T24 Haber Merkezi
Gonca Tokyol
Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, Türkiye’nin dört bir yanında faaliyet gösteren 15 termik santrale verilen ‘öldürme izni’nin 2.5 yıl daha uzatılmasına dair değişiklikliğin bu santrallerin altı ay içinde adım atmasını da beraberinde getirdiğini kaydederek, “Altı ay içinde atılmayan adımları Bakanlıklar olarak resen atıp, bu tedbiri kendimiz alıp, doğayı koruyacak adımı atacağız” dedi.
Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne perşembe günü getirilen ‘torba yasa’nın içerisindeki 50. Madde’yle kükürt giderim tesisi olmadığı için yasal sınırların üzerinde kirletici salan termik santrallere verilen süre, 2013’ten bu yana 4. kez uzatıldı. Kanun teklifine son anda eklenen 50. Madde'yle kömürlü termik santrallere çevre mevzuatına uyum için verilen süre 31 Aralık 2019'dan 30 Haziran 2022'ye çekildi. AKP ve MHP milletvekillerinin oylarıyla geçen düzenlemenin içeriği kadar, değişikliğe itiraz eden muhalefet milletvekillerinin büyük bir kısmının oylamaya katılmaması da eleştiri konusu oldu.
TIKLAYIN - Milletvekilleri, iklim krizi mücadelesini yarı yolda mı bıraktı?
Meclis’te AKP’nin grup toplantısı öncesi gazetecilerin konuya ilişkin sorularını yanıtlayan Bakan Kurum, termik santrallere 2020’ye kadar verilen iznin altında tüm partilerden milletvekillerinin imzası olduğunu ifade ederek şunları söyledi:
“Bu sürecin sonunda bazı santrallerde yenileme oldu, bazıları bu ilişkin adımlar atmadılar. Yasada altı ay içinde filtrelemeye ilişkin adımları santrallerin atması gerekiyor. Eğer etmezlerse, altı ay içinde atılmayan adımları Bakanlıklar olarak resen atıp, bu tedbiri kendimiz alıp, doğayı koruyacak adımı atacağız. 2022’ye kadar bekleme gibi bir durum söz konusu değil. İlave bir altı ay vermiş olacağız.”
Peki ya Meclis’te onaylanan değişiklik ne diyor? 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu'nun Geçici 8. Maddesi'nde yapılan değişiklikle mevzuata uygun olmayan termik santrallere 2.5 yıl daha süre verildi ancak 'çevre mevzuatına uyuma yönelik yatırımlara dair yapım sözleşmesi ile iş termin planı'nın 30 Haziran'a 2020'ye kadar Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'na teslim edilmesi şartı getirildi. Verilen tarihe kadar bakanlığa uygun bir plan sunmayan üretim tesislerinin uzatma hakkından yararlanamayacağı, yani üretim faaliyetlerinin durdurulacağı kaydedilirken, tesislerin aynı zamanda plana uyum açısından 4 ayda bir denetleneceği kaydedildi.
CHP'li Karaca: Çevre Kanunu'na göre zaten denetlenmesi gerekiyor ama Sayıştay raporlarına göre bir defa bile denetlenmemiş
Meclis'ten geçen hafta geçen değişikliğin bir benzerini Şubat ayında Meclis'e geldiğinde reddeden MHP milletvekilleri de, perşembe günü Genel Kurul'da yaşanan konuşmalarda bu kez 'kabul' oyu kullanmalarının gerekçesi olarak bu uygulamaları göstermişti. CHP Denizli Milletvekili Gülizar Biçer Karaca'nın "Milliyetçi Hareket Partili milletvekili arkadaşlarım, ne değişti 15 Şubat'tan bugüne kadar" şeklindeki sorusunu yanıtlayan MHP Sakarya Milletvekili Muhammed Levent Bülbül termin planı ve denetlemeler konusunda değişikliğe gidildiğini ve bunun da denetimi artıracağını savunmuştu. CHP ve MHP milletvekilleri arasında bunun üzerine şu konuşma geçmişti:
-MHP'li Bülbül: 50'nci maddeye dikkat edildiği takdirde, bununla alakalı olarak, filtre takılma işlemi teknik olarak hemen gerçekleşecek bir işlem değil biliyorsunuz. Burada getirilen düzenlemede, özellikle 30/6/2020 tarihine kadar Bakanlığa iş termin planını sunmayan üretim tesislerinin bu haklardan yararlanamayacağı, iş termin planı sunulan üretim tesislerinin de Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından bu plana uyum açısından 1/7/2020 tarihinden yani hemen sonrasından itibaren başlamak üzere dört ayda bir denetleneceği, yapılan her bir denetimde bu iş termin planına uygun olmadığı tespit edilen tesislere ilgili kanunun 20'nci maddesinde yer alan idari para cezalarının 20 kat artırılarak uygulanacağı, iş termin planındaki herhangi bir işin yapımının belirtildiği süreye göre bir yıl geciktiğinin tespiti hâlinde üretim tesisinin toptan faaliyetinin durdurulacağı açık bir şekilde dercedilmiştir.
-CHP Zonguldak Milletvekili Deniz Yavuzyılmaz: Bu altı yıldır var zaten.
-Bülbül: Şimdi, bu noktada, bu dört ayda denetlenmesi meselesi…
-CHP'li Karaca: Çevre Kanunu'na göre zaten denetlenmesi gerekiyor ama Sayıştay raporlarına göre bir defa bile denetlenmemiş. Ne değişecek?
-Bülbül: Hayır, hayır, hayır… Şu an bu cümleler yeni ekleniyor bu maddeye.
-Karaca: Çevre Kanunu'nda bu cümleler var zaten.
-Bülbül: Bu termin planının dört ayda bir denetimi ve bu işin gerçekleşmesiyle alakalı olarak bu hükmün uygulanması durumunda bu işin ciddiyetle takibi ve bu işletmelerin bu filtreyi takması temin edilecektir.
-Yavuzyılmaz: Daha önce ciddiyetsiz miydi?
-Bülbül: Buna vermiş olduğumuz destek bu şartladır. Bundan başka bir şey yoktur.
Madde 50 ne getiriyor?
|