İsrail’in Gazze ve Lübnan’dan sonra Suriye’ye yönelik havadan saldırılarını arttırması etkisini gösterdi. Son olarak Palmira kentine düzenlediği saldırıda çoğu İran ve Hizbullah milisi en az 36 kişinin ölmesi, 50 kişinin ise yaralanması sonrası milis liderleri Suriye’yi terk ederek Irak’a geçti. İran yanlısı Şii milis grupların İsrail hedeflerine saldırılarını arttırması sonrası İsrail yönetimi, Irak’a saldırabileceği mesajı verdi. Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani ise, İsrail’i Irak’a saldırmaması konusunda uyararak, “Bahane arıyor” dedi.
Lübnan’a silah ve savaşçı sevk etmek ve İranlı milislerin varlığını gerekçe göstererek Suriye rejiminin denetimindeki bölgelere yönelik hava saldırılarını arttıran İsrail, son olarak önceki gün Palmira kentine yoğun hava saldırıları gerçekleştirdi. Saldırıda 35 kişinin yaşamını yitirmesi sonrası Suriye’deki İran ve Hizbullah güçlerini harekete geçirdi. İran Devrim Muhafızları Ordusu (DMO) ve İran destekli Hizbullah ve İslami Cihad milisleri liderleri, Suriye’den Irak’a geçmeye başladı. İsrail'in hedefi olma korkusu ile bölgeden ayrılmaya başlayan milis ve liderleri taşıyan taşıyan üç araç, dün akşam saatlerinde Suriye'den Irak'a geçti. Suriye hükümet güçlerinden bir askeri kaynağın verdiği bilgiye göre, 11 üst düzey İran Devrim Muhafızları komutanı ve İran destekli milisleri taşıyan üç otobüsün Suriye topraklarından çıkarak el-Kaim sınır kapısından Irak topraklarına girdi. Irak’a ulaşan liderlerin Humus, Palmira ve Şam bölgelerinde faaliyet gösterdiği, hepsinin İran ve Irak uyruklu olduğu bildirildi.
İran, Hizbullah ve İslami Cihad lider kadrolarının bölgeden ayrılmasının İsrail’in son günlerde milis yapılarının bulunduğu noktalara yoğun ve isabetli saldırılar yapmasının ardından gerçekleşmesi dikkat çekti.
Şam artık güvenli bir liman değil
İsrail’in Suriye’de İran bağlantılı güçlere karşı etkili hava saldırıları düzenlemesinin Şam’ın artık bundan böyle güvenli bir liman olmayacağı ve bu güçlere karşı giderek daha tehlikeli olacağı yorumları yapılıyor. İran bağlantılı lider kadrolarının Şam’da mahalle aralarında ya da herhangi bir şehirde dikkat çekmeyecek faaliyetlere yönelmesinin İsrail’in gözünden kaçmadığı, özellikle Lübnan Hizbullah'ının kurulduğu 1982 yılından bu yana en zor dönemini yaşadığı belirtiliyor. Bu durumun farkında olan Şam rejiminin İsrail’in saldırılarından kurtulmak için İran ve bağlantılı güçlerin ülkeden çıkarılması için girişimini arttırdığı belirtiliyor. Bu kapsamda Rusya’nın da Suriye rejimine destek olduğu, İran destekli grupların varlığını en aza indirmek için yoğun çalışma içine girdiği bildiriliyor.
Yeni hedef Irak mı?
İran bağlantılı milis örgüt liderlerinin Irak’a geçmesi ve bu ülkeden İsrail’e saldırılar yapılması Gazze, Lübnan ve Suriye’den sonraki hedefin Irak olacağı endişesini arttırdı. İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Saar, Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi’ne gönderdiği mektupta, “Irak hükümetinin topraklarının diğer uluslara yönelik saldırılar için bir üs olarak kullanılmasını önlemekle yükümlü olduğunu hatırlatarak, Tel Aviv'in meşru müdafaa hakkına sahip olduğunu ve İsrail topraklarında olup biten her şeyden Irak hükümetini sorumlu tutacakları” ifadelerini kullandı.
Irak'ın alt yapısı hedef alınacak
Irak’ta İran yanlısı Şii milis grupların oluşturduğu İslami Direniş Hareketinin, belirli aralıklarla İsrail hedeflerine saldırılar düzenlemesi ülkede tepkileri arttırıyor. İsrail'de yayınlanan Maariv gazetesi, Irak tarafından İsrail hedeflerine yönelik olası saldırıda İsrail'in Irak'ın alt yapısını hedef alacağını ve ülkede suikast saldırılarına başlayacağını iddia etti.
"Savaş ve barış kararı devlete ait"
İsrail'in Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi’ne gönderdiği Irak hakkındaki mektuba tepki gösteren ve olası saldırıya dikkat çeken Sudani, "İsrail’in Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ne (BMGK) gönderdiği mesajın Irak'a saldırmak için bir bahane olduğunu" söyledi. Sudani, İsrail'in tehditlerini kabul etmediklerini, savaş ve barış kararının devlete ait olduğunu ifade etti.
Orta Doğu kaynıyor, bölgesel savaş riski artıyor; neler yaşandı?Orta Doğu'da bölgesel savaş endişelerini artıran gerilimli ve çatışmalı bir süreç yaşanıyor. İsrail'in Hizbullah'ın binlerce iletişim cihazını patlatmasıyla başlayan süreç, İsrail'in Lübnan'ın güneyine başlattığı kara harekâtı ve İran'ın Hizbullah lideri Hasan Nasrallah'ın öldürülmesinin ardından balistik füzelerle yaptığı misilleme saldırısıyla giderek ısınıyor. İsrail, 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze'de sürdürdüğü savaşın hedefleri arasına Lübnan'ın güneyi, İsrail'in kuzeyinde "yerlerinden edilmiş" vatandaşlarının bölgeye geri dönmesini de ekledi ve Hizbullah'tan Litani Nehri'nin gerisine çekilmesini istiyor. ABD'nin gerilimi tırmandırmama uyarıları, Katar ve Mısır ile birlikte yürüttüğü ateşkes çabalarının ortasında Lübnan'da Hizbullah'a yönelik art arda iki büyük saldırı düzenlemişti. İsrail, Hizbullah'a ait binlerce iletişim cihazını iki gün üst üste eş zamanlı saldırılarla patlattı. FÜSUN SARP NEBİL YAZDI | Lübnan'da Hizbullah'ın çağrı cihazları nasıl patlatıldı? Hizbullah'ın kalesine büyük saldırılar; Hasan Nasrallah öldürüldüGerilimi iyice tırmandıran olay Hizbullah lideri Hasan Nasrallah'ın, Hizbullah'ın kontrolündeki Dahiye'de hava saldırısıyla öldürülmesi oldu. Önce İsrail ordusu, 21 Eylül'de "hedefli bir saldırı" gerçekleştirerek Beyrut'un Dahiye bölgesinde bir apartmana hava saldırısı düzenledi. İsrail Savunma Kuvvetleri Sözcüsü Daniel Hagari, saldırıda, Operasyonlar Komutanı İbrahim Akil ile birlikte Rıdvan biriminin üst düzey komutanları ve komuta zincirlerinin öldürüldüğünü açıkladı. Hizbullah da yaptığı açıklamayla, üst düzey komutanı Akil’in öldüğünü doğruladı. Ardından 27 Eylül'de yine aynı bölgedeki 6 apartmana yapılan hava saldırısında Hizbullah lideri Hasan Nasrallah öldürüldü. Saldırı, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu'ndaki konuşmasının hemen ardından gerçekleştirildi ve Netanyahu'nun BM binasında saldırı emrini verirken çekilmiş bir fotoğrafı yayımlandı. Saldırıda her biri birer ton olmak üzere yaklaşık 85 sığınak delici bombanın kullanıldığı bildirildi.
|