Kuvvetlerin tek merkezden yönetilmesi gereken ikmal ve tedarik hizmetleriyle bir fonksiyona ait hizmetin, diğer bir fonksiyon tarafından yürütülmesi halinde ilgili ödeneğin, fonksiyonlar arasında karşılıklı olarak aktarmaya Maliye Bakanlığı yetkili olacak.
Milli Savunma Bakanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı; cari yıl içinde aralarında yapılan hizmetlerin bedellerini karşılamak amacıyla varılacak mutabakat üzerine, bütçeleri arasında karşılıklı aktarmaya yetkili olacak. Genel Bütçe kapsamındaki kamu idareleriyle özel bütçeli idareler, aktarma yapılacak tertipteki ödeneğin yüzde 20’sine kadar kendi bütçeleri içinde ödenek aktarması yapabilecek. Bu idarelerin yüzde 20’yi geçen diğer her türlü kurum içi aktarmaları yapmaya Maliye Bakanı yetkili olacak.
Resmi taşıtlar
TSK (Jandarma Genel Komutanlığı ile Sahil Güvenlik Komutanlığı dahil), Emniyet Genel Müdürlüğü ile Gümrük Müsteşarlığı Gümrükler Muhafaza Genel Müdürlüğüne kurum, kuruluş, dernek ve vakıflarca hibe edilecek taşıtlar, Bakanlar Kurulu kararıyla edinilebilecek. TSK’ya (Jandarma Genel Komutanlığı ile Sahil Güvenlik Komutanlığı dahil) ait taşıtlardan 10 yılını doldurmuş olanlar, Milli Savunma Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığı kararıyla, satın alınacak taşıt sayısı Milli Savunma Bakanlığı için 40, Jandarma Genel Komutanlığı için 10, Sahil Güvenlik Komutanlığı için 5’i geçmemek üzere mübadele yoluyla yenileriyle değiştirilebilecek. Aradaki fiyat farkı, bütçeden karşılanabilecek.
Vakıf, dernek, sandık, banka, birlik, firma, şahıs ve benzeri kuruluş veya kişilere ait olup, Taşıt Kanunu kapsamında bulunan kurumlar ile özel kanunla kurulmuş diğer kamu kurum, kurul, üst kurul ve kuruluşlarınca kullanılan taşıtların giderleri için (güvenlik hizmetlerinde kullanılan taşıtlar hariç) kurum bütçelerinden hiçbir şekilde ödeme yapılmayacak. (AA)
