Desen: Tan Oral | Görsel tasarım: Faruk Ekici

Seçim simülasyonuyla elde ettiğimiz sonuçları paylaşmaya Denizli, Diyarbakır, Edirne, Elâzığ, Erzincan, Erzurum ve Eskişehir ile devam ediyorum.

İllerdeki ayrıntılara geçmeden önce öne çıkan noktaları şöyle özetleyebilirim:

• Denizli’de AKP bir sandalye kaybederek 3, CHP 3 ve İYİP 1 vekillik kazanıyor.
• Diyarbakır’da 9-3 olan Yeşil Sol -AKP dengesi Hüda Par oyları nedeniyle aynı kalacak gibi,  Sezgin Tanrıkulu’nun liste başı olduğu ilde CHP yıllardan sonra ilk kez milletvekilliği kazanmaya çok yakın. 
• Edirne AKP 1 sandalyesini korurken İYİP, CHP’ye giden 3 koltuktan sonuncusunu almaya çalışıyor.
• Elazığ’da AKP’nin CHP’ye 4-1 üstünlüğü bu seçimde de devam edecek gibi. Ancak Yeşil Sol AKP’nin son sandalyesini tehdit ediyor.
• Erzincan’da 2-0 olan AKP ve CHP arasındaki milletvekilliği paylaşımına denge geliyor.
• Erzurum’da hesaplar karışık. Fermuar liste açıklamalarına karşın ayrı listelerle seçime giren Millet İttifakı Dimyata pirince giderken evdeki bulgurdan olabilir. HDP’nin 2015 Haziran seçiminde kazanıp 2015 Kasım seçiminde kaybettiği milletvekilini Yeşil Sol yeniden kazanıyor.
• Eskişehir’de 4-3 olan Cumhur-Millet ittifakları sandalye dağılımı 2-4 olarak değişiyor.
• Denizli ve Eskişehir’in TBMM’ye göndereceği milletvekili sayısı azalmasaydı CHP bu illerden birer fazla vekil çıkaracaktı.

Alternatif ittifak modelleriyle ne tür sonuçlar ortaya çıkabileceği hakkında kamuoyuna fikir vermeyi hedefleyen bu simülasyonun sonuçları, yazının sonunda detaylı olarak açıklanan varsayımlar altında ele alınmalıdır.

Denizli

Son seçimde TBMM’ye 8 temsilci gönderen Denizli, nüfus değişimleri nedeniyle bu seçimde Meclis’te 7 milletvekiliyle temsil edilecek.

İttifak partilerinin ayrı listelerle seçime gireceği Denizli’de Senaryo 1 temel alınacaktır:

Bu senaryoya göre, AKP ildeki 4 sandalyesinden birini kaybederken, Millet İttifakı partileri 2018’deki sandalye sayılarını koruyacaklar: CHP 3, İYİP 1. İlin milletvekili sayısı azalmasaydı 8. vekilliği de CHP’nin kazanacağını not edelim.

Bu varsayımlar altında AKP’nin 79.184 oyla aldığı son vekilliği tehdit eden bir parti yok.

Eğer Millet İttifakı bu ilde seçime tek listeyle girseydi (Senaryo 2) AKP’den bir vekillik daha almaya yakın olurdu:

Bu senaryoda Millet İttifakı oylarını 7 bin kadar artırarak son vekilliği AKP’den alabiliyor.

2018 seçiminde Denizli sonuçları şöyleydi:

YSK’nın ilan ettiği kesin aday listesine göre Denizli’de adayların listedeki sırası, ad, soyad, öğrenim ve meslek bilgileri şöyle:

ADALET VE KALKINMA PARTİSİ

1. CAHİT ÖZKAN, YÜKSEK, AVUKAT
2. ŞAHİN TİN, YÜKSEK, İŞLETMECİ (GENEL)
3. NİLGÜN ÖL, YÜKSEK, EKONOMİST
4. EKREM BAŞER, YÜKSEK, TEPE YÖNETİCİ -İCRA KURULU BAŞKANI (CEO)
5. OSMAN YÜCELİŞ, YÜKSEK, MAKİNE MÜHENDİSİ
6. BİRTAN ŞAHAN, YÜKSEK, MALİ MÜŞAVİR
7. FERİDE KABADAYILAR, YÜKSEK, HEMŞİRE

MİLLİYETÇİ HAREKET PARTİSİ

1. FERUDUN ÜNAL, İLK, İŞ İNSANI
2. YUSUF GARİP, YÜKSEK, AVUKAT
3. EBRU LEMAN KALKAN, YÜKSEK, MİMAR
4. EMRE ERDOĞAN, YÜKSEK, ÖĞRETMEN
5. MEHMET ALTINTAŞ, YÜKSEK, AVUKAT
6. RAŞİT ÖZDEMİR, ORTA, İŞ İNSNAI
7. HÜSEYİN YÜKLET, YÜKSEK, ESNAF

CUMHURİYET HALK PARTİSİ

1. GÜLİZAR BİÇER KARACA, YÜKSEK, AVUKAT
2. ŞEREF ARPACI, YÜKSEK, TEKSTİL
3. SEMA SİLKİN ÜN, YÜKSEK, AKADEMİSYEN
4. ADİL DEMİR, YÜKSEK, AVUKAT
5. SEDAT DEMİRCİ, YÜKSEK, SOSYOLOG
6. İLHAN ÖZCAN, YÜKSEK, EĞİTİMCİ – İŞ İNSANI
7. AYŞE HAZER, YÜKSEK, VETERİNER HEKİM

İYİ PARTİ

1. YASİN ÖZTÜRK, YÜKSEK, MÜHENDİS
2. İBRAHİM ŞENEL, YÜKSEK, MİMAR
3. KADİR TATIK, YÜKSEK, BANKACI
4. ŞEBNEM BABABALIM YAĞCI, YÜKSEK, KİMYAGER
5. UĞUR ÇİZMECİOĞLU, YÜKSEK, AVUKAT
6. VEYSEL KARAÇOR, YÜKSEK, ÖĞRETMEN
7. NAZLI YAŞATÜRK, YÜKSEK, AVUKAT

YEŞİLLER VE SOL GELECEK PARTİSİ

1. ABDULLAH KOÇ, YÜKSEK, AVUKAT
2. ŞENOL AKYOL, İLK, SERBEST
3. MAHİDE ÖZTÜRK, İLK, EV KADINI
4. MURAT ENGİZ, YÜKSEK, SERBEST
5. SONGÜL AKKOYUN, YÜKSEK, MUHASEBECİ
6. ELİF KAVİLİ, ORTA, İŞÇİ
7. HAVVA MEŞE, YÜKSEK, TARİHÇİ

TÜRKİYE İŞÇİ PARTİSİ

1. YAĞMUR YALÇINİ YÜKSEK, AVUKAT
2. COŞKUN ÇETİN, ORTA, İŞÇİ
3. PELİN ŞEN, YÜKSEK, SANAT TARİHÇİSİ
4. SERDAL ATLAMIŞ, YÜKSEK, SMMM
5. SERDAR AŞÇI, YÜKSEK, MUHASEBE
6. İSMAİL EGEMEN SÖYLEMEZ, YÜKSEK, MÜHENDİS
7. HATİCE KİRİŞ, YÜKSEK, ÖĞRETMEN

 

Diyarbakır *

Diyarbakır’daki seçmenler, son genel seçimlerde olduğu gibi TBMM'ye 12 milletvekili yollayacak. 

Cumhur ve Millet ittifaklarındaki partilerin AYRI listelerle ve Emek Özgürlük İttifakı'nın tek listeyle seçime gireceği Diyarbakır’da simülasyonumuzu Senaryo 4 üzerinden gerçekleştireceğiz.

Hüda Par etkisi

Diyarbakır'da 2018 seçimlerinde bağımsız aday olan Hüda Par lideri Zekeriya Yapıcıoğlu'nun yaklaşık yüzde 4 oy almış olduğunu hatırlatarak bu oylar nedeniyle AKP'nin 2018'deki gücünü koruyabileceğini dikkate almak gerekiyor. Bu durum Yeşil Sol'un 1 vekilliğine mal olabilir. 

Senaryo 4 uyarınca Yeşil Sol 9 vekilini TBMM’ye gönderirken AKP bir önceki seçimde kazandığı 3 koltuğu da koruyor:

CHP 20 yıl sonra kazanabilir mi?

Bu senaryoda dikkat çeken nokta CHP’nin 13 bin kadar ek oyla bir milletvekili çıkarmaya çok yakın olduğudur.  Eğer bu gerçekleşirse CHP 20 yıl sonra ilk kez Diyarbakır’da bir vekillik kazanmış olacak.  DEHAP'ın yüzde 56’dan fazla oy almasına karşın yüzde 10'lık ülke barajına takılması nedeniyle CHP 3 Kasım 2002 seçimlerinde yüzde 5,9 oyla 2 milletvekili çıkarmıştı.

CHP’nin birinci sıra adayı Diyarbakır Liceli bir aileden gelen Sezgin Tanrıkulu. İnsan Hakları Derneği Diyarbakır Şubesi’nin kurulması ve Diyarbakır Barosu Başkanlığı nedeniyle Diyarbakırlıların da yakından tanıdığı bir isim olan Tanrıkulu’nun yaratacağı etkinin ne düzeyde olacağını 14 Mayıs akşamı görebileceğiz.

CHP’nin ittifak ortağı İYİP seçmeninin stratejik oy kullanarak AKP yerine CHP’yi tercih etmesini beklemek çok gerçekçi görünmüyor ama CHP ve İYİP Diyarbakır’da tek listeyle seçime girseydi (Senaryo 2) Tanrıkulu rahatlıkla seçilirdi:

Bu varsayımlar altında CHP AKP'nin 3. sandalyesini kazanarak Yeşil Sol, AKP ve CHP arasındaki dağılımı 9-3-0’dan 9-2-1’e getiriyor. 

Diyarbakır’da 2018 seçim sonuçlarını da hatırlayalım:

 

* Simülasyonumuzun ilk yayınlanan halinde AKP'ye eklenen Hüda Par oyları yanlış hesaplanmıştı. Simülasyon varsayımları altında hesaplanan bu ek oy, Hüda Par 2018 seçimlerinde Diyarbakır'da bağımsız adayla seçime katıldığı için simülasyon programı tarafından otomatik olarak DİĞER partiler altına atılmıştır. Bu nedenle milletvekili dağılımı Yeşil Sol-AKP dağılımı 10-2 olarak çıkmıştır. Düzeltme sonrası şu anda yayında olan sonuçlara göre sandalye dağılımı Yeşil Sol 9, AKP 3 olarak değişmiştir.

 

YSK’nın ilan ettiği kesin aday listesine göre Diyarbakır’da adayların listedeki sırası, ad, soyad, öğrenim ve meslek bilgileri şöyle:

YEŞİLLER VE SOL GELECEK PARTİSİ

1. BERDAN ÖZTÜRK, YÜKSEK, AVUKAT
2. HALİDE TÜRKOĞLU, YÜKSEK, SOSYOLOG
3. OSMAN CENGİZ ÇANDAR, YÜKSEK, GAZETECİ
4. ADALET KAYA, YÜKSEK, SİYASETÇİ
5. SERHAT EREN, YÜKSEK, AVUKAT
6. SEVİLAY ÇELENK ÖZEN, YÜKSEK, AKADEMİSYEN
7. MEHMET KAMAÇ, YÜKSEK, SİYASETÇİ
8. CEYLAN AKÇA CUPOLO, YÜKSEK, TERCÜMAN
9. MEHMET EMİN AKTAR, YÜKSEK, AVUKAT
10. AZAD BARIŞ, YÜKSEK, SİYASETÇİ
11. SORGÜL AYTEL AVŞAR, YÜKSEK, MÜHENDİS
12. SAMET, MENGÜÇ, YÜKSEK, HEKİM

ADALET VE KALKINMA PARTİSİ

1. MEHMET GALİP ENSARİOĞLU, YÜKSEK, İŞ İNSNAI
2. MEHMET SAİT YAZ, YÜKSEK, İLAHİYATÇI
3. SUNA KEPOLU ATAMAN, ORTA, ÇİFTÇİ
4. AYŞEGÜL BİÇER, İLK, BEDEN İŞÇİSİ (GENEL)
5. AZİZ ALPER BİTEN, YÜKSEK, DİĞER UZMAN TIP DOKTORLARI
6. ABDULVAHİR GÜVENSEN, YÜKSEK, ECZACI
7. FEYZULLAH ŞİMŞEK, YÜKSEK, SOSYOLOG
8. HATİCE, SEYDAOĞLU, YÜKSEK, ZİRAAT MÜHENDİSİ
9. ABDURRAHMAN KİKİZADE, YÜKSEK, PSİKOLOG
10. TAHSİN ARSLAN, ORTA, YÖNETİM KURULU BAŞKANI (ÖZEL SEKTÖR)
11. MUHAMMED AHMET MAHSUM MELİKOĞLU, YÜKSEK, İLAHİYATÇI
12. SEYİD KUTUP YILDIRIM, YÜKSEK, BÖLGE MÜDÜRÜ -KAMU

MİLLİYETÇİ HAREKET PARTİSİ

1. HASAN ÖZMEN, ORTA, İŞ İNSANI
2. AHMET GÜZEL, ORTA, İŞ İNSANI
3. ZÜLKÜF ARSLAN, ORTA, SERBEST
4. GÜLŞAH SÜVARİOĞLU, ORTA, EV HANIMI
5. FEYZİ YİĞİTKAN, ORTA, ESNAF
6. İLKNUR YILMAZ, ORTA, EV HANIMI
7. AHMET TUNCALP, YÜKSEK, EMEKLİ EĞİTİMCİ
8. MAHSUM YILMAZ, YÜKSEK, SERBEST
9. ABDURRAHMAN MUSTAFA UĞURLU KÖPRÜ, YÜKSEK, POLİS
10. OSMAN SAĞGÖZ, ORTA, BÜRO MEMURU
11. GÖKALP KAYACAN, YÜKSEK, AVUKAT
12. SERKAN ALYAPRAK, YÜKSEK, AVUKAT

CUMHURİYET HALK PARTİSİ

1. MUSTAFA SEZGİN TANRIKULU, YÜKSEK, AVUKAT
2. ALİ İHSAN MERDANOĞLU, YÜKSEK, YEREL YÖNETİMLER
3. ABDURRAHMAN ERGİN, YÜKSEK, İNŞAAT MÜHENDİSİ
4. CEVDET NASIRANLI, YÜKSEK, AVUKAT -İŞ İNSANI
5. İSMAİL AKYIL, ORTA, TEKSTİLCİ
6. GÖNÜL ÖZEL, YÜKSEK, HEMŞİRE
7. LALEŞ ERTUĞRUL UYSAL, YÜKSEK, İŞLETMECİ – SOSYAL HİZMET UZMANI
8. ESRA ARSLAN, YÜKSEK, İŞ İNSNAI
9. MAHİR YILMAZ, YÜKSEK, LOJİSTİK
10. MEHMET ALİ ÖZMEN, YÜKSEK, AVUKAT
11. ZEYNEP DENİZ ERK, YÜKSEK, ÇALIŞMA EKONOMİSİ
12. ÖZLEM KAYA, ORTA, İŞ İNSANI

İYİ PARTİ

1. VEJDİN ENSARİOĞLU, ORTA, İŞ ADAMI
2. MUSTAFA ŞENAY CANORUÇ, YÜKSEK, AVUKAT
3. ERDAL YILMAZ, ORTA, YÖNETİCİ
4. HÜSEYİN GÜRAN, YÜKSEK, ÇİFTÇİ
5. SEÇİL AKİN, ORTA, DİĞER
6. MEHMET EMİN EKİN, ORTA, İŞ İNSANI
7. AHMET BAŞARİ, ORTA, DİĞER
8. KENAN KAYA, YÜKSEK, SOSYAL BİLİMCİ
9. EMRULLAH ÇERİ, YÜKSEK, YÖNETİCİ
10. YAKUP ÖZKAYA, ORTA, İŞ ADAMI
11. NAZIM KAYA, ORTA, İŞ ADAMI
12. ERKAN YILMAZ, YÜKSEK, MUHASEBECİ

 

Edirne

Tek seçim çevresinden oluşan Edirne, TBMM’ye geçen seçimdeki gibi 4 temsilci yollayacak

İttifak partilerinin ayrı listelerle seçime gireceği ilde simülasyonumuzu Senaryo 1 üzerinden yapacağız:

Bu varsayımlar altında AKP tek sandalyesini korurken CHP kalan 3 sandalyeyi de alıyor.

Ancak İYİP 57.781 oyla CHP’ye giden son sandalyesi için CHP’yi yakından takip ediyor. İYİP tahmin edilen oylarını 8 bin kadar artırarak bu sandalyeyi CHP’den alırsa ildeki milletvekili dağılımı 2018’deki ile aynı olur:

YSK’nın ilan ettiği kesin aday listesine göre Edirne’de adayların listedeki sırası, ad, soyad, öğrenim ve meslek bilgileri şöyle:

ADALET VE KALKINMA PARTİSİ

1. FATMA AKSAL, YÜKSEK, EKONOMİST
2. TARIK HATİPLER, YÜKSEK, AVUKAT
3. ERDİNÇ ÇEKİÇ, İLK, DANIŞMAN (MÜŞAVİR)
4. SEVDA NUR KURBAN, YÜKSEK, ŞEHİR PLANCISI

MİLLİYETÇİ HAREKET PARTİSİ

1. ALİ ÖZDER, YÜKSEK, ZİRAAT YÜKSEK MÜHENDİSİ
2. AYVAZ YALAZA, ORTA, ESNAF
3. HATİCE SER, ORTA, EV HANIMI
4. HÜLYA BALKAN, ORTA, ESNAF

CUMHURİYET HALK PARTİSİ

1. EDİZ ÜN, YÜKSEK, ZİRAAT MÜHENDİSİ
2. AHMET BARAN YAZGAN, YÜKSEK, İŞ İNSANI – İÇ MİMAR
3. UFUK KANIŞKAN, YÜKSEK, AVUKAT
4. AHMET ERKEN, ORTA, ÇİFTÇİ – YÖNETİCİ

İYİ PARTİ

1. MEHMET AKALIN, YÜKSEK, AKADEMİSYEN
2. DİLEK KIRMIZI, ORTA, DİĞER
3. HASAN HAKAN ŞAHİN, YÜKSEK, ÖĞRETMEN
4. HÜSEYİN ERKİN, YÜKSEK, MÜHENDİS

YEŞİLLER VE SOL GELECEK PARTİSİ

1. HANIM GÜZEL, İLK, EV HANIMI
2. SERDAL ZIMBA, İLK, SERBEST
3. ÖZLEM ÖZDEMİR, ORTA, SERBEST
4. ERDAL AYDEMİR, ORTA, İŞÇİ

TÜRKİYE İŞÇİ PARTİSİ

1. GÜRAY MUHÇU, ORTA, FOTOĞRAFÇI
2. CANER SOYDAL, YÜKSEK, SATIŞ DANIŞMANI
3. ZELAL ÖZCAN, YÜKSEK, ÖĞRENCİ
4. İLHAN BİLECİK, YÜKSEK, ÖĞRETMEN

 

Elâzığ

TİP’in ayrı liste çıkarmadığı illerden biri olan Elazığ’dan TBMM’ye geçen seçimde olduğu gibi 5 temsilci gönderilecek.

Senaryo 4’e göre, ildeki milletvekili paylaşımı değişmiyor: AKP 4, CHP 1:

İlden meclise yollanacak son vekil 47.691 oyla AKP listesinin 4. sırasındaki isim olacak. Ancak bu sandalye çok da sağlam görünmüyor.

Bu sandalyeyi Yeşil Sol’un kazanması için oylarını 9 bin kadar artırması yeterli oluyor.

Ancak Yeşil Sol’un ildeki desteğini neredeyse yüzde 13’e çıkarması anlamına gelen bu artışı sağlaması çok mümkün görünmüyor.

Millet İttifakı bu ilde seçime ortak listeyle girseydi (Senaryo 2) bu sandalyeyi rahatlıkla AKP’den alıyordu:

Bu durumda Cumhur-Millet dağılımı 4-1 yerine 3-2 olurdu.

24 Haziran 2018’de yapılan genel seçimde Elazığ’daki durum şöyleydi:

YSK’nın ilan ettiği kesin aday listesine göre Elâzığ’da adayların listedeki sırası, ad, soyad, öğrenim ve meslek bilgileri şöyle:

ADALET VE KALKINMA PARTİSİ

1. EROL KELEŞ, YÜKSEK, TIP DOKTORU
2. EJDER AÇIKKAPI, YÜKSEK, İŞLETMECİ (GENEL)
3. MAHMUT RIDVAN NAZIRLI, YÜKSEK, İŞLETMECİ (GENEL)
4. MÜCAHİT YANILMAZ, YÜKSEK, MAKİNE MÜHENDİSİ
5. HASAN MURAT ÖZ, YÜKSEK, ENDÜSTRİ MÜHENDİSİ

MİLLİYETÇİ HAREKET PARTİSİ

1. SEMİH IŞIKVER, YÜKSEK, İNŞAAT MÜHENDİSİ
2. OĞUZHAN DEMİR, YÜKSEK, İŞ İNSANI
3. HAKAN KUZU, YÜKSEK, İŞ İNSANI
4. YUNUS GENÇ, YÜKSEK, İŞ İNSANI
5. FATMA SEVİNÇ OĞUZHAN, ORTA, EMEKLİ EĞİTİMCİ

CUMHURİYET HALK PARTİSİ

1. GÜRSEL EROL, ORTA, İŞ İNSANI
2. ABDULLAH AKIN, YÜKSEK, ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSİ
3. AHMET YILDIZ, YÜKSEK, ECZACI
4. ALIM ÖZDEMİR, YÜKSEK, AVUKAT
5. AZAT ALINAK

İYİ PARTİ

1. İRFAN SÖNMEZ, YÜKSEK, AVUKAT
2. YÜKSEL ERCAN, ORTA, DİĞER
3. ABDULKERİM EFLATUN, YÜKSEK, E. KAMU ÇALIŞANI
4. ŞENAY ALADAĞ DEMİREL, YÜKSEK, İŞ KADINI
5. NAHİT BAYKARA, YÜKSEK, ARAŞTIRMACI

YEŞİLLER VE SOL GELECEK PARTİSİ

1. SAVAŞ ERDOĞAN, YÜKSEK, GAZETECİ
2. NURŞAT YEŞİL, YÜKSEK, SİYASETÇİ
3. RAMAZAN ZIRIĞ, YÜKSEK, İŞÇİ
4. SULTAN YARAY, ORTA, EV KADINI
5. HADİ KONAR, İLK, SERBEST MESLEK

 

Erzincan

Erzincan TBMM’ye 2 vekil yollayan illerden biri.

Millet İttifakı partileri fermuar listeyle CHP adı altında tek listeyle, diğer ittifakların partileri ayrı listelerle seçime giriyorlar.

Erzincan’da temel aldığımız Senaryo 3’ün sonuçlarına göre, AKP ilde sahip olduğu 2 koltuktan birisini CHP’ye kaptırıyor:

Son sandalyenin 57.891 oyla AKP’ye gittiği bu senaryoda hiçbir parti milletvekili dağılımını değiştirebilecek bir potansiyele sahip görünmüyor.

Sarıgül faktörü

Ancak CHP’nin liste başı adayının TDP Genel Başkanı Mustafa Sarıgül olduğunu ve simülasyonumuzun adayların yaratabileceği özel etkileri hesaba katmadığını hatırlatalım. Cumhurbaşkanlığı seçiminde Kemal Kılıçdaroğlu'nu destekleme kararını açıkladıktan sonra CHP listesinden Erzincan milletvekili adayı olan Sarıgül Erzincan doğumlu. CHP'nin İstanbul Büyükşehir Belediyesi başkan adayı olarak 2014’te AKP adayı Kadir Topbaş'a 7 puan farkla kaybeden Sarıgül, Erzincan'daki 2 sandalyeden birini alacak gibi görünüyor. 

Olası 7 farklı senaryosunda da sonucun değişmediği Erzincan’da 2018’deki durum şöyleydi:

YSK’nın ilan ettiği kesin aday listesine göre Erzincan’da adayların listedeki sırası, ad, soyad, öğrenim ve meslek bilgileri şöyle:

ADALET VE KALKINMA PARTİSİ

1. SÜLEYMEN KARAMAN, YÜKSEK, MAKİNE MÜHENDİSİ
2. MEHMET CAVİT ŞİRECİ, İLK, ZİRAAT MÜHENDİSİ

MİLLİYETÇİ HAREKET PARTİSİ

1.  CEMİL YAVUZ AKSU, YÜKSEK, AVUKAT
2. AZİZ GÜN, YÜKSEK, EĞİTİMCİ

CUMHURİYET HALK PARTİSİ

1. MUSTAFA SARIGÜL, YÜKSEK, İŞ İNSANI
2. UFUK AKTAŞ, YÜKSEK, TIP DOKTORU

YEŞİLLER VE SOL GELECEK PARTİSİ

1. HAYDAR POLAT, İLK, SERBESY
2. DİLBER DEMİR, ORTA, EV HANIMI

TÜRKİYE İŞÇİ PARTİSİ

1. MÜSLİM ETLEÇ, YÜKSEK, EMEKLİ
2. ÜNAL ÖZÇELİK, YÜKSEK, MAKİNE MÜHENDİSİ

 

Erzurum

Tek seçim bölgesinden oluşan Erzurum, TBMM’ye yine 6 temsilci gönderecek.

Millet ittifakının en büyük bileşenleri CHP ve İYİ Parti'nin, Erzurum’un da içinde olduğu 16 ilde seçime "fermuar liste" yöntemiyle, ilde güçlü olan partinin adı altında ortaklaşa hazırlanacak tek listeyle seçime katılacakları kamuoyuna yansımıştı.

Ancak YSK'nın ilan ettiği kesin aday listesinde iki partinin de adı ve adayları var. TİP ise bu ilde liste vermeyerek Yeşil Sol’u destekliyor.

Bu ittifak politikalarını yansıtan Senaryo 4’ün sonuçlarına göre, AKP 4, MHP1, Yeşil Sol 1 milletvekili kazanıyor:

2018’de milletvekili dağılımı ittifakların toplam oyları üzerinden yapıldığı için 52 bin oy alan HDP milletvekili çıkaramamış, İYİP 35 bin oyla ildeki son vekilliği kapmıştı.

AKP ve MHP tarafından Seçim Yasası’nda yapılan değişik nedeniyle Yeşil Sol birinci sıra adayı Adana Milletvekili Meral Danış Beştaş, TBMM'deki yerini koruyacak gibi görünüyor.

Ancak TİP’in, ikinci tercihi CHP olabilecek seçmenlerinin Erzurum’da Yeşil Sol yerine CHP’ye yönelebileceğini de akıllarda tutarak bu sonucu ihtiyatla karşılamak gerekir.

MHP’nin son sandalyesi sallantıda

İldeki son sandalyeyi alan MHP’nin bu sandalyesi sallantıda. Varsayımlarımız altında, CHP 800 oy kadar ekstra oy alırsa MHP'nin sandalyesini kapabilir.

CHP'nin bu ek oyu ittifak ortağı İYİP ya da TİP seçmeninden gelir mi bilemiyoruz, 14 Mayıs akşamı öğreneceğiz. 

Millet İttifakı ilde seçime tek listeyle girseydi (Senaryo 6) ne olurdu diye de bakalım:

Simülasyonun sonucu Millet İttifakı’nın seçime tek listeyle girdiği her senaryoda bir milletvekili çıkarmayı garanti ettiğini gösteriyor. Zaten bu nedenle de Erzurum, fermuar liste illerinden birisi olarak görülmüştü.

Belli ki CHP ve İYİP ayrı listelerle en azından birer milletvekilini çıkarabileceklerini düşünmüşler. Ancak Millet İttifakı Dimyat’a pirince giderken evdeki bulgurdan olabilir.

Oysa Erzurum’da Millet İttifakı’nın tek listeyle seçime girdiği bütün senaryolarda Cumhur İttifakı’ndan bir vekilliği kaparak Yeşil Sol’un yanı sıra bir milletvekili kazanabiliyor.

Erzurum'da 2018’deki durum şöyleydi:

YSK’nın ilan ettiği kesin aday listesine göre Erzurum’da adayların listedeki sırası, ad, soyad, öğrenim ve meslek bilgileri şöyle:

ADALET VE KALKINMA PARTİSİ

1. SELAMİ ALTINOK, YÜKSEK, VALİ
2. FATMA ÖNCÜ, YÜKSEK, AVUKAT
3. MEHMET EMİN ÖZ, YÜKSEK, YÖNETİCİ (TOPTAN TİCAET)
4. ABDURRAHİM FIRAT, YÜKSEK, AVUKAT
5. AYŞE DENİZ ÇELİK, YÜKSEK, AVUKAT
6. MUHAMMED GÖKBERK KOCAALİLER, YÜKSEK, YÖNETİM KURULU BAŞKANI (ÖZEL SEKTÖR)

MİLLİYETÇİ HAREKET PARTİSİ

1. KAMİL AYDIN, YÜKSEK, AKADEMİSYEN
2. MUHAMMET HANİFİ MACİT, YÜKSEK, AKADEMİSYEN
3. ÖMER HALUK PİRİMOĞLU, YÜKSEK, İŞ İNSANI
4. NAİM KARATAŞ, ORTA, İŞ İNSANI
5. MEHMET MUSA ÇAKIR, ORTA, GAZETECİ
6. SİNAN DEMİRCİOĞLU, YÜKSEK, İNŞAAT YÜKSEK MÜHENDİSİ

CUMHURİYET HALK PARTİSİ

1. AYHAN KOÇ, YÜKSEK, DOKTOR
2. MURAT OZAN, YÜKSEK, SPOR BİLİMLERİ
3. CELAL ZUNGULDAK, YÜKSEK, AVUKAT
4. SERHAT CAN EŞ, YÜKSEK, İŞ İNSANI
5. ERDİNÇ OKANLI, YÜKSEK, AVUKAT
6. İSLAM TEKMANLI, YÜKSEK, İŞ İNSANI

İYİ PARTİ

1. ZEKAİ KAYA, YÜKSEK, ÖĞRETMEN
2. MELİH KIRKPINAR, ORTA, İŞ ADAMI
3. FATMA CANAN UÇAR, YÜKSEK, ECZACI
4. FATİH ARAS, YÜKSEK, DOKTOR
5. FATİH KARATAŞ, YÜKSEK, İŞ ADAMI
6. ERTUĞRUL ASİLTÜRK, YÜKSEK, ÖĞRETMEN

YEŞİLLER VE SOL GELECEK PARTİSİ

1. MERAL DANIŞ BEŞTAŞ, YÜKSEK, AVUKAT
2. ABDURRAHMAN SEVER, YÜKSEK, SERBEST
3. BAHAR GÖKSU, YÜKSEK, MİMAR
4. NİYAZİ ARAS, ORTA, İŞÇİ
5. AYŞAN TARLAN, YÜKSEK, SERBEST
6. HARUN DEĞER, YÜKSEK, SERBEST

 

Eskişehir

 

Milletvekili sayısı düşen iller arasında yer alan Eskişehir’in 2018’de 7 olan TBMM’deki sandalye sayısı bu seçimde 6 olacak.

İttifaklardaki partilerin ayrı listelerle seçime katılacağı ilde Senaryo 1 temel alınacak. Bu senaryo altında Eskişehir’de 4-3 olan Cumhur-Millet ittifakları sandalye dağılımı 2-4 olarak değişiyor:

AKP ve MHP’nin birer sandalye kaybettiği ilde CHP vekil sayısını bir artırırken İYİP durumunu koruyor: AKP 2, CHP 3, İYİP 1.

Eskişehir’de vekil sayısı 2018’deki gibi 7 olsaydı ek sandalye de CHP’ye gidecekti.

Partilerin oyları dikkate alındığında milletvekili dağılımının değişmesi için oy oranlarında sürpriz değişiklikler olması gerekiyor. Zaten simülasyonumuzun diğer 7 senaryosunda da dağılım değişmiyor.

2018’deki oy ve milletvekili dağılımı şöyleydi:

YSK’nın ilan ettiği kesin aday listesine göre Eskişehir’de adayların listedeki sırası, ad, soyad, öğrenim ve meslek bilgileri şöyle:

ADALET VE KALKINMA PARTİSİ

1. FATİH DÖNMEZ, YÜKSEK, ELEKTRONİK MÜHENDİSİ
2. AYŞEN GÜRCAN, YÜKSEK, EĞİTİM ÖĞRETİM GÖREVLİSİ
3. ALİ DEMİREL, YÜKSEK, YÖNETİCİ (İNŞAAT)
4. HAKAN ÇİZMELİOĞLU, YÜKSEK, İŞLETMECİ (GENEL)
5. PINAR TURHANOĞLU GÜCÜYENER, YÜKSEK, AVUKAT
6. DERYA ÇIRAKLI, YÜKSEK, İNŞAAT MÜHENDİSİ

MİLLİYETÇİ HAREKET PARTİSİ

1. BÜLENT MAŞAOĞLU, YÜKSEK, İŞ İNSNAI
2. LEMAN SİVRİ, YÜKSEK, İŞ İNSANI
3. MUHAMMET BAHADIR AYAS, YÜKSEK, AKADEMİSYEN
4. MUSTAFA ENES SÜZEN, YÜKSEK, MİMAR
5. EMRE KARABACAK, YÜKSEK, AVUKAT
6. OĞUZHAN ÜNAŞ, YÜKSEK, AVUKAT

CUMHURİYET HALK PARTİSİ

1. UTKU ÇAKIRÖZER, YÜKSEK, GAZETECİ
2. JALE NUR SÜLLÜ, YÜKSEK, İLETİŞİM BİLİMCİ
3. İBRAHİM ARSLAN, YÜKSEK, EMEKLİ
4. ABDÜLKADİR ADAR, YÜKSEK, TİCARET VE ZİRAAT
5. İPEK ÇELİK, YÜKSEK, ECZACI
6. AYSU BAHAR GÜRLEK, ORTA, ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİSİ

İYİ PARTİ

1. İDRİS NEBİ HATİPOĞLU, YÜKSEK, İŞ ADAMI
2. ÖZLEM AYRANCI, YÜKSEK, ECZACI
3. MELİH AYDIN, YÜKSEK, İŞ ADAMI
4. BÜLENT ÖNDEŞ, İLK, İŞ ADAMI
5. HAKAN KAYMAK, YÜKSEK, İŞ ADAMI
6. YAĞMUR GÜRSÖĞÜT, YÜKSEK, İŞ KADINI

YEŞİLLER VE SOL GELECEK PARTİSİ

1. ALİ İHSAN GEZER, ORTA, SERBEST
2. FELEK AKSOY, ORTA, EV KADINI
3. MUSLUM KOYUN, YÜKSEK, SOSYOLOG
4. FADİME PULAT, ORTA, EV KADINI
5. DİLAVER ASLAN, İLK, MÜTEAHHİT
6. ALEYNA CEREN KÖKOĞLU, ORTA, İŞÇİ

TÜRKİYE İŞÇİ PARTİSİ

1. GÖKAY BAŞAR, ORTA, KURYE
2. FATMA GİRGİN, YÜKSEK, AVUKAT
3. AYHAN KAYA, YÜKSEK, İŞÇİ
4. ASLIHAN TERE, ORTA, ÖĞRENCİ
5. BEDİ UYGAR UĞURLU, YÜKSEK, ÖĞRENCİ
6. YALÇIN KOMŞU, YÜKSEK, SERBEST

Gelecek yazıda, bir ya da iki bölüm olarak Gaziantep, Giresun, Gümüşhane, Hakkari, Hatay,
Isparta ve Mersin'deki simülasyon sonuçlarını paylaşacağım.
 

Simülasyonun uygulandığı sekiz ittifak senaryosu 14 Mayıs 2023’te yapılacak milletvekili seçimleri için hazırladığımız seçim similasyonunda, her seçim çevresinde farklı ittifak biçimleri dikkate alınarak olası sonuçlar sekiz farklı ittifak senaryosunda ele alındı. DEVA Partisi, Gelecek Partisi, DP, DSP, Hüda Par ve BBP; AKP ve CHP listelerinden seçime gireceğinden ayrıca ele alınmadı. Baraja takılmayacağı görülen üç ittifakın (Millet, Cumhur, Emek ve Özgürlük ittifakları) dışında kalan partiler, hesaplamada DİĞER adı altında birleştirildi. Ülke barajını aşacak üç ittifak ve partilerinin seçim çevrelerindeki anlaşmalarına bağlı olarak, olası bütün senaryolar simülasyona dahil edildi. Bu senaryolar şöyle: Senaryo 1: Cumhur, Millet ve Emek Özgürlük ittifaklarındaki partiler seçime AYRI listelerle girerse… Senaryo 2: Cumhur ittifakındaki partiler AYRI, Millet ve Emek Özgürlük ittifaklarındaki partiler ORTAK listelerle seçime girerse… Senaryo 3: Cumhur ve Emek Özgürlük ittifaklarındaki partiler AYRI, Millet ittifakındaki partiler ORTAK listeyle seçime girerse… Senaryo 4: Cumhur ve Millet ittifaklarındaki partiler AYRI, Emek ve Özgürlük İttifakı'ndaki partiler ORTAK listeyle seçime girerse… Senaryo 5: Cumhur İttifakı'ndaki partiler ORTAK, Millet ve Emek Özgürlük ittifaklarındaki partiler AYRI listelerle seçime girerse… Senaryo 6: Cumhur, Millet ve Emek Özgürlük ittifaklarındaki partiler ORTAK listelerle seçime girerse… Senaryo 7: Cumhur ve Millet ittifaklarındaki partiler ORTAK, Emek ve Özgürlük İttifakı'ndaki partiler AYRI listelerle seçime girerse… Senaryo 8: Cumhur ve Emek Özgürlük ittifaklarındaki partiler ORTAK, Millet İttifakı'ndaki partiler AYRI listelerle seçime girerse…

 

Seçim Simülasyonu dizisinin daha önceki bölümleri TIKLAYIN | Seçim simülasyonu: Bursa, Çanakkale, Çankırı ve Çorum'da olası milletvekili dağılımı TIKLAYIN | Seçim simülasyonu: Balıkesir, Bilecik, Bingöl, Bitlis, Bolu ve Burdur'da olası milletvekili dağılımı TIKLAYIN | Seçim simülasyonu: Antalya, Artvin ve Aydın'da olası milletvekili dağılımları TIKLAYIN | Seçim simülasyonu: Ankara'da 1., 2. ve 3. seçim bölgeleri ve Amasya'da olası milletvekili dağılımı TIKLAYIN | Seçim simülasyonu: İstanbul 2. Bölge, Adana, Adıyaman, Afyonkarahisar ve Ağrı'da olası milletvekili dağılımı TIKLAYIN | "Hangi ilin kaç milletvekili çıkaracağını, medyada okuduğunuz sayıların eksik ve yanlış olduğunu biliyor musunuz?"

 

Simülasyonun dayandığı varsayım ve veriler Seçmen Sayısı Toplamı 64 milyon 113 bin 941 olarak açıklanan yurt içi (Yİ) ve yurt dışı (YD) seçmen sayıları YSK'dan alınmıştır. Yurt içi seçmenlerin illere / seçim çevrelerine göre dağılımı YSK kesin verileri ulaşılabilir hale getirinceye kadar TÜİK'in 31 Aralık 2022 tarihli Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) verileri temel alınarak tahmin edilmiştir. Seçimlere Katılım Oranı Seçime katılım oranında, 24 Haziran 2018'de yapılan son TBMM seçimine katılım oranı temel alınmıştır. Uzmanların, seçimin önemi nedeniyle 14 Mayıs'ta katılım oranının biraz daha yükseleceği tahmini senaryolara yansıtılmıştır. Böylece, yurt içi (Yİ), yurt dışı (YD) seçime katılım oranları sırasıyla yüzde 89 ve yüzde 55 olarak kabul edilmiştir. Yüzde 89'luk yurt içi katılım oranına, her seçim çevresinde 2018 seçimlerindeki katılım düzeyi 1,009448 oranında artırılarak ulaşılmıştır.   Geçerli Oy Oranı Geçerli oy oranının, her seçim çevresinde bir önceki parlamento seçimindeki gibi olacağı kabul edilmiştir. Oyların Partilere Genel Dağılımı 14 Mayıs seçimleri için ilan edilen kayıtlı seçmen sayısına yukarıda paylaştığımız seçime katılım ve geçerli oy oranları uygulanarak, her seçim çevresindeki olası geçerli oy sayısına ulaşıldı. İkinci adımda; ilgili seçim çevresi için hesaplanan “geçerli oy” sayılarından, Türkiye geneli için “geçerli oy” sayısına ulaşıldı. Geçerli oyların partilere dağıtılmasında, partilerin Türkiye genelinde alacağı tahmin edilen oy oranları temel alındı. Tahmini oy oranlarında, 11 kamuoyu araştırma şirketinin Mart ayında yaptığı anketlere yansıyan oylarının ortalaması esas alındı. Simülasyon seçim çevresi temelli yapıldığı için bu oranlar yeni yayınlanacak araştırma sonuçları dikkate alınarak sürekli güncellenecek ve burada ana simülasyonda kullanılan oranlar yayımlanacaktır.  Oyların Seçim Çevrelerinde Partilere Dağılımı Her parti için hesaplanan toplam geçerli oyun seçim çevrelerine dağıtılmasında, her partinin bir önceki seçimde o seçim çevresinde elde ettiği nispi/oransal gücü temel alındı. Örneğin; 2018 seçimlerinde A partisinin aldığı toplam 1000 oyun 50 adedi (yüzde 5) Diyarbakır'dan, 20 adedi (yüzde 2) Samsun'dan gelmiş olsun. 14 Mayıs 2023 seçimi için A partisinin toplam oyu 1500 olarak hesaplandıysa, bu 1500 oyun 75'i (yüzde 5) Diyarbakır'dan, 30'u (yüzde 2) Samsun'dan alınmış olarak varsayılacaktır. Önceki seçimde yer almayan partilerin oylarının seçim çevrelerine dağılımında ise şu yöntem izlendi: DEVA ve Gelecek partilerinin seçim çevrelerindeki oransal durumları, yukarıda açıklanan hesapların ortaya koyduğu AKP eğilimlerine göre, Yeşil Sol Parti'nin oransal durumu da HDP'deki eğilime göre tahmin edildi. TİP'in oransal durumu, CHP ve HDP eğilimleri sırasıyla yüzde 70 ve yüzde 30 oranlarında yansıtılarak tahmin edildi. Aynı şekilde, Zafer Partisi ağırlıklandırılması MHP üzerinden, Memleket Partisi de CHP üzerinden yapıldı. Milletvekili Dağılımı Hesabı Yurt dışı geçerli oylar da önce yukarıdaki gibi tahmin edilerek her seçim bölgesine ağırlıklı olarak dağıtıldı. Ardından, partilerin yurt dışı oylardaki ağırlığı dikkate alınarak partilerin seçim bölgesindeki oylarına eklendi.  Milletvekili dağılımının hesaplanmasında siyasi partilerin her seçim çevresinde sahip olduğu yurt içi ve yurt dışı oylarının toplamı dikkate alındı. Yüzde 7'lik ülke barajını sadece 3 ittifakın (Millet, Cumhur, Emek ve Özgürlük) geçebileceği, bu ittifakların dışında kalan partilerin listelerinden milletvekili seçilemeyeceği varsayılmıştır. Ülke barajına takılma olasılığı bulunmayan üç ittifaktaki partilerin yukarıda açıklanan hesaplarla elde edilen oylarından hareketle, d'Hondt yöntemi kullanılarak milletvekili dağılımı yapıldı. D'Hondt Yöntemi Uygulaması Bu yöntemde baraj sorunu olmayan partilerin seçim bölgesindeki oyları alt alta yazılır. Daha sonra her partinin oyu sırasıyla 1'e, 2'ye, 3'e,… ta ki o seçim çevresinden çıkacak toplam milletvekili sayısına ulaşana kadar bölünür. Elde edilen sayılar büyükten küçüğe doğru sıralanır ve milletvekillileri bu sırayla o sayıların karşısındaki partilere dağıtılmış olur. İttifak oylarının hesaplanması Partilerin ittifak gereği ortak listeyle seçime girmeleri durumunda alacakları toplam oyun, seçime ayrı ayrı girselerdi alacakları oyların basit toplamı olacağı varsayılmıştır. Her seçim çevresinde ve/veya parti için farklı sonuçlar doğurabilecek ittifak politikaları, oyların basit toplamından farklı sonuçlara neden olabilecektir. Ancak simülasyon yaparken bu etkilerin toplam etkisi, hesaplama zorluğundan ve çok büyük etki yaratmayacağı düşünüldüğü için toplam etkinin sıfır olacağı kabul edilerek ihmal edilmişti.  Simülasyon Hakkında Bir Uyarı 2018 seçimi verileriyle test edildiğinde oldukça güvenilir şekilde çalışan bu simülasyonun birçok önemli faktörü göz ardı ettiği unutulmamalıdır. Bu simülasyon, il il yapılmış bir kamuoyu çalışmasının ürünü değildir. Açıklanan varsayımlar altında, alternatif ittifak modelleriyle ve farklı oy oranlarında ne tür sonuçlar ortaya çıkabileceği hakkında kamuoyuna fikir vermeyi hedeflemektedir. Depremin neden olduğu, boyutları ve sonuçları tam olarak bilinmeyen seçmen mobilitesi başta olmak üzere bazı önemli faktörler, simülasyonun bu durumdan etkilenen seçim çevreleri için daha ihtiyatlı okunmasını gerektirmektedir.

 

Sertuğ Çiçek kimdir? Sertuğ Çiçek, Ankara'da doğdu. Yenimahalle Öğretmen Kubilay İlkokulu ve Mustafa Kemal Lisesi Orta kısmında okudu. Elektroniğe olan merakı nedeniyle başladığı Yenimahalle Endüstri Meslek Lisesi Elektronik Bölümü'nü 12 Eylül 1980 darbesi döneminde iki yıl ara vermek zorunda kaldığı için ancak 1983 yılında bitirebildi. Aynı yıl girdiği Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi (Mülkiye) İktisat Bölümü'nden 1987 yılında mezun oldu. Gazeteciliğe 1989 yılında Cumhuriyet Gazetesi Ankara Bürosu'nda başladı. Sırasıyla gece, belediye ve ekonomi muhabiri olarak çalıştı. YÖK'ün düzenlediği yurtdışı yüksek lisans ve doktora bursu sınavını kazanarak 1993 yılında İngiltere'ye gitti. Birmingham Üniversitesi'nde ekonomi yüksek lisans (MsSoc) programını bitirdi. Türkiye'ye dönükten sonra Kırıkkale Üniversitesi'nde mecburi hizmetini tamamladı ve 2005'te istifa ederek özel sektöre geçti. İstanbul'da dershane sektöründe yöneticilik ve öğretmenlik yaptı. 2015'ten bu yana, Cumhuriyet'te işe girmesini teşvik ederek kendisini gece muhabirliğinden kurtaran Mülkiye sıralarından arkadaşı Doğan Akın'ın kurucusu olduğu T24'ün genel koordinatörlüğünü sürdürüyor.