Sertuğ Çiçek

24 Mayıs 2023

47 oyla vekil kaybeden parti var: Partiler illerdeki son vekillikleri kaç oyla kazandı, yurt dışı seçmen nerelerde sonucu değiştirdi?

Ardahan’da son milletvekilliği için 16 bin 560 oy yeterken İstanbul’da bu rakam 96 bin 598 oldu

Bugün yurt dışındaki yurttaşların oy verme işlemi sona eriyor. Yurt dışı seçmen kütüğüne kayıtlı olanlar yarından itibaren 28 Mayıs günü saat 17:00’ye kadar sadece gümrük kapılarındaki sandıklarda oy kullanmaya devam edebilecekler.

14 Mayıs’ta Cumhurbaşkanlığı seçiminde katılım oranı yüzde 53,73 olmuştu.

2. Tur için dün akşam (23 Mayıs) saat 22.00 itibarıyla yurt dışı temsilcilik ve gümrüklerde oy kullanan seçmen sayısı toplam 1 milyon 733 bin 940 oldu.

14 Mayıs'ta yurt dışı seçmen kütüğüne kayıtlı 3 milyon 423 bin 759 seçmenden 1 milyon 839 bin 470’i oy kullanmıştı.

Böylece dün akşama kadar 1. turda oy kullanan seçmenlerin yüzde 94,26’sı oyunu kullanmış oldu.

Yurt dışı temsilciliklerde oy verme işlemleri bugün (24 Mayıs) sona erecek, gümrüklerde ise 28 Mayıs saat 17.00'ye kadar devam edecek. Bugün ve 28 Mayıs 17:00’ye kadar kullanılacak yurt dışı oylarla birlikte yurt dışı seçime katılım oranı 1. turdakinin biraz üzerine çıkacak gibi görünüyor.

İstanbul ve Ankara dışındaki bütün illere göre fazla seçmen sayısına sahip olan yurt dışı seçim çevresi Cumhurbaşkanlığı 2. tur seçiminde de kritik bir role sahip olacak.

 

Yurt dışı seçmenler 3 ilde sonucu değiştirdi

Yurt dışı seçmenlerin oyları her seçim çevresine o seçim çevresindeki geçerli oy oranına göre eklenir ve partilere dağıtılır. Her parti, o seçim çevresine düşen yurt dışı oydan, yurt dışı oy oranı ölçüsünde yararlanır.

Böylelikle yurt dışında yüksek oy oranına sahip partiler sınırda olan milletvekili dağılımında avantaj sağlayabilirler.

TBMM seçimi için 14 Mayıs’ta kullanılan yurt dışı oyların partilere göre dağılımı şöyle olmuştu:

AKP ve CHP 3 ilde son sandalye için geride olmalarına karşın yurt dışı oylarla avantaj sağlayarak fazladan milletvekili kazandılar.

Isparta’da İYİP’in sahip olduğu son sandalye yurt dışı oylar eklenince AKP’ye geçti.

Batman’da da AKP yurt dışı oylardaki ezici üstünlüğü nedeniyle YSP’nin son sandalyesini elinden aldı.

Yurt dışı oylar Kahramanmaraş’ta da MHP’nin olan son sandalyenin CHP’ye geçmesine neden oldu.

 

Son sandalye rekabeti*

81 ildeki 87 seçim çevresindeki son sandalye rekabetinde en avantajlı parti AKP oldu. Son sandalyelerin 32’sini alan AKP, d’Hondt sisteminin seçim çevresinin büyük partisine sağladığı avantajdan yararlandı.

CHP de son sandalyelerin 29’unu aldı.

MHP seçim çevrelerindeki son sandalyelerden 10’unu, YSP 9’unu, İYİP 5’ini alırken YRP de iki seçim çevresinde son sandalyeyi kapmayı başardı.

Son sandalye Isparta’da 47 oyla, Hakkari’de 359 oyla, Van’da 613 oyla, Kahramanmaraş’ta 834 oyla el değiştirdi.

Son sandalyelerin 3 binin altında oyla el değiştirdiği iller şöyle:

Isparta'da AKP son sandalyeyi 48 bin 318 oy sınırıyla kazanıyor. Bu sandalye için AKP’nin en yakın rakibi İYİP sadece 47 oy eksikle milletvekilliğinden oluyor.

Hakkari’de son milletvekilliğini 31 bin 895 oy sınırıyla YSP kazanıyor. Bu sandalye için mücadele eden AKP sadece 359 oy az aldığı için bir milletvekilliğinden oluyor.

Van'da da CHP 613 oy farkıyla YSP'den alabileceği sandalyeden oluyor.

 

En düşük oylarla kazanılan milletvekillikleri

Son milletvekilliği sandalyesinin en düşük oyla kazanıldığı il Ardahan. CHP Ardahan’daki ikinci sandalyeyi 16 bin 560 oyla kazanıyor. Bu sandalye için rekabet eden YSP 4 bin 638 oyla yarışı kaybediyor.

Aşağıdaki tabloda seçim çevresindeki son milletvekili için gerekli oy sınırının 35 binin altında olduğu iller var.

Gümüşhane, Kilis, Kars, Tunceli, Bingöl, Bayburt, Yalova, Karabük, Hakkâri, Karaman ve Burdur’da son sandalye için gereken oy 35 binin altında kalıyor.

Türkiye’de milletvekili seçilmek için en fazla oy gereken iller ise şöyle sıralanabilir:

İstanbul Anadolu yakası, 96 bin 598 oy sınırıyla son milletvekilliğinin en yüksek oyla kazanıldığı seçim çevresi. İzmir2. Bölge, İzmir 1. Bölge, İstanbul 2. Bölge, Ankara 3. Bölge, Ankara 1. Bölge, İstanbul 3. Bölge, Antalya, Bursa 1. Bölge, Kocaeli, Samsun, Denizli, Kayseri, Mersin, Adana ve Manisa son sandalye için 75 bin üzerinde oy sınırı bulunan yerler oldu.

İllere göre son milletvekilini hangi partinin kaç oy sınırında aldığını ve ildeki en yakın rakibinin kaç oy eksikle bu sandalyeyi kaçırdığına ilişkin bilgiler de şöyle:

* Hesaplamalar, Anadolu Ajansı'ndan alınan kesin olmayan veriler üzerinden yapılmıştır.

Sertuğ Çiçek kimdir?

Sertuğ Çiçek, Ankara'da doğdu. Yenimahalle Öğretmen Kubilay İlkokulu ve Mustafa Kemal Lisesi Orta kısmında okudu. Elektroniğe olan merakı nedeniyle başladığı Yenimahalle Endüstri Meslek Lisesi Elektronik Bölümü'nü 12 Eylül 1980 darbesi döneminde iki yıl ara vermek zorunda kaldığı için ancak 1983 yılında bitirebildi. Aynı yıl girdiği Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi (Mülkiye) İktisat Bölümü'nden 1987 yılında mezun oldu.

Gazeteciliğe 1989 yılında Cumhuriyet Gazetesi Ankara Bürosu'nda başladı. Sırasıyla gece, belediye ve ekonomi muhabiri olarak çalıştı. YÖK'ün düzenlediği yurtdışı yüksek lisans ve doktora bursu sınavını kazanarak 1993 yılında İngiltere'ye gitti. Birmingham Üniversitesi'nde ekonomi yüksek lisans (MsSoc) programını bitirdi. Türkiye'ye dönükten sonra Kırıkkale Üniversitesi'nde mecburi hizmetini tamamladı ve 2005'te istifa ederek özel sektöre geçti. İstanbul'da dershane sektöründe yöneticilik ve öğretmenlik yaptı.

2015'ten bu yana, Cumhuriyet'te işe girmesini teşvik ederek kendisini gece muhabirliğinden kurtaran Mülkiye sıralarından arkadaşı Doğan Akın'ın kurucusu olduğu T24'ün genel koordinatörlüğünü sürdürüyor.