8 yıl önce kaydını yapmadıkları otizmli öğrencinin annesini bursluluk sınavı için aradılar

T24

Başta İstanbul olmak üzere Türkiye’nin dört bir yanında eğitim veren Doğa Koleji, 8 yıl önce oğlu Ozan’ı otizmli olması sebebiyle kaydetmedikleri İstanbul Otizm Gönüllüleri Derneği Başkanı Avukat Sedef Erken’i arayarak bursluluk sınavına katılma davetinde bulundu. Telefonda 2006 doğumlu Ozan’ın katılabileceği şekilde okullarında bir bursluluk sınavı olduğu bilgisini veren Doğa Koleji yetkilisi, Erken’in “Benim oğlum kaynaştırma öğrencisi, siz otizmli çocukları alıyor musunuz kolejinize” sorusu üzerine “Maalesef almıyoruz” yanıtını verdi. Telefon, birkaç saniye sonra da “Neden peki almıyorsunuz” diye soran Erken’in suratına kapandı.

Doğa Koleji: Otizmli öğrencileri kayıt etmekle ilgili çalışmalar yapılıyor

Yaşadığı telefon görüşmesinin ardından Doğa Koleji’nin çağrı merkezini arayarak bir başka yetkiliyle görüşen Erken, oradan da kaynaştırma öğrencilerinin Doğa Koleji’ne kabul edilmediği yanıtını aldı. Telefondaki yetkili, “Şu anda bununla ilgili çalışmalar yapılıyor” derken, Erken de şunları sordu:

“Ne gibi çalışmalar? 2011’den 2019’a, 8 yıldır yapamadığınız hangi çalışmaları yapmayı umuyorsunuz önümüzdeki 8 yıl içinde ve bizi nasıl bu şekilde taciz edebiliyorsunuz 8 yıl sonra, bu hakkı nereden buluyorsunuz?”

T24'ün ulaştığı Doğa Koleji yetkilileri Erken'in kayıtlarına nasıl ulaşıldığı, olayın nasıl geliştiği konusunda detaylı bilgi alarak konuyu değerlendireceklerini söyledi. Otizmli öğrencilerin okula kayıt edilip edilmediği konusunda telefonda Erken'le konuşan kişinin bilgilendirme yapmak gibi bir konumu olmadığını savunan yetkili, ilerleyen zamanda resmi bir açıklama yapılabileceğini ifade etti. 

Tekil bir olay değil: "Geçen gün aradılar; biz de isterdik ama okul kapısından bile almadı bizi dedim..."

Doğa Koleji yetkilileriyle arasında geçen konuşmalara dair ses kayıtlarını YouTube üzerinden paylaşan Erken, “Sevgili Doğa Okulları, lütfen bunu yapmayın. Benim oğlumu 2011'de de otizmli olduğu için almamıştınız, en azından tekrar aynı şeyleri yaşatıp beni üzmeyin. 8 yıldır bitmeyen çalışmalarınızı bitirmek için İstanbul Otizm Gönüllüleri Derneği olarak size destek oluruz, yapmayın” dedi.

Bir başka otizmli annesi Dilek Bozkurt da Twitter'da yaptığı paylaşımda Erken ile benzer bir deneyim yaşadıklarını belirterek,  "Geçen gün beni bir kurum aradı değerlendirme sınavı olacakmış öğrencimizi bekleriz diye.. Buna katılmayı biz de isterdik ama okul kapısından bile almadı bizi dedim. Sessizlik oldu. 'Otizmli benim çocuğum güzel kardeşim' dedim de algıladı" ifadelerini kullandım. 

Kişisel verilerin korunumu: "Çocuğun verisi kendisine ait, annesi bir yere kayıt yaptırırsa dahi çocuğunun verisi ayrı"

Öte yandan Erken, kendisinin ve oğlunun kişisel verilerinin izni dışında kullanılmasına da dikkat çekerek konunun hukuken de takipçisi olacağını söyledi. Yayınlanan ses kayıtlarında da Erken'in kişisel verilerine nasıl ulaşıldığını ısrarla sorduğu, ilk görüşmedeki Doğa Koleji görevlisinin 'AVM'lerdeki stantlara başvurduğu' cevabını verdiği, ikinci yetkilinin ise "Sizinle 2011 senesinde ilk olarak aslında irtibata geçmişiz" dediği duyuldu. Erken, bu 'ilk irtibatın' Doğa Koleji Ozan'ı kabul etmediği zaman yaşandığını söyledi. 

Kişisel verilerin korunumu konusunda çalışan Avukat Asena Doğan da T24’e yaptığı açıklamada Doğa Koleji yetkilisinden gelen 'AVM' açıklamasının hukuken herhangi bir zemini olmadığını belirterek, "Eğer öyle olsa bile aydınlatma metninde verinin nerede kullanılacağına, kimlere aktarılacağına ve hangi amaçla hangi verinin aktarıldığına dair bilgilendirme olmalı" yorumunda bulundu. Aynı zamanda Erken ile oğlunun verilerinin de hukuken farklı değerlendirildiğine dikkat çeken Doğan, şöyle devam etti:

"Çocuğun verisi kendisine ait, annesi bir yere kayıt yaptırırsa dahi çocuğunun verisi ayrı. Çocuğun 2006 doğumlu olması mesela anneye ait bir veri değil, çocuğa ait. Şirkette uyum çalışması yapılırken mesela bir forma benim annemin adını yazmışlar, o artık 3. kişinin verisi oluyor. Benim verilerimin paylaşılmasına izin versem bile orada bulunan annemin verisini paylaşamazlar, bu kanuna aykırı.

Aslında bu konuda Avrupa’da daha farklı uygulamalar var. Türkiye, Kişisel Verilerin Koruma Kanunu'nda (KVKK) Avrupa'da GDPR'ın getirdiği regülasyondan önceki direktifi kullanıyor, o yüzden de GDPR ile KVKK farklı. GDPR’da çocuk verileri de hassas veriler olarak geçiyor, bizde ise mahkumiyet, sağlık verileri özel olarak nitelendiriliyor, çocuklar ise bu kapsamda değil."