Saklı kıyı

Güvercin beyazı

Susadık öğle vakti

Ama su tuzlu acı

Altın sarısı kuma

Yazdık onun ismini

Tatlı bir rüzğar esti

Yazıyı sildi geçti

Yürekle nefesle

Arzu ve ihtirasla

Aldık hayatı – hata mı!

Ve değiştirdik hayatı

Urlalı şair Yorgo Seferis, İnkar şiirini 1920-25 arasında Paris’te öğrencilik yıllarında gönlünü kaptırdığı Fransız aşkı için yazdı. Kumsala yazılan isim, güvercin, denizin tuzlu acı tadı, Seferis’in babasından gizlediği bir aşkın ifadesi. Baba korkusuyla vazgeçtiği aşkın pişmanlığıyla dolu. Vazgeçtiği halde hayatı boyu şuurunu kurcalayan karar, hayatını değiştiren aşk o. Kendi sesiyle okuduğunda Seferis sanki babasının“hata” olarak nitelendireceği o ilişkiyi şiirin  sondan ikinci satırında şüphe dolu bir  soru olarak seslendiriyor. Hata mı? Özlem, duygular ve arzular yerine değişen hayat. Değiştirdik hayatı. Hata mı?

İzmir’in yandığı yıllar. Şairin 14 yaşında ayrıldığı doğum yeri Urla’yı 50’sine basana dek göremeyeceğini farkettiği an. Kayıp kumsala yazılır, hayatını değiştiren  aşk adıyla ve rüzğarla savrulur denize uçar gider özlem, duygular, arzular ve hepsiyle birlikte özgürlük. Bunlara hata diyen baba kazanır.

Seferis’in nobel ödülünü almasından dört yıl sonra 1967’de Yunanistan’da cunta yönetimi ele geçirdi. Sakız’lı müzisyen Mikis Theodorakis’in şarkılarını yasakladı. Theodorakis’i şarkıları nedeniyle hapse attı cunta. Sonra adalara ve Paris’e sürgüne gönderdi. Theodorakis muhtemelen o dönemde Seferis’in vazgeçtiği aşkıyla ilgili İnkar adlı şiiri şarkıları arasına aldı. Şiirin ifade ettiği kayıp duygusu Theodorakis’in müziğinde kaybedilen özgürlüğün ifadesi. Söylenir söylenmez Cunta’ya karşı direnişin ruhu oldu. Yüzbinlerce cunta kurbanı şarkıyı öyle içtenlikle söyledi ki, sonunda cunta o şarkıyı da yasakladı. Sözler ve melodiden aktı kayıp vatan, kayıp aşk ve özgürlük arzusu.

Seferis cuntanın 1974’de düştüğünü göremeden 1971’de öldü. Cenazesinde İnkâr şarkısı ile dalgalandı tüm Yunanistan, kuvvetlendi direnişin ruhu, vazgeçilen aşk, kaybedilen özgürlük için bin pişman.

sebnemsenyener.com