Kenyalı fotoğrafçı Thandiwe Muriu ve kamuflajlı modellerin cazibesi
Genç Kenyalı kadın fotoğrafçı Thandiwe Muriu yetiştiği kültürün kaybolmakta olan geleneksel güzellik anlayışını yeni bir yorumla 'bir gösterip bir kaybediyor'. (Kaynak: BBC Türkçe)
08 Haziran 2021 10:43
110
Fotoğrafçı Thandiwe Muriu modellerinin hem arka plan içinde kaybolmasını ama hem de görünmesini istiyor. Kamuflajdan kısaltarak Camo serisi adını verdiği fotoğraflarında görsel yanıltma ile kişileri hem gizliyor hem de fark edilmemesini imkansızlaştırıyor. Genç Kenyalı sanatçının bu eğlenceli çalışması bir yandan kuşe kağıda basılı pahalı bir moda dergisi duygusu verse de aslında çok daha derin anlamlar taşıyor. Muriu BBC'ye "Moda fotoğrafçılığını seviyorum. Bunu gün boyu yapabilirim. Ama moda fotoğrafçılığının benim kim olduğumu ve nereden geldiğimi de anlatan bir şey olması gerektiğini farkettim. Camo serisi böyle ortaya çıktı" diyor.
210
Gösterişli kumaşlar, uğraşılmış saç modelleri ve yaratıcı göz aksesuarları, 30 yaşındaki fotoğrafçının çekici ve zekice kullandığı şeyler. Fakat aynı zamanda bir eleştiri de içeriyor. Muriu "Bu biraz benim, arka plandaki kültürümün içerisinde kaybolabildiğim hissimi de yansıtıyor. Ve ticari fotoğrafçılık yapan bir kadın olarak çok kısa zamanda deneyimlediğim bir şey aynı zamanda. Kültürel bağlamım yüzünden dikkate alınmayabilir ve kaybolabilirim" diyor.
310
Muriu kendi kendisini yetiştirmiş. YouTube Üniversitesi'nden yetiştiğini söylüyor. Ama ilhamı babası vermiş. Dört kız çocuğu olup hiç oğlu olmayan biri olarak babası toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin patriyarkal anlayışları zorlayan bir kişi. Kızlarına her türlü pratik becerisini aktarmış. Araba lastiği değiştirmekten, mangal yakmaya ve en önemlisi fotoğraf makinesi kullanmaya kadar. Meslek seçme zamanı gelince Muriu'ya fotoğrafçılık tutkusunu sürdürme konusunda cesaret vermiş. Fotoğrafçılık Muriu için bilim ve sanatın mükemmel bir bileşimi.
410
Kız kardeşinin Vogue dergilerinde gördüğü imajlardan ilham alan Muriu ticari fotoğrafçılık alanında çalışmaya karar vermiş. Kenya'da bu çok erkek egemen bir alan. "Ufak tefeğim, yaşım da küçük görünüyor ve sık sık, en çok karşılaştığım şey insanların beni dikkate almaması. Bir fotoğraf setine girdiğim zaman insanlar, yanımdaki erkek asistanımla muhatap oluyor, onun fotoğrafçı olduğunu varsayıyor. "Cesur olmayı ve 'Hey bu işi ben yapıyorum' demeyi öğrenmem gerekti."
510
Sanatını geliştirirken Muriu'ya Kenyalı bir grup fotoğrafçı destek olmuş. Bunlardan biri olan Osborne Macharia onu, yaptığı ticari işin dışında kendi yaratıcı projesini geliştirmeye teşvik etmiş. İşte 2015 yılında Camo projesi böyle doğmuş.
610
"Başlangıçta yaratıcı yanımı keşfediyordum" diyor. Fakat ilk çalışmaları bile Thandiwe özelliklerini taşıyor. Yani "herşey sıradışı bir biçimde gösterişli". "Sanıyorum ilk çalışmalarımda her gün içinde yaşayıp gördüğüm bu nefis kumaşlar ve capcanlı kültürün sergilenmesi öne çıkıyordu." Kenya'da yaygınlaştığını söylediği açık renkli ciltleri daha güzel bulma ve cilt beyazlatma kültürüne meydan okumak için özellikle cildi gayet koyu renkli bir model seçmiş.
710
Kullandığı ilk modelin dişleri yetiştiği Kikuyu kültüründe bir güzellik sembolü ve saçları da doğal halinde. Muriu, çektiği fotoğrafları 10 yaşında bir Kenyalı kız çocuğunun görmesini ve "İşte bu benim" demesini istiyordu. Çekimlerin her birine bakıldığında ne kadar özenli bir hazırlık sonucu ortaya çıktıkları belli oluyor. İlk iş kumaşın seçimi. Muriu bunun en zor ama en zevkli kısım olduğunu söylüyor.
810
Nairobi'nin kumaşçılarında saatlerce, kıtanın dört bir yanından ithal edilerek, yerden tavana kadar dizilmiş kumaş toplarını inceliyor. "Kumaşlar canlıymış, hareketliymişçesine kendini hemen belli eden aynı zamanda göz alıcı yanı olan kumaşları" arıyor. Bunlar Afrikalı olduğu hemen anlaşılan ama her zaman geleneksel de olmayan tasarımlar olabiliyor. "Yeni bir Afrika'dayız. Yeni bir kuşak bu. Kumaşlarımızın desenlerini seviyoruz ama onları geleneksel biçimlerde giymiyoruz."
910
İşin önemli bir diğer unsuru saç. Proje geliştikçe Muriu Afrika güzelliği arayışını daha da belirginleştirdi. Tarihi ve geleneksel saç modellerini araştırıyor. Sonra bir saç tasarımcısıyla beraber onlara modern, ilginç açılar kazandırıyor. "Bu iş öyle sadece güzelliği aramanın ötesinde bir şey haline geldi. Bu 'Kaybettiğimiz güzellik sembolleri nelerdi' diye sormaktı" diyor. Göz aksesuarları meşrubat kutularından, plastik çay süzgeçleri, çamaşır mandalları, şişe fırçaları ve Kenya'da günlük hayatın içinde kullanılan sıradan bir sürü eşyanın yaratıcı bir şekilde yeniden kullanıma sokulmasıyla oluşturuluyor.
1010
Bunlar aynı zamanda fotoğrafçının görsel olarak heyecan verici ve zevkli olmasını amaçladığı görüntülere bir tür mizah da ekliyor. Ve Camo serisi henüz bitmiş değil. Muriu "Hep yenilerini yapacağım. Hayat boyu sürdürüp, Saçlarımız ve kumaşlarımızın ilk çağdaş arşivini katalog haline getirebilirim. Neden olmasın?" diyor. Camo serisi Temmuz ayına kadar Paris'teki 193 Gallery'de sergileniyor. Bütün fotoğraflar Thandiwe Muriu'ya ait.
