Otonom kara, hava ve deniz taşıtları hızla gelişip, yaygınlaşıyor. Bu taşıtlar içerisinde dronların çok önemli bir yeri var. Kullanım alanlarına geçmeden önce kısaca üretim geçmişine bir göz atalım:
Dronlar aslında uzaktan kumanda edilebilen, birer insansız hava aracı (İHA) ya da yeni nesil füzeler olarak tasarlanmışlardır.
Yirmi birinci yüzyılın savaşlarında kullanılacak silahların başında dronlar gelmektedir.
Hava savaşlarında kullanılan her türlü silaha karşı bir savunma mekanizması mevcuttur; uçaklar, helikopterler için uçaksavarlar ve akıllı füzeler, füze saldırıları için savunma füzeleri gibi. İnsansız hava araçlarını yine insansız hava araçları ile vuran araçlar geliştirildi bile. Şimdi sırada dronlar var.
Dron dediğimiz araçlar kibrit kutusu büyüklüğünden tutun da kırk kişilik otobüs büyüklüğüne kadar değişiklik gösteriyor. En küçük boyutta olanı ele alalım; patlayıcı yüklenmiş, kibrit kutusu büyüklüğünde binlerce dronun şehrin en kalabalık yerlerine yönlendirildiğini bir düşünsenize. Bu dronların, sahip oldukları sensörler vasıtasıyla, insanları hedef almaları ve vurmaları da mümkün. Üstelik hedefi ıskalama olasılığı da oldukça düşük.
Dronların askeri hedeflere karşı hem istihbarat hem de saldırı amaçlı kullanılmaları da mümkün. Yakın zamanda bu amaçlara yönelik bazı denemeler de yapıldı.
Askeri amaçlar için tasarlanmış olmalarına rağmen günümüzde çok değişik amaçlarla kullanılmaktadırlar. Cihazların küçülüp, hafiflemesi ile birlikte hobi amaçlı kişisel kullanımı çok yaygınlaştı.
Dronların askeri amaçlar dışında, yaygın olarak kullanıldığı bazı alanlar şunlardır: enerji, tarım, medya, reklamcılık, kargo, sağlık, trafik, haritacılık, belediyecilik vd.
Şimdi bu kullanım amaçlarından önem kazanan bazılarına bir göz atalım:
Çok yakın bir zamanda, "hava taksi" ile ulaşım başlayacak. ABD'de taksinin otobüse dönüşümü için çalışmalar bitti, sadece yasal düzenleme ve izin bekleniyor. Bu arada insanların da tek başına havadan seyahati gündemde; Franky Zapata isimli Fransız mucit "hoverboard" adı verilen platform ile Fransa'dan İngiltere'ye uçuşu gerçekleştirdi.
Dronlar sadece savaş ve ulaşım için tasarlanmadı. Kullanım alanları hızla genişliyor. Nakliye konusunda geleceğin en önemli aracı olacağı herkes tarafından kabul edilen bir gerçek:
Amazon mal teslim işlerinde dron kullanmak için hazırlıklarını tamamladı. Pek çok ülke, pandemi döneminde ulaşılamayan pek çok dağ köyüne dronlarla ilaç ve tıbbi malzeme ulaştırdı. Kış aylarında kardan yolları kapanan köylere sağlık ve gıda malzemesi bu cihazlarla ulaştırılıyor.
Tarım ve ormancılık alanında; toprak ve saha analizi, ürün izleme, sulama, ilaçlama, hastalık takibi gibi işler artık dronlarla yapılıyor.
Dronlar sayesinde gökyüzü yepyeni bir reklam ve tanıtım mecrası haline geldi. Senkronize planlanmış dronlar ile gökyüzüne istediğiniz görseli çizip, mesajınızı iletebiliyorsunuz.
Gençlere tavsiyelerim:
Önce hobi amaçlı dronları kullanmayı öğrenin. Bunu yaparken hem keyif alırsınız hem de bu aleti hangi işlerde kullanabileceğinizi düşünmeye başlarsınız.
Seçeceğiniz meslekte bu aleti kullanabilir misiniz?
Hangi işlerinizde kullanabilirsiniz?
İşinizde ne tür tasarruflar sağlar?
İşinizi ne kadar hızlandırır?
Diğer hangi iş alanlarında kullanılabilir?
Bu gibi soruları şimdiden sormaya başlayın. İşe başladığınızda, bu sorular için ürettiğiniz cevapların, kariyerinize yapacağı katkıları hayal bile edemezsiniz.
Hayri Cem kimdir? Hayri Cem 14 Şubat 1959 yılında İstanbul'da doğdu. Eğitimini sırasıyla aşağıdaki okullarda sürdü: Namık Kemal İlkokulu, Darüşşafaka Lisesi, Şişli Lisesi, Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler fakültesi (lisans), İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi (Yüksek Lisans). 1984 yılında Türkiye'nin ilk piyasa araştırma şirketlerinden olan Bileşim International Araştırma Şirketini kurdu. 1989 yılında Türkiye'nin ilk elektronik TV İzleyici Ölçüm Araştırmalarını yapan AGB Anadolu'yu kurdu. 2000 yılında Bileşim Medya şirketini kurdu. Zaman içerisinde hisselerini AGB, Nielsen ve GfK şirketlerine sattı. 2007-2015 yılları arasında uluslararası Nielsen araştırma şirketinin Gelişmekte Olan Ülkeler CEO'su oldu. Emekli olduktan sonra Anadolu Üniversitesi ve Maltepe Üniversitesinde Medya Planlama, Araştırma Yöntemleri ve Dijital Dönüşüm dersleri vermektedir. |