Dünya

Pezeşkiyan, İran'ın nükleer silah üretebileceğine dair iddiaları reddetti

Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, Tahran'da bulunan UAEA Başkanı Rafael Mariano Grossi ile görüştü

14 Kasım 2024 21:08

T24 Dış Haberler

İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, ülke lideri Ayetullah Ali Hamaney'in fetvası doğrultusunda hiçbir şekilde nükleer silah üretme çabasında olmadıklarını ve kimsenin bu politikadan sapmasına da izin vermeyeceklerini söyledi.

İran Cumhurbaşkanlığının yazılı açıklamasına göre, Pezeşkiyan, Tahran'da bulunan Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Başkanı Rafael Mariano Grossi'yi kabul etti.

Görüşmede, ülkesinin nükleer programının UAEA ile işbirliği çerçevesinde devam ettiğini ve şüpheleri ortadan kaldırmaya hazır olduklarını belirten Pezeşkiyan, "Birçok kez vurguladığımız gibi İran, Rehber'in (Hamaney) açık fetvasına dayanarak hiçbir şekilde nükleer silah yapma çabasında olmamıştır ve olmayacaktır. Kimsenin de onun bu politikasından sapmasına izin verilmeyecektir." dedi.

İsrail'in tehditlerine de değinen Pezeşkiyan, uluslararası toplumun Gazze ve Lübnan'da soykırım ve savaş suçları işleyen İsrail'i durdurması gerektiğini kaydetti.

Pezeşkiyan, aksi takdirde savaşın yayılacağına işaret ederek, "Biz savaşın ne bizim, ne bölgenin, ne de dünyanın çıkarına olduğuna inanıyoruz. Aklı başında hiç kimse savaş başlatmaya ve onu yaymaya çalışmaz ancak güvenliğimize karşı her eyleme mutlaka kararlı bir şekilde tepki vereceğiz." ifadelerini kullandı.

UAEA Başkanı Grossi de Pezeşkiyan'ın görevi döneminde Ajans ile işbirliği açısından olumlu bir dönem olacağına inandığını dile getirdi.

Grossi, İran ile Ajans arasında iyi etkileşim ve işbirliğinin kesinlikle İran'ın nükleer faaliyetlerine yönelik şüpheleri de ortadan kaldıracağına işaret etti.

İran lideri Hamaney'e bağlı Dış İlişkiler Stratejik Konseyi Başkanı Kemal Harrazi, 13 Mayıs'ta yaptığı bir konuşmada, Tahran'ın bölgedeki tek nükleer silah sahibi İsrail tarafından tehdit edilmesi halinde İran lideri Ayetullah Ali Hamaney'in kitle imha silahlarının üretilmesini ve kullanılmasını yasaklayan fetvasının değişebileceğini söylemişti.

O dönem Harrazi'nin yardımcısı olan bugün Mecliste aldığı güvenoyu ile Dışişleri Bakanlığına gelen Abbas Erakçi de 27 Mayıs'ta Katar'da düzenlenen Al Jazeera Forumu'nda yaptığı konuşmada, İsrail'den kaynaklanan nükleer tehdidin, bölge ülkelerini nükleer silah tutumlarını gözden geçirmeye zorlayacağını söylemişti.

Bölgede tek nükleer silah sahibi İsrail'in tehditlerine karşı ülkede zaman zaman Hamaney'e söz konusu fetvayı gözden geçirme çağrıları yapılıyor. (AA)

 

Orta Doğu kaynıyor, bölgesel savaş riski artıyor; neler yaşandı?

Orta Doğu'da bölgesel savaş endişelerini artıran gerilimli ve çatışmalı bir süreç yaşanıyor. İsrail'in Hizbullah'ın binlerce iletişim cihazını patlatmasıyla başlayan süreç, İsrail'in Lübnan'ın güneyine başlattığı kara harekâtı ve İran'ın Hizbullah lideri Hasan Nasrallah'ın öldürülmesinin ardından balistik füzelerle yaptığı misilleme saldırısıyla giderek ısınıyor. İsrail, 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze'de sürdürdüğü savaşın hedefleri arasına Lübnan'ın güneyi, İsrail'in kuzeyinde "yerlerinden edilmiş" vatandaşlarının bölgeye geri dönmesini de ekledi ve Hizbullah'tan Litani Nehri'nin gerisine çekilmesini istiyor. 

ABD'nin gerilimi tırmandırmama uyarıları, Katar ve Mısır ile birlikte yürüttüğü ateşkes çabalarının ortasında Lübnan'da Hizbullah'a yönelik art arda iki büyük saldırı düzenlemişti. İsrail, Hizbullah'a ait binlerce iletişim cihazını iki gün üst üste eş zamanlı saldırılarla patlattı. 

TIKLAYIN | Lübnan'da Hizbullah militanlarının çağrı cihazları eş zamanlı olarak patlatıldı; 8 kişi hayatını kaybetti, 2 bin 800 kişi yaralandı

TIKLAYIN | Lübnan'da çağrı cihazlarının ardından telsizler de patlatıldı: En az 20 ölü, 450 yaralı; İsrail Savunma Bakanı'ndan "savaşta yeni aşama" açıklaması

TIKLAYIN | Patlamaları ne tetikledi: Hizbullah'ın, İsrail takibinden sıyrılmak için kullandığı çağrı cihazları binlerce insanı nasıl yaraladı?

FÜSUN SARP NEBİL YAZDI | Lübnan'da Hizbullah'ın çağrı cihazları nasıl patlatıldı?

Hizbullah'ın kalesine büyük saldırılar; Hasan Nasrallah öldürüldü

Gerilimi iyice tırmandıran olay Hizbullah lideri Hasan Nasrallah'ın, Hizbullah'ın kontrolündeki Dahiye'de hava saldırısıyla öldürülmesi oldu. Önce İsrail ordusu, 21 Eylül'de "hedefli bir saldırı" gerçekleştirerek Beyrut'un Dahiye bölgesinde bir apartmana hava saldırısı düzenledi. İsrail Savunma Kuvvetleri Sözcüsü Daniel Hagari, saldırıda, Operasyonlar Komutanı İbrahim Akil ile birlikte Rıdvan biriminin üst düzey komutanları ve komuta zincirlerinin öldürüldüğünü açıkladı. Hizbullah da yaptığı açıklamayla, üst düzey komutanı Akil’in öldüğünü doğruladı.

TIKLAYIN | İsrail'in Lübnan’daki “hedefli” hava saldırısında ölü sayısı 14'e çıktı, çoğu kadın ve çocuk | Hizbullah, üst düzey komutanı Akil’in öldüğünü doğruladı

Ardından 27 Eylül'de yine aynı bölgedeki 6 apartmana yapılan hava saldırısında Hizbullah lideri Hasan Nasrallah öldürüldü. Saldırı, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu'ndaki konuşmasının hemen ardından gerçekleştirildi ve Netanyahu'nun BM binasında saldırı emrini verirken çekilmiş bir fotoğrafı yayımlandı. Saldırıda her biri birer ton olmak üzere yaklaşık 85 sığınak delici bombanın kullanıldığı bildirildi. 

Hizbullah lideri Hasan Nasrallah

TIKLAYIN | Hizbullah lideri Hasan Nasrallah, Beyrut'taki İsrail saldırısında öldürüldü

TIKLAYIN | İsrail Başbakanı Netanyahu'nun BM konuşmasının tam metni: Suudi Arabistan ile normalleşme vurgusu yaptı, BM'ye "antisemitik safra bataklığı" dedi

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, "Önümüzdeki günlerde tüm tarafların yapacağı tercihler bu bölgenin hangi yolda ilerleyeceğini belirleyecek" açıklamasında bulundu. 

Netanyahu, saldırı emrini BM binasından verdi

İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant, 30 Eylül'de Hizbullah’a karşı savaşın bir sonraki aşamasının çok yakında başlayacağını duyurdu. Gallant, "Kuzey sınırındaki 188. Tugay savaşçılarıyla birlikte kuvvetler, Hizbullah'ı kuvvetle vurmaya hazır. Amacımız belli; kuzeyde yaşayanları evlerine döndürmek için elimizden gelen tüm imkanları kullanacağız" dedi. 

TIKLAYIN | İsrail Savunma Bakanı Gallant: Hizbullah’a karşı savaşın yeni aşaması çok yakında başlayacak

İsrail'den Lübnan'ın güneyine kara harekâtı

İsrail ordusu, 30 Eylül'de Lübnan'a kara harekâtının başladığı resmi açıklamayla duyuruldu. "Sınırlı, bölgesel ve hedefli" diye olduğu belirtilen harekâtın isminin "Kuzey Okları" olduğu açıklandı.

İsrail ordu sözcüsü Daniel Hagari de yaptığı yazılı açıklamada, İsrail ordusunun, Lübnan'ın güneyinde Hizbullah'ın altyapısına yönelik sınırlı ve yoğun kara saldırılarına başladığını belirtti.

TIKLAYIN | İsrail ordusu kara harekâtı başlattı, Güney Lübnan'a yoğun topçu ateşi açıldı, Lübnan ordusu sınırdan 5 kilometre çekildi!

İran'dan misilleme saldırısı

İran, İsrail'in Hizbullah'a karşı yürüttüğü operasyona misilleme olarak İsrail'e bir balistik füze saldırısı başlattı. İsrail ordu radyosu, İran'dan İsrail'e yaklaşık 200 füze fırlatıldığını bildirdi. İran Devrim Muhafızları, saldırının Hamas Siyasi Büro lideri İsmail Haniye, Hizbullah lideri Hasan Nasrallah  ve Nasrallah'ın da öldürüldüğü saldırıda öldürülen Devrim Muhafızları Ordusu Kudüs Gücü bünyesinde görev yapan Tuğgeneral Abbas Nilfuruşan'ın öldürülmesine misilleme olduğunu açıkladı. İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF) Sözcüsü Daniel Hagari, saldırının “sonuçları olacağını” söyledi. Hagari tarafından yapılan açıklamada, İsrail ordusunun İran saldırısına karşı "savunma ve misilleme yapmaya tamamen hazır" olduğu belirtilerek, bunun "zamanında" yapılacağı vurgulandı. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahuda İran'ın füze saldırısıyla "hata yaptığını ve bunun bedelini ödeyeceğini" savundu. İran ise İsrail'e yönelik füze saldırısının "BM Şartı'nın 51. maddesine göre meşru müdafaa hakkı uyarınca" gerçekleştirildiğini belirtti.

TIKLAYIN | İran'dan İsrail'e misilleme saldırısı: Yaklaşık 200 füze fırlatıldı; ABD'den İsrail savunmasına destek, Netanyahu'dan "Bedel ödeyecek" açıklaması

TIKLAYIN | Dünya basını, İran'ın İsrail'e misilleme saldırısını nasıl gördü?