Anketlerin tamamı, halkın gözlemlerinin bütünü, siyasal partilerin tahminleri, hepsi yanılıyor. MHP bütün beklentileri geride bırakarak, seçimin asıl galibi pozisyonuna geçiyor.
Herkes yüzde 5’lerde, 6’larda oy oranı tahmin ederken, MHP yüzde 11.1 ile seçimin en büyük sürprizine imza atıyor.
Ve bunu yaparken, insanın aklında kalan tek bir MHP mitingi yok. Herkes “MHP sırtını AKP’ye dayamış, AKP ile ittifakına bel bağlamış” diye düşünüyor. Ancak, gerçek çok başka şekilde tezahür ediyor.
Bu genel değerlendirme.
Asıl şaşkınlık MHP’nin Güneydoğu oylarının incelenmesinde ortaya çıkıyor.
Bazı iller
Güneydoğu’da önce bazı illere bakalım, 1 Kasım 2015 seçimi ile 24 Haziran 2018 seçimlerinde bazı illerde aldığı oyları karşılaştıralım, yüzde ve fiili rakam olarak.
Bu illerde MHP’nin oyunu arttırmadığı yer yok. Bu illere Batman’ı, Siirt’i, Bingöl’ü, Erzurum’u, Erzincan’ı, Iğdır’ı ekleyin, yine oy kaybına uğradığı tek bir il yok. Ama yüzde 2, ama yüzde 3, ama üç bin oy ama, beş bin oy, hep artıyor.
En çarpıcı artış Şanlıurfa’da, ancak nedeni belli. Şanlıurfa’ya bağlı Harran’ın belediye başkanı MHP’li ve o kişi şimdi MHP’den milletvekili adayı ve seçiliyor. Şanlıurfa’daki artışın izahı var.
Buna karşılık, diğer illerdeki garip artışın nedeni belli değil.
Üstelik, MHP’nin oylarını arttırdığı Güneydoğu illerinde HDP’nin oyları geriliyor. Bir de, bu gerçek var.
Güvenlik güçleri
Bazı kişiler MHP oylarındaki artışı “bölgedeki güvenlik güçlerinin artışına” bağlıyor.
Hayır, o artışla izah edilemiyor.
Son iki yılda Polis Özel Harekat sayısı 12 binden 28 bine çıkıyor. Jandarma Özel Harekat sayısı 12 binden 20 bine çıkıyor.
Güvenlik güçlerinin tamamı MHP’ye oy vermiş olsa bile, bu ancak yüzde 10 oranına denk düşüyor. Yani, güvenlik güçlerinin sayısındaki artış MHP’deki oy artışını açıklamaya yetmiyor.
Olayın bir başka ilginç boyutu AKP oylarıyla bağlantılı.
Bu illerin tamamında AKP oyları da artıyor.
MHP artıyor, AKP artıyor, HDP geriliyor. CHP ise, denklem dışında kalmaya devam ediyor.
Aşırı milliyetçi
AKP oylarındaki artışı izah etmek belki şöyle mümkün:
Güneydoğu halkı da artık terörden bıkmış durumda, PKK’ya eski desteği vermiyor. Barış istiyor. AKP’nin hem bölgede, hem Irak ve Suriye’de terörle mücadelesine destek veriyor.
Oylarını HDP’den çekerek, AKP’ye kaydırıyor.
Ya MHP oyları?
Bölgede tek bir miting yok, söylemleri hep aşırı milliyetçi, dolayısıyla bölge halkına taban tabana ters, Kürt politikasında en katı, en milliyetçi söylem MHP’den geliyor ve fakat bölgede MHP oyları artıyor!.. Kürt Sorununa akılcı ve çözüm arayan CHP’nin oylarında böyle artış yok, MHP’de var!..
Bölgeye gitmek gerek
Seçim sonrasında en ilginç, en çarpıcı, akla kolay kolay sığmayan gerçek Güneydoğu’da MHP oylarındaki artış.
CHP’nin yerinde olsam... Hatta, AKP bile...
Bölgeye sosyoloji ve ekonomi uzmanlarından oluşan bir heyet göndermek gerek, uzun uzun araştırmalarda bulunmak üzere.
Güneydoğu’da ne oluyor da, bu kadar katı milliyetçi bir söylem, orada artışa geçiyor?..
Bilemediğimiz bir baskı mı var?.. Varsa, kim ve nasıl yapıyor?..
Baskı varsa, neden AKP lehine değil de, neden daha çok MHP lehine çalışıyor?..
Baskı yoksa, hangi nedenler bölge halkını aniden MHP’ye yönlendiriyor?..
Bu seçimin en garip tablosu MHP - Güneydoğu ilişkisinde ortaya çıkıyor.
Dün bölgede tanıdığım bazı ileri gelen bölge temsilcileriyle konuşuyorum, o bölgede doğup yaşayan, bölgeyi avucunun içi gibi bilen, siyasal bilince sahip, dünyanın farkında olan insanlarla.
Hiç biri bu durumu açıklayamıyor.
Onun için derinlemesine, ayrıntılı bir araştırma gerek.