23-24 Ekim Washington, iki ay önce.

Uluslararası Para Fonu (IMF) ve Dünya Bankası’nın yıllık ortak toplantısı.

IMF Türkiye Masası Şefi James Walsh:

“2025 yılında asgari ücreti arttırmak yerine, nüfusun yoksul kesimini desteklemek daha doğru olur.”

James Walsh bu nasihatı kapı arkasında filan değil, basın toplantısında dile getiriyor:

“2024’te enflasyonu özellikle ilk çeyrekte asgari ücret artışı yükseltmiştir. 2025’te Türkiye’nin aynı hataya düşmeyeceğine inanıyoruz.”

IMF Avrupa Direktörü Alfred Kammer tamamlıyor:

“Türkiye’de enflasyonun düşmesindeki engellerden biri asgari ücret artışıdır. Ayrıca, artış yılda bir kez yapılmalıdır.”

IMF’ye rağmen, iktidarın emrindeki TÜİK:

“Enflasyon artışında asgari ücretin etkisi yüzde 3.5 dolayındadır.”

Yani, çok sınırlı.

Reyting kuruluşları

Sadece IMF değil.

Moody’s, Fitch, S§P gibi uluslararası kredi derecelendirme (reyting) kuruluşları da Türkiye’nin kredi notunu yükseltirken, asgari ücret artışına dikkat çekiyor.

O kuruluşlar 2025’te yıllık ortalama enflasyonu yüzde 30 dolayında tahmin ediyor. Asgari ücret artış oranı da zaten yüzde 30 olarak belirleniyor.

Reyting kuruluşları demişken...

Geçmişte o kuruluşlar Türkiye’nin kredi notunu, Türkiye’ye yatırım yapılabilirlik oranını düşürürken, Tayyip Erdoğan efeleniyor:

“Biz bunları tanımıyoruz. Kredi notunu düşürmenin ekonomik temeli yoktur, bunlar siyasi tetikçilik, yalancı çobanlık yapıyorlar. Gerekirse, onlarla ilişkilerimizi keseriz.”

O kuruluşlar Türkiye’nin kredi notunu ne zaman düşürse, Erdoğan söylemediğin bırakmıyor.

Şimdi aynı kuruluşlar asgari ücret artış oranını bir kenara iliştiriyor, Erdoğan onları suçlamayı aklına bile getirmiyor.

Çünkü, onlar kredi notunu yükseltiyor.

Ah şu “dış güçler”

Tek adam rejimine geçildiğinden bu yana, Türkiye herhangi bir alanda ne zaman tökezlese, Erdoğan’ın reçetesi hazır:

“Dış güçler engelliyor.”

Erdoğan altı yıldır “dış güçler” masalıyla idare etmeye çalışıyor.

Kaderin cilvesi.

Kendisine engel olarak gördüğü “dış güçler”, IMF’siyle, uluslararası kredi kuruluşularıyla asgari ücreti belirlemekte rol oynuyor. Onun deyimiyle, “dış güçler, yalancı çobanlar” devrede!..

İşverenler

Sadece IMF ve uluslararası kredi kuruluşları mı?..

Asgari ücretin düşük tutulmasında iş dünyasının bazı temsilcileri de söz sahibi, özellikle:

TOBB (Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği), MÜSİAD (Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği), ATO (Ankara Ticaret Odası), ITO (İstanbul Ticaret Odası), ASO (Ankara Sanayi Odası), İSO (İstanbul Sanayi Odası) senaryoya katılanlar arasında.

TÜSİAD bu koronun dışında.

Peygamber nasihati

Asgari ücreti açıklarken Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan söze Hz. Muhammed’in nasihatiyla başlıyor:

“Peygamber Efendimizin ‘işçinin alın teri kurumadan hakkını verin’ öğüdü, medeniyetimizin özünü yansıtan güçlü bir adalet çağrısıdır.”

Hz. Muhammed’i anıyor ama, Hz. Muhammed’in nasihatini yerine getirmiyor.

2024 yılı enflasyon oranı, TÜİK’e göre yüzde 48 dolayında. Asgari ücret artışı yüzde 30.

Çalışanlar açıkça eziliyor. Her fırsatta dinden, imandan söz ediyorlar ama, Peygamberin sözünü tutmuyorlar.

Yeni yılda çeşitli vergiler, harçlar, cezalar yüzde 44 artıyor.

Kira artışı yüzde 60 dolayında.

Ayrıca...

17 bin 2 lira olan 2024 asgari ücreti yılın sonunda yaklaşık 13 bin 760 liraya düşüyor.

Ciddi reel kayıp var.

Yüzde 30’luk artış ne işe yarar?..

Marketlere baskın

Asgari ücret salı akşamı açıklanıyor.

Çarşamba sabahı...

Marketler bütün yıl olmadığı kadar baskına uğruyor, kalabalığın şehvetiyle sarsılıyor.

Neden?..

Çünkü insanlar biliyor ki...

Asgari ücret açıklandığı anda, malların fiyat etiketleri jet hızıyla değiştiriliyor, fiyatlar arttırılıyor.

Dakika 1, gol 1.

Yıl içinde diğer gollere hazır olun!..

Yalçın Doğan kimdir? Yalçın Doğan, 1965 yılında Alman Lisesi'ni, 1969'da İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesini bitirdi. Gazeteciliğe 1973 yılında Cumhuriyet'te ekonomi muhabiri olarak başladı. 1981 yılında Cumhuriyet Ankara Temsilciliğine atandı. 1989'da köşe yazarı olarak geçtiği Milliyet'te önce Yayın Koordinatörü, 1999'da Genel Yayın Yönetmeni görevlerini üstlendi. 2003'te Hürriyet Gazetesi'nde sürdürdüğü köşe yazarlığı 2015 yılında sona erdi. O tarihten bu yana T24'te köşe yazarlığına devam ediyor. Türk Dil Kurumu, Sedat Simavi, Türkiye Gazeteciler Cemiyeti'in çeşitli ödülleri yanında, 2014'te yılın en iyi köşe yazarı, Halk TV'nin 'Kırılmayan Kalemler' ödülünü kazanan gazeteciler arasında yer aldı. Her biri özgün araştırma içeren IMF Kıskacında Türkiye, Dar Sokakta Siyaset, Fenerbahçe Cumhuriyeti, Savrulanlar kitapları ile anılarını derlediği Sussam Susulmaz Yazmasam Olmaz kitaplarını yazdı. Ayrıca, Komünist Enternasyonelde Faşizmin Tahlili başlığı ile yayımlanan Almancadan yaptığı bir çevirisi bulunmaktadır. Almanca ve İngilizce bilir.