Mustafa Kemal, Ulusal Kurtuluş Savaşı'nı örgütlemek ve yönetmek üzere 27 Aralık 1919'da ilk kez Ankara'ya geldiğinde, bozkırın ortasındaki birkaç kamu yapısından biri olan gardaki Direksiyon Binası'nı konut ve karargâh olarak kullanır.
Hatboyunda Gazi İstasyonu'na da ulaşan Ankara Garı'nın önünden Cumhuriyet Caddesi uzanır. Caddenin Ankara Kalesi'ne doğru solunda 19 Mayıs Stadyumu ve Atatürk Spor Salonu, sağında Ankara'nın denize hasretini yudumlatan devasa havuzuyla Gençlik Parkı yer alır. Diğer ucunda Opera binasına uzanan Gençlik Parkı önünden devam ettiğinizde, Cumhuriyet'in ilk davetleri ve balolarının düzenlendiği Ankara Palas'a gelirsiniz.
Atatürk Spor Salonu'nu geçince İkinci Meclis binasına, biraz ilerisinde de Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulduğu Birinci Meclis binasına ulaşırsınız. Çok bilinen fotoğraflarından birinde Atatürk'ün balkonundan baktığı Birinci Meclis binası, eski adı Taşhan olan Ulus Meydanı'ndadır. Ulus Meydanı'ndan Yenişehir'i de geçerek Çankaya'ya kadar uzanan bulvarın adı Atatürk, Ankara Kalesi'ne doğru uzanan caddenin adı da Anafartalar'dır. O Ankara, bozkırında kurulan yeni devleti; Gazi'siyle, Cumhuriyet'iyle, Ulus'uyla, Gençlik'iyle mimarisinde işaretleyen bir planlamayla başkent olacaktır.
Desen ve kapak: Selçuk Demirel
T24'ün kâğıda basılan tek yayını olan Yıllık'ın dördüncü sayısı, Cumhuriyet'in 100. yaşının eşiğinde yayımlanıyor. 85 yazar, akademisyen, gazeteci, çizer ve sanatçının yorum, analiz, hikâye ve desenleriyle hazırlanan T24 Yıllık, alanında Türkiye'de benzeri olmayan bir yayın. Türkiye'nin önde gelen uzmanlarının politikadan ekonomiye, dünyadan spora, sanattan çevreye uzanan geniş bir alanda mevcut durumu kaydederek izleyen yıla ilişkin öngörülerini paylaştığı T24 Yıllık'ın bu sayısında Cumhuriyet'imizin yüz yıla yaklaşan serüvenine de bakmaya çalışıyoruz.
Prof. Dr. Şevket Pamuk cumhuriyetin iktisadi tarihi, Prof. Dr. İlber Ortaylı Atatürk, Zülfü Livaneli 'cumhur ve kültür', Prof. Dr. Zafer Toprak dünden bugüne popülizmin tarihi ekseninde Cumhuriyet'in 'halkçı' vasfı, Prof. Dr. Orhan Tekelioğlu Cumhuriyet'in 'kanonik eserler' meselesi konularındaki görüşleriyle, Rıdvan Akar Cumhuriyet tarihine geçen yolsuzluklar dosyasıyla T24 Yıllık'a katkıda bulundular.
Ahmet Ümit, Mine Söğüt, Ece Aksoy ve Jilet Sebahat de T24 Yıllık için birer öykü kaleme aldılar.
Murat Belge; Edip Cansever'den Turgut Uyar'a, Tomris Uyar ve Cemal Süreya'dan Can Yücel'e uzanan hatıraların izinde 'şair dostları'nı yazdı.
Yayına başladığı günden bu yana T24 okurlarıyla yorumlarını paylaşan Bekir Ağırdır, 2022 için siyasette öngördüğü olasılıkları anlattı.
T24 Yıllık'taki çizgilerin, dünyada da bilinen sanatçılarımız Selçuk Demirel, Tan Oral, M. Kutlukhan Perker'e ait olduğunu, 2021 Sedat Simavi Vakfı Karikatür Ödülü'nü kazanan Hilal Özcan'ın da bu sayıya çizgileriyle katkıda bulunduğunu ekleyelim.
Ulus egemenliğine dayanarak demokrasi hayaliyle kurulan Cumhuriyet, başta laiklik olmak üzere, sahip olduğu değerlerle de suçlandığı bir dönemden geçiyor.
İngiliz aristokrasisini anlatan Downton Abbey dizisinde, muhafazakârlığın mizahla eleştirisi "Reformu seven bir lord, Noel'i seven bir hindi gibidir" dokundurmasıyla da yapılır. Cumhuriyet değerlerine karşı statüko üretmeye çabalayan bir siyasi geleneğin Cumhuriyet'e dair bir demokrasi vaadi olamaz. Bu karanlık dönemin en büyük tecrübesi bu olsa gerek.
Demokrasi, hukuk, laiklik, özgürlükler adına korkmaktan yeterince yorulduk. Her şey olacağına varıyor da biz sadece peşinden sürükleniyoruz, diyebilir misiniz?
Şirket, kurum, kişi, oluşum, fon gibi hiçbir dış kaynak kullanmadan yayına başladığı 1 Eylül 2009'dan beri, 'başka bir gazeteciliğin mümkün olduğu' inancıyla bağımsız haberciliği kurumsallaştıran T24 ve T24 Yıllık, sürüklenmeye karşı bir çabanın da ürünü.
Evet Ankara.
Ahmed Arif, "Bulvarlar çakırkeyf Yenişehir'de" dediği "Karanfil Sokağı" şiirinde, "Hasretim nazlıdır Ankara / Dumanlı havayı kurt sevsin" diye seslenir. Ziya Gökalp Caddesi, Güvenpark'ın karşısında Atatürk Bulvarı'nı keser. Ve Kurtuluş Parkı'nda nihayete erer...
* T24 Yıllık'ta yayımlanan yazım.