Kütüphaneden gelen kütüphaneye gitti

José Eduardo Agualusa, A General Theory of Oblivion adlı kitabıyla Uluslararası Dublin Edebiyat Ödülü’nün sahibi oldu. Angolalı yazar kazandığı 100 bin euro para ödülüyle, Mozambik’te bir halk kütüphanesi kurma hayalini gerçekleştireceğini açıkladı.

Agualusa, kütüphane hayaline dair şu sözleri söyledi: “İhtiyacımız olan şey bir halk kütüphanesi, çünkü insanlar kitaplara erişemiyor, eğer bunu gerçekleştirebilirsem kendimi harika hissedeceğim.”

Uluslararası Dublin Edebiyat Ödülü, İngilizce yayımlanan tek bir romana verilen en büyük para ödülü olma özelliğini taşıyor ve adaylar dünyanın dört bir yanındaki halk kütüphanelerinin önerdiği isimler arasından seçiliyor. Ödülün bu yıl kısa listesinde Kafamda Bir Tuhaflık romanıyla Orhan Pamuk da yer alıyordu.

Agualusa, Angola iç savaşı boyunca kendi dünyasına çekilen bir kadının hikâyesini anlattığı A General Theory of Oblivion kitabıyla 2016 Man Booker Uluslararası Ödülü’nün de adayları arasında yer almıştı. Angola'nın, Nisan 1974’te Portekiz himayesinden çıkmasından sonra yaşanan olayları hem masalsı bir dil hem de gerçek bir hikâyeden alınmışçasına bir gerçeklikle anlatan yazar, ülkesinin en tanınmış yazarlarından biri olma özelliği taşıyor. Kitap aynı zamanda ülkenin siyasî ve ekonomik çalkantılarını arka planına alarak Leninist- Marksist bir ülkenin, dünyanın en hızlı büyüyen ekonomilerinden birine dönüşmesini de anlatıyor. Kitabın gerçek bir hikâyeye dayanmadığını söylese de romanın yayımlanmasının ardından kitabın baş karakteri Ludovica gibi iç savaş boyunca Mozambik’te benzer bir gizlenme deneyimi yaşama haberlerinin ortaya çıkmasını, yazar ilginç bir tesadüf olarak değerlendiriyor.

Yazarın Türkçe yayımlanmış tek romanı ise Pegasus Yayınları’ndan çıkan Bukelamunlar Kitabı. ABD’li yazar Alan Kaufman, Agualusa’nın bu romanı için şu yorumu yapmıştı: "J. M. Coetzee ile Gabriel García Márquez'i birbirine karıştırırsanız, Portekiz'in bir sonraki Nobel Ödülü adayı José Eduardo Agualusa'yı elde edersiniz."

Uluslararası Dublin Edebiyat Ödülü, sadece yazarı değil kitabın çevirmenini de onurlandırmasıyla öne çıkıyor. 25 bin euro para ödülünün sahibi olan Britanyalı çevirmen Daniel Hahn, Agualasa’nın önceki beş kitabının da çevirmeni. Çevirmen Hahn, “kariyerim Agualasa ile başladı” diyerek aralarındaki bağın ne kadar önemli olduğunu dile getiriyor.

1996 yılından beri verilen Uluslararası Dublin Edebiyat Ödülü’nü kazananlar arasında Herta Müller, Orhan Pamuk, Per Petterson ve Javier Marías gibi isimler bulunuyor. (Guardian/ K24)