15 Mart 2025 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 9583 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile Özel Tüketim Vergisi Kanunu’na ekli III sayılı listenin B cetvelinde yer alan sigara ve bazı tütün ürünlerinde (nispi) ÖTV oranı yüzde 53,5'ten yüzde 50'ye düşürülürken bazı tütün ürünlerinde maktu ÖTV tutarı ise 8,3896 liradan 10,5 liraya 15 Mart 2025’te yürürlüğe girmek üzere yükseltildi. 

Aşağıdaki tabloda 15 Mart öncesi ve sonrası nispi ve maktu değişimler görülmektedir.

Sigarada ÖTV nasıl hesaplanır?

Sigaradan hem ÖTV hem de KDV alınmaktadır. KDV oranı yüzde 20’dir ama ÖTV’de bir adet nispi ve iki adet de maktu tutar bulanmaktadır. Şöyle ki sigaraya ilişkin ÖTV, ÖTV Kanunu III sayılı liste B Cetvelinde bulunur. Güncel haline buradan ulaşabilirsiniz.

Bu listeye göre Tütün içeren sigaralardan 15 Mart öncesi nispi vergi yüzde 53,5; asgari maktu vergi 1,8313 TL ve maktu vergi 8,3896 TL bulunmaktadır.

Sigarada ÖTV hesaplanmasında maktu vergi her koşulda alınmaktadır. Ancak nispi vergi ile asgari maktu ÖTV hesabı konusunda farklı bir uygulama bulunmaktadır. Şöyle ki hangisi yüksek ise o uygulanmaktadır.

Örneğin 15 Mart öncesi perakende satış fiyatı 87 TL olan 1 paket (20 adet) sigara için ÖTV aşağıdaki şekilde hesaplanır;

Yeni düzenleme ile ne olacak?

Aşağıdaki tabloda 9583 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile değişen nispi ve maktu değerlerle hesaplanmış örnekler bulunmaktadır. Ancak sigarada KDV, ÖTV dahil bir matrah üzerinden yüzde 20 hesaplanmaktadır. Aşağıdaki örneklerde/tabloda sigaradaki ÖTV yükündeki azalmanın yarattığı etkinin fiyatlara ne ölçüde yansıtılacağını tahmin etmem çok zor olduğundan KDV’yi perakende satış fiyatının aynı olduğu varsayımı üzerinden hesapladım. Olası bir durumda perakende satış fiyatı düşerse doğal olarak KDV tutarı da düşmüş olacaktır.

Örnek 2; Perakende satış fiyatı 80 lira olan bir sigaranın ÖTV ve KDV hesabı

Sonuç olarak

15 Mart 2025 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 9583 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile Özel Tüketim Vergisi Kanunu’na ekli III sayılı listenin B cetvelinde yer alan sigara ve bazı tütün ürünlerinde (nispi) ÖTV oranı yüzde 53,5'ten yüzde 50'ye düşürülürken bazı tütün ürünlerde maktu ÖTV tutarı ise 8,3896 liradan 10,5 liraya 15 Mart 2025’te yürürlüğe girmek üzere yükseltildi.

Hazine'nin vergi gelirine ihtiyacı olduğu şu günlerde ve her fırsatta vergi getirmeyi planlayan Şimşek’in tütündeki ÖTV’nin oranını düşürüp maktu tutarı artırma niyetini doğru okumak gerekiyor. Türk Lirası bazında 23 yılda yaklaşık 4,5 trilyon lira ÖTV tahsilatı yapılırken tütünden 1 trilyon 62 milyar lira ÖTV tahsilatı yapıldı. Daha basit bir ifadeyle 20 yılda tütünden 175 milyar dolar tahsil edilmiş. 

Şimşek’in vergi anlamında bu kadar cömert olan bu alanı kısmasının temel nedeni önceki gün TCMB Başkanı'nın da belirttiği üzere enflasyon hedefinin gerçekleştirilmesi var. Bunun için de mali çarpan mekanizması kullanılmış ve bu şekilde maliyetteki artış ürünün satış fiyatına yansıması -mali çarpan azaldığından- beklenenden daha az olacaktır.

Mali çarpanla alakalı daha detaylı bilgi için sevgili Emrah Akın’ın bu yazısına bakabilirsiniz.