T24 - Devlet Bakanı Zafer Çağlayan, Libya Başbakanı El Mahmudi'nin, ülkelerine 3 yılda 100, 5 yılda 150 milyar dolar yatırım yapacaklarını açıkladığını, bu projelerde de aslan payını, Libyalılarla ortak olan Türk şirketlerine vermek istediklerini bildirdi.
Çağlayan, Libya'daki temaslarına ilişkin yaptığı yazılı açıklamada, Libya Başbakanı El Bağdadi Ali El Mahmudi'nin özel davetiyle, Türkiye Müteahhitler Birliği ve İNTES üyesi 100'e yakın müteahhitle günübirlik Libya'ya gittiğini kaydetti.
Libya Başbakan El Mahmudi ile başbaşa görüştüğünü bildiren Çağlayan, Türkiye-Libya ilişkilerinde yeni bir dönemin başladığını belirterek, şu bilgileri verdi:
''Altı aydır sürdürdüğümüz Libya çalışmaları, geçen ay Sayın Başbakanımızın yaptığı ziyaretten sonra büyük ivme kazandı. Dün Libya Başbakanı Sayın Mahmudi'nin daveti üzerine müteahhitlerimiz ve müşavirlerimizle birlikte Trablus'a gittik ve kendisi ile görüştük. Sayın Başbakan özel görüşmeden sonra Türk müteahhitlere hitap etti. Artık Libya ile ticaret boyutundan stratejik ortaklık boyutuna geçiyoruz. Sayın Başbakan açıkladı, Libya kapılarını sonuna kadar Türk işadamına açıyor. Sadece, altyapıdan konut inşaatına kadar inşaat sektöründe 15 milyar dolarlık hazır projeyi Türk şirketlerine verme kararı aldılar. Başbakan da bunu açıkladı.
Bunun yanında Sayın Başbakan, 3 yılda 100, 5 yılda 150 milyar dolar yatırım yapacaklarını da açıkladı. Bu projelerde de aslan payını, Libyalılarla ortak olan Türk şirketlerine vermek istiyorlar. Türk firmalarına, 'Libyalılarla ortak şirket kurun, bu projeleri üstlenin' açık daveti yaptı. Bu projeleri ağırlıkla Türk-Libya ortaklığı olan şirketlere verecekler, gümrük ve vergi muafiyeti ile kredi-finansman desteği de sağlayacaklar. Bunu çok net ifade etti. Böyle bir işbirliğini bugüne kadar kimse yapmadı.''
Libya Başbakanı El Mahmudi
Öte yandan, Dş Ticaret Müsteşarlığından (DTM) yapılan açıklamaya göre, Libya Başbakanı El Bağdadi Ali El Mahmudi de, Bakan Çağlayan ile yaptığı özel görüşmeden sonra, Türk müteahhit, müşavir ve işadamlarına hitap ederken, Libya'nın Türkiye ile ''ortaklığa hazır olduğunu'' ve bu ortaklığın omurgasının Türkiye olacağını belirtti.
El Mahmudi, şunları kaydetti:
''Değerli kardeşim Başbakan Erdoğan ile yaptığımız görüşmeler sonucunda, Türkiye-Libya ilişkilerinin geliştirilmesi için birçok konuda anlaşmıştık.
Bugün sadece inşaat sektöründe kullanılmak üzere 15 milyar dolar elimizde nakit olarak hazır. Bu bütçeyle yapılacak işlerin projeleri, planları da hazır. Bunları Türk müteahhitlik sektörüyle birlikte yapmak istiyoruz. Gelin bugün işe başlayın, bu işleri İtalyan'a, Alman'a bırakmayın.''
El Mahmudi, ülke olarak hedeflerinin 3 yılda 100, 5 yılda da 150 milyar dolarlık yatırım yapmak olduğunu belirtti.
Bu projelerin 3 alanda yer aldığını ifade eden El Mahmudi, bunları, her türlü altyapı ve üstyapıyı kapsayan müteahhitlik hizmetleri, turizm yatırımları ve sanayi ve tarım'' olarak sıraladı.
Hayvancılık, balıkçılık ve diğer alanların da bulunduğunu, ortaklaşa büyük yatırımlara gidilebileceğini ifade eden El Mahmudi, bütün Türk şirketlerini, söz konusu alanlarda iş ve yatırım yapmaya davet etti.
Libya özel sektörü ile Türk şirketlerinin ortak şirketler kuracağını, bu şirketlere müteahhitlik alanında vergi ve diğer tüm kolaylıkların tanınacağını, projelerin, belirlenen fiyat üstünden bu şirketlere direkt ihalesiz verilebileceğini ifade eden El Mahmudi, ''Libya'daki şirketleri değerlendirmeye tabi tutacağız, sizinle ortak olacaklar'' dedi.
Tarım ve sanayi alanlarında kurulacak ortak şirketlere bütün kolaylıkları tanıyacaklarını bildiren El Mahmudi, ''Vergi ve gümrük muafiyeti başta olmak üzere. Biz de enerji fiyatları çok ucuz, üretimin gerçekleşmesi için bu da size yardımcı olur. Hepinizi buraya davet ediyorum, tüm Türk şirketlerini davet ediyorum'' dedi.
'Eğitm ve sağlık alanında ortak şirketler kurun'
Ortak çalışılabilecek bir başka alanın ise eğitim olduğunu ifade eden El Mahmudi, Libyalı iş gücü için ortak eğitim merkezleri kurulması ve Libyalıların burada eğitilmesi konusunda çalışmak istediklerini, hazır bitmiş eğitim binaları bulunduğunu belirtti. El Mahmudi, şunları kaydetti:
''Hazır biçimde bekliyorlar, bunları size sunacağız. Libyalı iş gücünü burada eğitin, işlerinizde çalışsın. Eğitim ve sağlık alanında ortak şirketler kurun ve yatırım yapın.
Bugünden itibaren işlere başlayabiliriz, ortak şirketler kurabiliriz. Mevzuat sorunlarını sonradan çözeriz. Böylece Türkiye ile Libya arasında gerçek ortaklık kurulmuş olur. Gerek müteahhitlik hizmetlerinin, gerek yatırımların koordinasyonunda Türk tarafından Sayın Bakan Çağlayan, Libya tarafından da Sanayi, Ekonomi ve Ticaret Bakanı Muhammed El Huveyc yetkili olacaklar, gerektiğinde Başbakan Erdoğan ile ben de devreye girebiliriz.
Afrika ve diğer bölgelere yönelik ortak projeler de yapılacak. Afrika'da çok büyük fırsatlar var, bizim de projelerimiz var. Gelin birlikte yapalım.
Gerçek ortaklıklar kurulduğunda biz finans yönünden de her türlü desteği sağlamaya hazırız. Herşey önceden açık olacak, şeffaf olacak. Her şeyi masanın üstünde görüşeceğiz. Bu ortak şirketlerden Libyalı dargelirli vatandaşlarımıza hisse senedi alacağız, onlar da kazanacak, siz de kazanacaksınız.''
El Mahmudi, Libya'daki kurumların anlaşmak için beklediklerini, bu ortaklıkların Mart ayı gelmeden mutlaka bitmesini istediklerini belirtti. El Mahmudi, ''Ortak şirketler kurulmuş olmalı ve işe başlanmış olmalı. Biz çok hızlı olmak istiyoruz, zaman kaybetmek istemiyoruz. Projeler hazır, mali konular hazır, işe başlamak için hiçbir sorun yok. İki hükümet de özel sektörünü destekliyor. Bakın gecikirseniz İtalyanlar geliyor, onlar işleri alırlar. Biz kardeşiz, sizinle iş yapmak istiyoruz, aynı dine inanıyoruz. İtalyanlarla, Almanla yapacağımıza Türk'e verelim işlerimizi'' dedi.
Mutabakat zaptı
Temaslar çerçevesinde Başbakan El Mahmudi ile yapılan görüşmeden sonra, Bakan Çağlayan ve Libya Sanayi, Ekonomi ve Ticaret Bakanı Muhammed El Huveyc başkanlığında, müteahhitlere yönelik bilgilendirme toplantısı yapıldı.
Libya Kamu idaresine ait işveren kuruluşları oluşturan ODAC (İdari Merkezleri Geliştirme Kurumu) ve HIB (Altyapı ve Konut İdaresi), Yatırım İdaresi, Özelleştirme İdaresi Başkanları, Karayolları, Demiryolları ve Limanlar Genel Müdürlerinin de katıldığı toplantıda, Türk müteahhitlere, Libya'da gündemde olan projelere ilişkin ayrıntılı bilgiler verildi ve müteahhitlerin soruları cevaplandı.
Bu toplantının ardından Libya Sanayi, Ekonomi ve Ticaret Bakanı El Huveyc ile Devlet Bakanı Çağlayan arasında imzalanan mutabakat zaptıyla, iki bakan başkanlığında işbirliğinin gelişimini izlemek üzere bir ''İzleme Komitesi'' kurulması kararlaştırıldı. Komite, Bakanlar düzeyinde 3 ayda bir toplanacak. Taraflar, müteahhitlik, turizm, sağlık-eğitim, sanayi ve tarım sektörlerinde ortak şirketler kurulmasını desteklemeyi kararlaştırdıklarını ifade ettikleri mutabakat zaptıyla, Bakanlar başkanlığındaki İzleme Komitesi çatısı altında müteahhitlik, yatırım ve dış ticaret alanında 3 çalışma grubu kurulması konusunda mutabık kaldılar.
