Hükümetin 130 milyar dolar beklentiyle yola çıktığı ‘Varlık Barışı’nda hüsran yaşandı. 31 Temmuz tarihi itibariyle sona eren ilk varlık barışı döneminde 50 milyar lira beyan edilmesine rağmen gelen paranın sadece 5 milyar lira olduğu ortaya çıktı.
130 milyar dolarlık parayı Türkiye’ye çekmek için getirilen varlık barışında beklentiler boşa çıktı. Bu yıl ilk uygulama döneminde 50 milyar liralık beyan olmuştu. Eğer bu paralar gerçekten Türkiye’ye girseydi bir ay içinde yüzde 2’lik verginin yani 1 milyar liralık verginin ödenmesi gerekirdi. Ancak ödenen verginin 100 milyon lira civarında olduğu belirtildi. Bu durumda gelen para ancak 5 milyar lira seviyesinde kaldı.
Beyanlar vergi dairesine
Neşe Karanfil’in Hürriyet’teki haberine göre, bu yıl çıkarılan varlık barışı 31 Temmuz 2013 tarihinde sona ermişti. Uygulama Bakanlar Kurulu kararıyla üç ay uzatıldı. Son başvuru tarihi 31 Ekim olarak belirlendi. 31 Temmuz tarihi itibariyle sona eren ilk varlık barışı dönemine ilişkin Maliye Bakanlığı 1 Ağustos günü bir basın açıklaması yaptı. Buna göre 50 milyar 45 milyon liralık varlığın beyanın neredeyse tamamına yakını yani 49 milyar 550 milyon liralık kısmının vergi dairesine yapıldığı bildirilmişti. Kalan 495 milyon liranın beyanı banka ve aracı kurumlar aracılığıyla gerçekleştirilmişti.
Ağustosta ödenmeliydi
Banka ve aracı kurumlardan yapılan beyanlarda tahakkuk eden 9.9 milyon liralık verginin tamamı ödenmişti. Vergi dairelerine beyan edilen 49 milyar liralık beyan için tahakkuk eden vergi 991 milyon liraydı bunun da ancak 2.5 milyon liralık kısmı ödenmişti. Bildirim için süre 31 Temmuz’da sona erdiği için beyan edilen 50 milyar liranın vergisinin büyük bölümünün Maliye Bakanlığı’nın açıkladığı veriler içinde olmadığı zaten tahmin ediliyordu. Varlık barışında beyanda bulunduktan sonra yüzde 2’lik verginin en geç bir ay sonra ödenmesi gerekiyor. Son beyan tarihi de 31 Temmuz olduğu için 50 milyar liralık beyanın vergisinin ağustos ayı sonuna kadar ödenmesi gerekiyordu.
Yüzde 2’i 5 milyara denk
31 Temmuz tarihi itibariyle beyan edilen 50 milyar 45 milyon liralık beyanın toplam vergisi 1 milyar 1 milyon liraya denk geliyor. Yani 50 milyar liranın tamamı Türkiye’ye gelmiş olsaydı 1 milyar liralık verginin ödenmiş olması gerekiyordu. Ancak ödenen verginin 100 milyon lira civarında kaldığı ortaya çıktı. Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, salı akşamı Orta Vadeli Program’ı açıklamak için düzenlenen toplantıda varlık barışı nedeniyle ödenen verginin 100 milyon lira civarında olduğunu söyledi. Yapılan hesaplamaya göre bu durumda yurtdışından getirilen paraların 5 milyar lira civarında olduğu anlaşıldı.
Meçhul zenginler yine ortada yok
İlk varlık barışında yurtdışından 5.2 milyar lira getireceğini belirten Ali Türkan ödemesi gereken 104 milyon lirayı ödememişti. Türkan vergi yüzsüzleri listesinde yer almış ancak daha sonra tahsili mümkün olmayan bir kalem olarak tanımlanmıştı. Yine 7.1 milyar liralık meçhul bir beyanda bulunulmuştu. Adana’dan beyan edilen bu varlığın da vergi ödemesinin yapılmadığı kulislerde konuşulmuştu. Son varlık barışında da bir kişinin 10 milyar dolarlık beyanda bulunduğu gündeme gelmişti. Bu kişi eğer vergisini ödemiş olsaydı 400 milyon lira civarında vergi ödemesi gerekiyordu. Vergilerin 100 milyon lira civarında kalması ile bu kişinin de parasını getirmediği anlaşıldı.
İlk barışta ne olmuştu?
Varlık barışı daha önce 2008 yılında uygulamaya konulmuş, 2009 yılında uzatılmıştı. İlk varlık barışında 27.8 milyar lira yurtdışından, 20.4 milyar lira da yurtiçinden olmak üzere toplam 48.2 milyar liralık beyanda bulunulmuştu. Bu beyanlar için 1.6 milyar liralık vergi tahakkuk etmişti. Ancak beyan edilen varlıklar için 1 milyar 69 milyon liralık vergi ödenmişti. Yani yaklaşık 600 milyon civarında vergi ödenmemişti. Yurtiçi varlıklar yüzde 5, yurtdışı varlıklar ise yüzde 2 vergi ödemesi gerektiği için getirilmeyen varlıkların tam olarak ne kadar olduğu konusunda ancak tahmin yapılabiliyor. Bunun da 15-20 milyar lira aralığında olabileceği ifade ediliyor.
