Süha Umar

16 Nisan 2017

Eyalet kimin fikri?

Başbakan Erdoğan 29 Mart 2013’te “Dünyada gelişmiş ülkelere bakarsak, bunların hiç birinde eyalet korkusu yok" diyor...

“Bu görüşmede Welch…Türkiye’nin federal yapıya tepkisinin bir “Nevroz” haline geldiğini, ..ABD’nin de federal devlet yapısına sahip olduğunu söylemiş..”*

ABD Yakın Doğu İşlerinden Sorumlu Bakan Yardımcısı Vekili David Welch yukarıya aldığım sözlerini, 22 Eylül 1998 tarihinde Washington’da, o tarihte Dışişleri Bakanlığı Ortadoğu’dan Sorumlu Müsteşar Yardımcısı Büyükelçi Uğur Ziyal’e söylüyor. Asıl konu Irak olsa da, ABD’nin, Türkiye’nin, kendi ülke bütünlüğünü ve üniter devlet yapısını da olumsuz etkileyebileceğini bildiği için haklı olarak rahatsız olduğu ve ısrarla karşı çıktığı federal devlet yapılanmasına ilke olarak da nasıl baktığını ve bunu Türkiye’ye de kabul ettirmeye çalıştığını açıkça anlatıyor.

Bu gergin görüşmeden yaklaşık 15 yıl sonra, Başbakan Erdoğan 29 Mart 2013’te CNNTÜRK’te;

“Dünyada gelişmiş ülkelere bakarsak, bunların hiç birinde eyalet korkusu yok. Tam aksine, eyalet yapılanmaları o ülkelerde süratle kalkınmayı ve demokraside rekabeti getirmiş. Bu gelişme alametidir.

“Gelelim biz tarihimize.

“Osmanlı’ya baktığınız zaman mesela Lazistan Eyaleti, mesela Kürdistan Eyaleti var. Osmanlı oralarda hiç çekinmeden eyalet vermiş.”  diyor.

Bu yılın başında, 22 Ocak 2017’de, aynı sözleri Habertürk’te tekrarlıyor.**

Merak ediyorum.

Türkiye’de federal eyaletlere dayanan devlet yapısına geçilmesi kimin fikri?


 (*Çöl Devriyesi. Ürdün Anıları. S. 221. Süha Umar. Boyut yayınları)

(**Oooo. Günaydıııın Bahçeli. Yalçın Doğan. t24. 15 Nisan 2017.)