Vizyon, iş dünyasının içi en fazla boşaltılmış kavramlarından bir tanesi. Hele ki kişisel vizyon dediğimizde, “kendini şu kadar yıl içerisinde nerede görüyorsun” sorusunun ötesinde bu kavramı ete kemiğe büründürmek ve büründürene rastlamak zor.
Bu zor görevi amme hizmeti (kamu hizmeti)! olarak üstlendim ve bilgisayarın başına geçtim.
Kişisel vizyonu havacılıktaki “uçuş planı” metaforu ile anlatmayı açıklayıcı buluyorum. Tüm uçaklar, seyahatlerine başlamadan önce bir uçuş planı yapmak ve bunu havacılık otoritelerine bildirmek zorundadır. Uçuş planını da kısaca uçuş öncesinde, uçuşla ilgili olarak yapılan tüm planlama olarak tanımlayalım.
Kendi kullandığımız tek motorlu ve bilgisayar destekli uçuş sistemleri olmayan basit bir uçak için uçuş planı yapmak demek dört ana noktaya odaklanmak demektir. Bu dört nokta aslında sağlıklı bir vizyon planlamasının tanımını ve nasıl yapılacağını da bize gösteriyor.
Hadi başlayalım.
Görerek uçuş kurallarını (VFR-Visual Flight Rules) uyguladığımız bu uçuşta ilk önce hangi yöne gitmek istediğimize karar veririz. (Tablo 1.aşama).
Yöne karar verdiysek eğer hava durumunu değerlendirmemiz gerekir. Yolculuk boyunca bizi etkileyecek dış faktörlere bakarız. (Tablo 2.aşama). Eğer rüzgâr uçağıma etki edecekse, artık gerçek rotam ilk aşamada düşündüğümden farklıdır.
Yola çıktığıma ve görerek uçtuğuma göre, üçüncü aşamada doğru yolda olup olmadığımı kontrol etmeliyim. Tablodaki kırmızı noktalar benim doğru yolda olup olmadığını gösteren kontrol noktaları. Örneğin İstanbul'dan Ankara'ya doğru uçuyorsam yol üzerinde göreceğim Sapanca Gölü kontrol noktası olabilir.
Tüm havacıların bildiği gibi henüz havalanmadan önce acil durum planı da yapmam gerekir. Bu yolculuğun herhangi bir noktasında uçuşta bir problem çıkarsa uçağımı indirebileceğim bir plan olması gerekir. Buna da B planı diyelim. 5. nokta vizyonumu güncellemem gereken nokta.
Özetle; ulaşılabilir bir vizyondan bahsedecek eğer,
1. Hangi yöne gitmek, nereye varmak, ne yapmak, ne olmak, kim olmak istediğine karar ver.
2. Bunu yöne etki edecek dışsal faktörlere bak. Rakipler, trendler, sektörler, değişen iş gücü, yetkinlikler gibi faktörleri dikkatle gözlemle ve hedefini uyarla.
3. Doğru yolda olup olmadığını sana gösterecek 2-3 yıllık kontrol noktaları koy, geri bildirimler al, kendini geliştir, kişisel gelişim planlarını hayata geçir.
4. Olası sapmaları dikkate alacak şekilde B planı yap. Kariyer, sektör, şirket, pozisyon değişimlerine açık ol ve hedefini güncelle. Beklentini karşılamayacağını gördüğün yerde durma, acil durum planını hayata geçir.
Gerçek hayat uçuş planlaması çok daha karmaşıktır. Yakıt, yük, trafik, yedek hava limanları, elektronik takip sistemleri, kontrol merkezleri, rota ve benzeri planlanması gereken pek çok unsur vardır. 45 dakikalık bir uçuş için bile bu hesapları yaparken, yaklaşık 45 yıllık bir kariyer hayatının planlanması da bundan daha kolay ve önemsiz değildir.
Son söz: Kendi geleceğini kimseye emanet etme.