Kolaj: Faruk Ekici | T24
Bu sabah "Ferit Edgü ölmüş" diye bir mesaj aldım.
Nasıl olur? Ferit Edgü nasıl ölür? İçimden "Olamaz, mümkün değil" dedim. Ferit Edgü durduk yere neden ölsün, hem de mevsimlerden yaz. Yazın ölünmez, sonbaharda ölünmez, kışın soğuk olur. Baharı beklemeli. Ama bahar hayatın başlangıcı, doğanın uyanışı, aslında hiçbir mevsimde ölünmez, diye mırıldandım.
Hayata, yazıya, resme, dostluklara, güzel olan her şeye bu kadar yakın insan neden ölür?
20'li yaşlarımdan beri zevkle, keyifle, ilgiyle okuduğum bir yazarımdır. En son, imzalı 'Cahil' kitabını almıştım. Dostlarına sadık ve hep dayanışma içinde olmuştur. 50 yıldan fazla bir sürede her pazartesi sabahı Yüksel Arslan'ı arayıp hâl hatır sormuştur. Abidin ve Güzin Dino'ların hep yakınlarında oldu. Abidin Dino'nun Sabancı Müzesi'ndeki retrospektif sergisini organize etti, katalog yazılarını yazdı. 50'li yıllarda kurduğu dostluklarını hep sürdürdü. Onat Kutlar, Demir Özlü, Orhan Duru, Tezer Özlü, Sezer Duru, Yüksel Arslan, Hayalet Oğuz…
Abidin Dino (solda) ve Ferit Edgü
Narmanlı Han'da açtığı Bedri Rahmi Sanat Galerisi'nde sevdiği, önemsediği ressamları sergiledi. 1979 yılında kurduğu Ada Yayınları'nda 140'a yakın kitap yayımladı. Kitaplara gösterdiği özen, grafik düzeni, seçtiği yazarların önemi, yayınlarını benzersiz kıldı.
1950'lerin sonunda yayımladığı ilk hikâye kitabi 'Kaçkınlar'ın tanıtımında Ferit Edgü'nün şu sözlerine yer verilmiştir.
"Kaçkınlar ve 1950'lerin sonunda yayımlanan, kuşağının birçok yazarının ilk yapıtlarındaki boğuntunun, bunaltının, bunalımın, başkaldırının, birey olma çabasının, barışık olmamada direnmenin, yerleşik değerleri sorgulama, yadsıma eğilimlerinin, yalnız özgür düşünce ve aydınlar üzerindeki baskıyı gün geçtikçe artıran siyasal iktidar tarafından değil, sözüm ona ilerici bağnaz çevrelerce de 'mahkûm' edildiğini gördüm, yaşadım. Bu açıdan bakıldığında, diyebilirim ki bir yalnızlıkta yazdık. Bireyselliğe yer olmayan bir toplumda, birer aykırı olarak birer horlanmış olarak yazdık. Kendi benzerlerimizi bulmak için yazdık."
Ferit Edgü'nün 60 yıl önce bu söyledikleri bugün için de büyük ölçüde geçerliliğini sürdürüyor.
Ferit Edgü, ressam olmak için yola çıkıp yazar olmuş gizli ressamlarımızdandır. 1979 yılında Tünel'e yakın binaların birindeki bürosunda tanışmıştım, Abidin Dino'nun selamını getirmiştim. Karşılıklı sevgimiz, saygımız hep sürdü.
30'lu yaşlarımızdayken "Benim Ressamlarım" diye Milliyet Sanat'ta yayımladığı bir dizi yazıya beni de eklemişti, çok onurlanmıştım. Sanırım bu akşam, Ferit Edgü'ye müthiş bir karşılama töreni düzenlemiştir onun sevdiği dostları. "Hoş geldin Ferit" pankartı altında kimler yoktur ki… Bedri Rahmi, Abidin Dino, Yüksel Arslan, Hayalet Oğuz, Orhan Duru, Tezer Özlü, Demir Özlü, Aliye Berger, Güzin Dino, Erdal Öz, Cihat Burak, İlhan Berk, Ece Ayhan, Fethi Naci… Ferit Edgü, çok sevdiği dostlarına kavuştu. Biz ise onun eksikliğini duyacağız.
Güle güle sevgili Ferit Edgü…
- Ferit Edgü'nün cenazesi, 24 Temmuz 2024 Çarşamba günü Teşvikiye Cami'sinde ikindi namazından sonra düzenlenecek törenin ardından Aşiyan Mezarlığı'nda toprağa verilecek.
Selçuk Demirel kimdir?Selçuk Demirel 1954 yılında Artvin’de doğdu. İlk çizgilerini 1973 yılında haftalık 7 Gün dergisinde yayımladı. 1978 yılında Ankara’daki mimarlık öğrenimini yarıda bırakarak Paris’e gitti. 1979 yılında Paris École Nationale Supérieure de Beaux-Artsin sınavlarını kazandı. Düzenli bir öğrenci olamadı. 1980-1981 yılında çocuklar için yazıp resimlediği Mumuk dizisi ve yine aynı yıl Le Monde gazetesinde desenleri yayımlandı. Çizimleri, başta Türkiye olmak üzere, Fransa’da ve birçok Avrupa ülkesinde ve Amerika’da önemli gazete, dergi ve kitaplarda yer aldı. Çalışmalarını düzenli olarak Le Monde, Le MondeDdiplomatique ve T24’te sürdüren Selçuk Demirel’in açtığı kişisel sergilerin yanı sıra desen albümleri, çocuklar için yazıp resimlediği ve değişik yazarlarla birlikte gerçekleştirdiği 50'den fazla kitabı bulunuyor. Eserleri önemli özel koleksiyonlarda yer alan sanatçının 2022 yılında 23 çalışması Musée National L’Histoire de l’Immigration tarafından müzenin koleksiyonuna alındı. Metis (2013), Defile (2013), Başka Bir Yerde (2013), Portakal Mavisi Bir Dünya (2016), Duman (John Berger ile, 2016), Sen Surat Okumayı Bilir misin? (2017), Elma (2017), Noir (2017), Saat Kaç? (John Berger ile 2018), PSİ / Bilinçaltından Gerçeküstüne (2019), Kıyıda Tek Başına (2019), Bir Ağacın Altında (2021), Birdenbire İstanbul (2022) ve Ağaçname - Sen Ne Güzel Bir Ağaçsın (2023) Selçuk Demirel’in son çıkan kitaplarıdır. |