Tolga Şardan

20 Eylül 2024

Vali kararnamesinde dikkat çeken ayrıntı: Vali tercihlerinde sıkıntı mı var?

Bakan Yerlikaya’nın 2023 Kararnamesindeki amacı, kendinden önceki bakan Süleyman Soylu’nun ekibine tırpan vurmaktı. Kısmen vurdu da. Yerlikaya, geçen yıl imzaladığı kararnameyle görev verdiği on valiyi bu kez kendisi görevden aldı!

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzaladığı valiler kararnamesi perşembe gününün henüz ilk saatlerinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

İçişleri Bakanlığı’nca hazırlanan kararnameyle aktif görevdeki 12 vali merkeze çekildi. Dört kentin valisi yer değiştirdi. Dokuz isim ilk kez vali atanırken, daha önce vali olarak görev yapmış üç isim de yeniden vali olarak görevlendirildi.

T24’ün Ankara Bürosu, Resmi Gazete gece yarısı internete düştükten sonra özel haber kaleme aldı. Önemli bilgiler var, bu haberde.

Görevden alınanlar arasından son yerel seçimlerde Cumhur İttifakı’nın elinden CHP’ye geçen Manisa, Amasya ve Kırşehir’in valileri merkeze çekildi.

Ayrıca, önceki İçişleri Bakanı Süleyman Soylu döneminde vali koltuğuna oturan isimlerden Burdur, Bolu ve Sakarya valileri görevden alındı.

Büyüteç’in takipçileri, vali kararnameleri yayımlandıktan sonra “kararname şifreleri”ni okumaya alışıktır.

Linkini bıraktığım haberin tekrarına girmek istemiyorum, fakat dikkat çekici birkaç ayrıntı daha var.

Onları aktaracağım.

İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya’nın hazırladığı valiler kararnamesinde merkeze alınan 12 valiye bakınca ilginç bir tablo çıktı ortaya.

Bu tablo, hükümetin vali tercihlerinde bir sorun olduğu intibaını uyandırıyor ister istemez.

Şöyle ki, görevden alınan 12 validen 10’nu merkeze çekilmeden önceki son görev yerlerine geçen yılki kararname ile atandı!

Dışişleri Bakanı Ali Yerlikaya, eski Dışişleri bakanı Süleyman Soylu (soldan sağa)

2023 Genel Seçimleri’nden sonra İçişleri Bakanlığı koltuğunu devralan Ali Yerlikaya, Ağustos 2023’te geniş kapsamlı valiler kararnamesinin çıkarılmasına öncülük etti.

Kararnamenin amacı aynı zamanda kendisinden önceki bakan Süleyman Soylu’nun ekibine tırpan vurmaktı.

Kısmen vurdu da.

Aynı kararnamede, merkeze alınanların yanı sıra ilk kez vali olanlar ile yer değiştiren valiler vardı.

İşte 2023 kararnamesinde yer alan isimlerden 10’nu dün sabaha karşı yayımlanan yeni kararnameyle görevden alındı!

Diğer iki vali ise, 2022’de Süleyman Soylu’nun kararnamesinde vali olmuştu.

Sonuç olarak söz konusu 12 valinin, bulundukları kentteki görevlerinden alınması dikkat çekici. Son yıllarda böylesi pek görülmedi.

Diğer bir deyişle, geçen yıl imzaladığı kararnameyle görev verdiği on valiyi Bakan Yerlikaya, yine kendisi görevden aldı!

2023’teki kararnameyle göreve getirilip 13 ay sonunda kendilerini merkezde bulan valiler şunlar:

Kars Valisi iken Burdur’a atanan Türker Öksüz, Düzce’den Şırnak’a atanan Cevdet Atay, Sinop’tan Bitlis’e atanan Erol Karaömeroğlu, Iğdır’dan Karaman’a atanan Hüseyin Engin Sarıibrahim, Samsun’dan Çorum’a verilen Zülkif Dağlı, Manisa’dan Sakarya’ya kaydırılan Yaşar Karadeniz, Elmadağ Kaymakamı iken ilk valilik görevi için Gümüşhane’ye atanan Alper Tanrısever, Sincan Kaymakamlığı’ndan Artvin Valisi olan Cengiz Ünsal, Giresun’dan Manisa’ya verilen Enver Ünlü ve Artvin Valisi iken Amasya Valisi olan Yılmaz Doruk.

Soylu’nun ekibinde yer aldığı bilinen ve İçişleri Bakanlığı Sivil Toplumla İlişkiler Genel Müdürü iken 2018’de Bolu Valisi olan Erkan Kılıç ile Çankaya Kaymakamlığı’ndan Kırşehir Valisi atanan Hüdayar Mete Buhara.

Sakarya’ya atanan valiler merkeze alındı!

Bu kararnamenin dikkat çekici diğer yanı ise, Sakarya’nın durumu.

Kente atanan son altı valinin hepsi merkeze alındılar. Tesadüf müdür? Bilemiyorum.

Fakat kente 2010’da vali atanan Mustafa Büyük’ten itibaren 2014’te atanan Hüseyin Avni Coş, 2017’de atanan İrfan Balkanlıoğlu, 2018’de atanan Ahmet Hamdi Nayır, 2020’de atanan Çetin Oktay Kaldırım ve 2023’te atanan mevcut Vali Yaşar Karadeniz, görevden alındı!

Mülki idarede Sakarya’nın kâbusu devam ediyor. Bakalım, dün atanan Rahmi Doğan’ın sonraki adresi neresi olacak?

Şırnak’tan Ankara’ya gelenler

Bu arada Güneydoğu’nun önemli kentlerinden Şırnak’ta da benzer görüntü oluştu.

Yine önceki İçişleri Bakanı Soylu’nun yakın ekibinden olan Kırklareli Valisi Osman Bilgin, 2022’de Şırnak’a atandı. 2023’teki Ali Yerlikaya’nın kararnamesiyle merkeze alındı. Bilgin’le ilgili 2023 Eylül’de Kırklareli İğneada’da yaşanan sel felaketinde sular altında kalan ve 6 kişinin yaşamını yitirdiği bungalovlar konusunda soruşturma başlatıldı.

Bilgin’in yerine 2022’de Kırklareli’ne atanan Birol Ekici de kendi görev döneminde yaşanan sel felaketindeki ihmal iddialarının gündeme gelmesiyle son kararnamede önceki meslektaşı Bilgin gibi Şırnak’a gönderildi.

Şırnak’taki mevcut Vali Cevdet Atay, halen İçişleri Bakan Yardımcısı Mehmet Aktaş’ın Elazığ’dan hemşehrisi ve yakın arkadaşı. Atay, daha önce Aktaş’ın tavsiyesiyle Şırnak’a atandı. Fakat Aktaş son dönemde Yerlikaya’nın gözünden düştü. Durum böyle olunca Aktaş’ın referansı bulunan Atay’ın son adresi merkez oldu.

Halefini Manisa’ya gönderdi

İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, Şırnak Valisi olduğu dönemde halef selef olduğu ve son olarak memleketi Konya’da dört yıldır görev yapan Vahdettin Özkan’ı Manisa’ya atadı.

Özkan’ın yerine, yine Soylu döneminde Mülkiye Teftiş Kurulu Başkanı İbrahim Akın Konya Valisi oldu.

Ülke genelinde İçişleri Bakanlığı çatısı altında görev yapan tüm birimler ve yerel yönetimlerin denetlenmesi ve soruşturulması Mülkiye Teftiş Kurulu’nun sorumluluğunda. Dolayısıyla, Akın’dan boşalan Mülkiye Teftiş Kurulu Başkanlığı önemli bir makam.

Yerlikaya’nın tercihi sürecin nasıl yürütüleceğini gösterecek.

“CHP’lilerle temasta” iddiası

Manisa Valisi Enver Ünlü de merkeze alınanlar arasında.

Vali Ünlü ile ilgili kulislerde dolaşan bir bilgi var. Aslına bakarsanız çok dikkate alınması gereken bir durum olmamakla birlikte ülke siyasetindeki dengeler kimi zaman taşrada görev yapan bürokratların kâbusu oluyor.

Konu şu; bilindiği üzere, CHP Genel Başkanı Özgür Özel’in memleketi Manisa. Aynı zamanda Manisa Büyükşehir Belediye Başkanlığı, son yerel seçimlerde el değiştirdi. MHP’den CHP’ye geçti.

Hal böyleyken, Vali Ünlü hakkında konuşulan ise, son dönemde CHP’lilerle yakın görüştüğü.

Kentin birinci derecedeki mülki amiri olarak devleti temsil eden valinin, ilçelerde de kaymakamların; belediye başkanı kim olursa olsun, hangi partiden olursa olsun, seçilmiş siyasetçi ile temas kurmaktan kaçınması düşünülemez.

Artvin’in kaderi Mustafa Cengiz!

Son olarak Artvin’deki vali değişiminden de söz etmek gerek.

Geçen temmuzda yayımlanan kaymakamlar ve vali yardımcıları kararnamesiyle Ardanuç, Borçka, Murgul, Şavşat ve Yusufeli kaymakamları değişti.

Artvin’deki bir önceki vali değişikliği 2023’te yapılmışken, geçen yıl vali atanan Cengiz Ünsal da merkeze çekildi.

Türkiye’nin kuzeydoğudaki sınır kentinde yaşanan sık atamaların perde arkasında iktidara yakınlığıyla bilinen iş insanı Mehmet Cengiz’in bulunduğu iddiaları mevcut.

Arhavi’de ve Cerattepe’de Cengiz’e ait maden alanlarında yaşananlara karşı duran yöre halkının eylemlerinin yanında Hopa’da kısa süre önce Cankurtaran ormanının maden işletmeleri tarafından talan edilmesine karşı mücadele eden köylülere yönelik silahlı saldırı olayında Reşit Kibar’ın yaşamını yitirmesi kentte tartışma konusu oldu.

Artvin, küçük ölçekli olmakla birlikte çok farklı demografik yapısıyla dikkat çeken Karadeniz kenti.

Cengiz’in bölgedeki ticari faaliyetleri devam ettiği müddetçe valilerin ve kaymakamların işi fazlasıyla zor.

Tolga Şardan kimdir?

Tolga Şardan, 1988'de yerel yayımlanan Ankara Ulus gazetesinde mesleğe başladı. 1989'dan 2018'e kadar Milliyet gazetesinde polis muhabirliği, Ankara Temsilci Yardımcılığı ve köşe yazarlığı yaptı. 

Haber ve yazılarıyla, 1992'den itibaren Çetin Emeç, Muammer Yaşar Bostancı, Abdi İpekçi'nin adını taşıyan gazetecilik ödüllerini aldı. Yanı sıra, haberleri Çağdaş Gazeteciler Derneği ve Türkiye Spor Yazarları Derneği'nce ödüle layık bulundu. 

Ayrıca, Türkiye Gazeteciler Cemiyeti'nce verilen 2021 Yılı Basın Özgürlüğü Ödülü'nün sahibi oldu. 

Şardan, 2019'da Doğan Kitap'tan yayımlanan "Komonist Masası'nda Nazım Hikmet" adlı araştırma dalındaki kitabını kaleme aldı. 

2019'dan bu yana T24'te çoğunlukla güvenlik konularını ele aldığı Büyüteç adlı köşeyi yazıyor.