Silivri'de değil, Viyana'da

Yazı ve konuşmaları nedeniyle verilen ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası sonrasında, uluslararası hak savunucusu ve kültür çevrelerinin Ahmet Altan’la dayanışma açıklamaları sürerken, Viyana’daki Sanat Tarihi Müzesi de her yıl düzenlenen “Ganymed” çok sahneli tiyatro performanslarının bu yılki serisini Altan’ın ‘’Yazarın Paradoksu” başlıklı denemesiyle açmaya hazırlanıyor.

Ganymed performansları, alanında dünyanın en önemli mekânlarından olan Viyana Sanat Tarihi Müzesi’nin koleksiyonundaki tablo ve heykellerle, edebiyat eserlerinin bütünleştirilmesi, tablo ve heykellerden ilham alarak kaleme alınan edebî metinlerin tiyatro oyuncuları tarafından müzenin galerilerinde kesintisiz bir şekilde canlandırılması esasına dayanıyor.

 

İlk kez bir metin için tablo seçildi

Ahmet Altan’ın Silivri Cezaevi’nde yazdığı ve ilk olarak Birtanya Yazarlar Cemiyeti tarafından İngilizce olarak yayımlanan, daha sonra çeşitli dillerde, The Guardian, Le Monde, Le Repubblica, Frankfurter Rundschau, Neue Zürcher Zeitung gibi gazetelerde ve K24’te yayımlanan “Yazarın Paradoksu” denemesi Ganymed kapsamında bir “ilk”e de vesile oldu. Görsel bir eser için metin yazdırmak yerine, hazır bir metne uygun bir görsel eser seçildi.

Altan’ın denemesi Avrupa’da büyük yankı uyandırınca, Viyana Sanat Tarihi Müzesi bu 

denemeyi müzedeki eserlerden biriyle eşleştirmeye ve Ahmet Altan’ın metnine dayalı bir tiyatro oyununu o eserin bulunduğu bölümde müzeyi gezenlere sunmaya karar verdi. Ahmet Altan’la telif hakkı anlaşması yapan müze, bu kapsamdaki ilk performansı 7 Mart’ta gerçekleştirecek.

Ünlü Alman tiyatrocu Raphael von Bargen ile Alman tiyatro ve sinema oyuncusu Pauline Knof’un okumalarıyla canlandırılacak olan “Yazarın Paradoksu,” müze koleksiyonundaki “Hollandalı Ustalar” serisinden bir tabloyla eşleştirildi. Söz konusu 1653 tarihli tablo, Samuel Dirkz van Hoogstraten’e ait ve Penceredeki İhtiyar Adam adını taşıyor.

Van Hoogstraten’in tablosu önünde Ahmet Altan’ın cümlelerini dinleyecek olan izleyicilerin bedenin tutsaklığı ve aklın özgürlüğü üzerine beş asırlık bir yolculuk yapmaları hedefleniyor.

Van Hoogstraten’in tablosundaki ihtiyar adamın kimliği bilinmiyor ama ressam bu tabloda trompe l'oeil tekniğini kullanarak bir yanılsama yaratıyor ve ihtiyar adamın hem pencerenin arkasında hem de önünde olduğu, aynı anda iki yerde birden, hem tutsak hem özgür olabildiği izlenimini veriyor. Ganymed’in yönetmeni Jacqueline Kornmüller, “Ahmet Altan’ı galaya davet etmiştik. Gelmek istiyordu. Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasını dehşetle karşıladık” diyor. Kornmüller, Altan’ın kızı Sanem Altan’ın “Hukuk varmış gibi kararı temyiz edeceğiz” şeklindeki demecini de hatırlatıyor.

Viyana Sanat Tarihi Müzesi, Ahmet Altan’a davetini Silivri Cezaevi’ndeyken iletmiş, Altan da müze yöneticilerine ‘’Serbest kalırsam memnuniyetle gelirim” cevabını vermişti.

Şunu biliyoruz: Ahmet Altan 7 Mart’taki galaya muhtemelen gidemeyecek. Ama şundan da eminiz: Ahmet Altan 7 Mart’ta Viyana’da olacak.

Ahmet Altan Ganymed’e ilham veren “Yazarın Paradoksu” denemesinde tam da bunu anlatmıştı zira:

“Beni nereye kapatırsanız kapatın ben zihnimin sınırsızlığında kanatlanır, bütün dünyayı dolaşırım… Bunları bir hapishane hücresinde yazıyorum. Ama hapiste değilim. Ben bir yazarım. Ne bulunduğum yerdeyim, ne bulunmadığım yerde. Beni hapse koyabilirsiniz ama beni hapiste tutamazsınız. Bütün yazarlar gibi ben de duvarları rahatça geçecek bir sihrin sahibiyim çünkü.” (K24)