T24 Haber Merkezi
ODTÜ ROMER araştırmacılarının dahil olduğu “arı kovanı gözlemleyebilen robotik sistem” projesi, alanın sayılı dergilerinden olan “Science Robotics” dergisinin “Bilimsel keşif için robotlar” özel sayısının kapağında yer aldı.
ODTÜ Robotik ve Yapay Zeka Teknolojileri Uygulama ve Araştırma Merkezi (ROMER) araştırmacılarından Doç.Dr. Erol Şahin, Doç.Dr. Ali Emre Turgut ve Doç.Dr. Hande Alemdar’ın proje ekibinde yer aldıkları; İngiltere, Çekya ve Avusturya'daki uluslararası ortaklarla, bal arılarının davranışlarının robotik ve yapay zeka teknolojileri kullanılarak gözlemlenip incelenmesini sağlayan bir robotik sistem geliştirdikleri AB projesi RoboRoyale; konusundaki alanın seçkin dergilerinden olan "Science Robotics" dergisinin kapağında yer aldı.
Yapay zeka destekli arı kovanı projesi
Graz Üniversitesi kampüsünde bulunan araştırma laboratuvarında ve bir benzeri ODTÜ-ROMER’de çalışan, kraliçe arının işçi arılarla etkileşiminin yüksek çözünürlüklü gerçek zamanlı görüntüler kaydeden bu sistemin günlük ürettiği 1,4 terabayt verinin toplanması ve proje ortakları tarafından detaylı analizi ile, koloninin ve kraliçenin davranışsal etkileşimlerinin ortaya çıkarılmasının ve arı kolonisindeki sosyal davranışlarının temellerinin anlaşılmasının yolu açıldı.
Bu robotik sistem, kovandaki çeşitli verilerin anlık ve sürekli olarak, yüksek doğrulukta ve uzun süreler boyunca toplanmasına ilk kez olanak tanıdı. Bu verilerin yapay zeka teknolojileri ile analizi sayesinde arıların "Temel Davranışsal Ölçü" olarak da nitelendirilebilecek 23 farklı davranış kalıbına dair ilginç sonuçlar raporlandı. RoboRoyale projesi kapsamında toplanan verilerin önümüzdeki dönemde daha farklı analizlerde de kullanılmasını öngören araştırmacılar, bu yeni sistemle, biyolojik sistemlerde davranış ve ekoloji alanlarındaki araştırmalar için robotik ve yapay zeka teknolojilerinin bilgi teminine imkan sağladığını ortaya koydu.
Proje ekibi, gelecekte bu dijital yöntemleri, diğer önemli hayvan ve bitki türlerine genişleterek karmaşık ekosistemleri daha iyi anlamanın yolunu açmayı planladığı öğrenildi.
'Görünmeyen Cemaat: Mürideler'in yazarı ve ‘Kızıl Goncalar’ dizisinin danışmanı Filiz Gazi, tarikatlarda kadınlara biçilen hayatları anlattı |