Tuğrul Akşar

01 Şubat 2019

Ekonomik kriz kulüplere dört buçuk milyar lira finansal yük getirdi!

Finansal darboğazda olan futbol kulüpleri, bu zarar nedeniyle mali olarak daha da zorlanacak

Ekonomik konjonktürdeki olumsuzluklar Süper Lig futbol kulüplerinin, finansal yüklerini toplamda 4.5 Milyar lira civarında artırdı. Kulüplerin yıllık gelirlerinin 3.5 milyar lira düzeyinde olduğu dikkate alınırsa, Süper Lig bir yılık gelirinden daha fazlasını ekonomik kriz nedeniyle kaybetmiş oldu.

2016 yıl sonundan itibaren Türkiye ekonomisinin makro göstergelerinde başlayan olumsuzluklar, 2018 yılında zirve yaptı ve buna bağlı olarak faizler ve kurlar astronomik artış kaydetti.

Faizlerdeki ve kurlardaki bu artış, doğal olarak finansman sıkıntısı içindeki kulüplerimizin borçlanma maliyetlerini de önemli oranda artırdı. Borçlanma maliyetinin artışı iki şekilde oldu.

1) mevcut kredi stokunun faiz oranları yükseldi.

2) yeni borçlanma maliyetleri arttı.

Kulüplerimizin toplam finansal borçlarındaki artışa geçmeden önce, 31.12.2016 ile 31.12.2018 arası ekonomide kredi faizleri ile kurlardaki gelişmeye kısaca bir bakalım isterseniz.

Faizlerdeki artış yüzde yüzü geçti

Aşağıdaki tablodan da görülebileceği üzere, 31.12.2016 ile 31.12.2018 arasında TL kredi faizleri yüzde 72,06 artarak,  yüzde 14,53’ten yüzde 25 seviyesine yükseldi. Bu dönemde yabancı para türünden Amerikan Doları olarak kullanılan kredilerin  faizleri yüzde 127,85’lik artışla yüzde 9’a yükselirken, Euro kredi faizleri de yüzde 119,18’lik artışla yüzde 8’e ulaştı.

Kurlar yüzde altmışın üzerinde yükseldi!

 

Faizlerdeki artışın yanı sıra bu dönemde TL, Euro ve dolar karşısında önemli değer kayıpları yaşadı. Bir ara Euro ve doların TL karşısındaki değer artışları yüzde 90’lara kadar yükselmişken, 31.12.208 itibariyle Euro’nun TL karşısında artışı yüzde 61,99’a, Doların ki de yüzde 50,28’e kadar yükseldi.

Faizler doğrudan kredi maliyetlerini artırırken, kurlardaki artış ise kulüplerin kredi stoklarının artmasına neden oldu. Özellikle, kredi geri ödemelerinde yükselen kurlar otomatikman kulüplerin zararlarının artmasına neden oldu.

Ekonomik kriz kulüplerin 1.5 yıllık gelirlerini eritti!

Kulüplerimizin toplam finansal borçlarının 14 milyar lirasına ulaştığı tahmin ediliyor. Bu borçların yüzde 25’inin TL kredilerden, yüzde 75’lik kısmının da yabancı para kredilerden oluştuğu dikkate alındığında, 31.12.2016 ile 31.12.2018 arasında, TL ve Yabancı Para kredi faizlerindeki artışlar ve yukarı giden döviz kurları, kulüplere ilave 4.5 milyar liraya yakın bir finansal yük getirdi.

Bu artışın kaynağına bakıldığında, faiz artışlarının kulüplerin TL kredi stoklarında ilave 1.5 milyar liraya, yabancı para kredilerde ise kur+faiz artışlarından dolayı da 3 Milyar TL civarında bir artışa neden oldu. Bu kapsamda değerlendirildiğinde, ekonomik konjonktürdeki olumsuzluklar nedeniyle faizler ve kurlardaki artışın kulüplerimize maliyeti 4.5 milyar liraya ulaştı.

Toplam gelirlerimizin 3.5 milyar lira olduğu dikkate alındığında,  oluşan 4.5 Milyar liralık zarar kulüplerimizin bir buçuk yıllık gelirlerini eritti. Zaten finansal darboğazda olan futbol kulüpleri, oluşan bu zarar nedeniyle daha da mali olarak zorlanacak gibi görünüyor. Bu durum orta ve uzun vadede, futbolumuzun zaman içinde rekabet yeteneğinin giderek zayıflamasına ve buna bağlı olarak futbol kalitesinin düşmesine neden olacaktır. Bu durumun yeşil sahalara yansıması ise: gerileyen sportif performans olacaktır (UEFA ve FIFA sıralamasında düşüş). Ekonomik anlamıysa: Süper Lig’in değer yitirerek yoksullaşması ve kulüplerimizin ekonomik ve mali servet kaybına uğramalarıdır.